دلایل اصلی ضعف دست‌ها چیست؟
ضعف دست می تواند به دلایل مختلفی از جمله سندرم تونل کارپ، آرتریت، نوروپاتی محیطی، و کیست های گانگلیون ایجاد شود.
به گزارش منیبان؛ ضعف دست یا قدرت پنجه می تواند انجام وظایف روزانه را بسیار دشوار کند. در ادامه با برخی دلایل ضعف دست، علائم و گزینه های درمان آنها بیشتر آشنا می شویم.
کیست گانگلیون
کیست های گانگلیون کیسه هایی پر از مایع هستند که به طور معمول رو یا نزدیک یک مفصل یا تاندون شکل می گیرند.
به گفته آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا، کیست های گانگلیون از شایع‌ترین توده هایی هستند که در دست ایجاد می شوند. آنها به طور معمول در پشت مچ دست فرد ظاهر می شوند.
اگرچه بی ضرر هستند، کیست های گانگلیون می توانند گاهی اوقات روی اعصاب فشار وارد کنند که این می تواند موجب ضعف عضلانی، گزگز و درد شود. بیشتر مواقع، این توده ها تنها از نظر زیبایی مشکل‌ساز هستند و به ندرت موجب تغییرات حسی یا ضعف می شوند.
درمان
کیست های گانگلیون به طور معمول نیازی به درمان ندارند. با این وجود، اگر کیست موجب درد شود، فرد می تواند درمان های زیر را دریافت کند:
عدم تحرک: فعالیت می تواند موجب افزایش اندازه کیست شده و فشار بیشتری روی اعصاب وارد شود. یک مچ بند یا آتل ممکن است به تسکین علائم کمک کند.
آسپیراسیون: این روش شامل خارج کردن مایع از کیست می شود. این گزینه زمانی که کیست موجب درد شدید یا محدود شدن فعالیت فرد می شود، مد نظر قرار می گیرد.
برش: اگر روش های غیر جراحی موثر نباشند، جراح ممکن است کیست را خارج کند.
در مواردی که کیست موجب احساس ناراحتی می شود، فرد می تواند از داروهای مسکن بدون نسخه استفاده کند.
سندرم تونل کارپ
زمانی که تونل کارپ، مسیری در مچ دست یا بافت های اطراف تاندون های فلکسور (خم کننده انگشتان دست) متورم می شوند، سندرم تونل کارپ شکل می گیرد. این به نوبه خود بر عصب مدیان یا میانی فشار وارد می کند.
این فشار می تواند به درد، گزگز، و بی حسی در دست منجر شود.
به گفته آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا، سندرم تونل کارپ ممکن است به واسطه عوامل مختلفی از جمله انجام حرکات تکراری، بارداری و برخی شرایط سلامت شکل بگیرد.
در کنار ضعف دست، از دیگر علائم سندرم تونل کارپ می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بی حسی، گزگز، درد و سوزش در انگشتان
- احساساتی شوک مانند که از انگشتان سرچشمه می گیرند
- درد و گزگز که به سمت ساعد حرکت می کند
فرد ممکن است ناتوانی در نگه داشتن اشیا به واسطه ضعف یا بی حسی را تجربه کند. این شرایط در مرحله پیشرفته سندرم تونل کارپ رخ می دهد.
به طور معمول، گزگز و درد برای مدتی طولانی ادامه می یابد و ممکن است پیش از ایجاد ضعف تشدید شود.
درمان
از گزینه های درمان برای سندرم تونل کارپ می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- داروهای مسکن و ضد التهاب
- آتل ها
- تغییرات در فعالیت
- تزریق استروئید
- ورزش
- عمل جراحی
سندرم تونل کوبیتال
سندرم تونل کوبیتال زمانی رخ می دهد که عصب اولنار یا عصب زند زیرین، که از آرنج عبور می کند، تحریک، ملتهب، متورم یا فشرده شود.
اگرچه سندرم تونل کوبیتال ممکن است موجب درد در آرنج شود، علائم بیشتر در قسمت کف دست رخ می دهند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد در کف دست
- بی حسی در کف دست یا انگشت حلقه که هنگام خم کردن آرنج تشدید می شود
- قدرت پنجه ضعیف
- دشواری در هماهنگی انگشتان
- درد درون آرنج
درمان
به گفته آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا، گزینه های درمان سندرم تونل کوبیتال شامل موارد زیر می شوند:
- داروهای ضد التهاب
- آتل ها و بست ها
- تمرینات گلایدینگ عصبی
- عمل جراحی
اپی‌کندیلیت
اپی‌کندیلیت (Epicondylitis) به واسطه آسیب دیدن تاندون های ساعد رخ می دهد. دو نوع اپی‌کندیلیت شامل خارجی و داخلی وجود دارند.
اپی‌کندیلیت داخلی به نام آرنج گلف بازان و اپی‌کندیلیت خارجی به نام آرنج تنیس بازان شناخته می شود.
از جمله دلایل بروز اپی‌کندیلیت می توان به بازی گلف، بازی تنیس، حمل اشیا سنگین و استفاده مکرر از ابزارهای دستی اشاره کرد.
از علائم اپی‌کندیلیت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد در قسمت داخلی ساعد که از آرنج به سمت مچ منتهی می شود
- ضعف در مچ و کف دست
- قدرت پنجه ضعیف
- درد هنگام فشار دادن یک توپ یا حرکت دادن دست به سمت انگشت کوچک
درمان
در گام نخست، درمان با توقف فعالیت مشکل‌ساز و پرهیز از فعالیت هایی که شرایط را تشدید می کنند، آغاز می شود.
از گزینه های درمان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از آتل
- استفاده از یخ روی دست تحت تاثیر قرار گرفته
- استفاده از داروهای ضد التهاب
- انجام تمرینات ورزشی برای تقویت ساعد
- تزریق کورتیکواستروئید
گیرافتادگی عصب
گیرافتادگی عصب یا رادیکولوپاتی گردنی زمانی رخ می دهد که چیزی روی عصب واقع در گردن فشار وارد کرده و آن را تحریک کند.
این ممکن است از تغییراتی که با افزایش سن در ستون فقرات رخ می دهند، سرچشمه بگیرد. همچنین، این شرایط می تواند از یک آسیب دیدگی که به فتق دیسک منجر می شود، ناشی شود.
درد به طور معمول در گردن شکل می گیرد و به سمت بازو گسترش می یابد.
از علائم دیگر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گزگز در کف دست و انگشتان
- ضعف دست، عضله یا شانه
- کاهش احساس
درمان
درمان برای گیرافتادگی عصب شامل موارد زیر می شود:
- یک کولار عمودی نرم که حلقه توپری است که دور گردن بسته می شود
- فیزیوتراپی
- داروهای ضد التهاب غیر استروئید، مانند آسپرین و ایبوپروفن
- کورتیکواستروئیدهای خوراکی
- تزریق استروئید
- عمل جراحی، در صورت بی نتیجه بودن روش های غیر جراحی
آرتریت در دست
به گفته آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا بیش از 100 نوع مختلف آرتریت وجود دارند. استئوآرتریت (آرتروز) و آرتریت روماتوئید شایع‌ترین موارد هستند.
از علائم شایع آرتریت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد
- گرما اطراف مفصل تحت تاثیر قرار گرفته
- احساس سایش در مفصل
- تورم
- کیست ها
- کاهش دامنه حرکت اطراف مفصل تحت تاثیر قرار گرفته
درمان
فرد برای دریافت بهترین گزینه های درمان باید به پزشک مراجعه کند. پزشک بر اساس شرایط هر فرد، بهترین روش درمان را برای وی انتخاب خواهد کرد.
از گزینه های درمان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- داروها، مانند ضد التهاب ها
- آتل ها
- تزریق
- عمل جراحی برای ترمیم مفصل آسیب دیده یا جایگزینی آن
سارکوپنی
سارکوپنی یا کم ماهیچگی به از دست دادن توده عضلانی گفته می شود. این شرایط موجب ضعف و افت عملکرد عضلانی از جمله قدرت دست ها می شود. این شرایط می تواند به طور طبیعی با افزایش سن رخ دهد.
از علائم دیگر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تعادل ضعیف
- دشواری در بالا رفتن از پله ها
- کاهش استقامت
- کاهش اندازه عضله
درمان
گزینه های درمان بر پیشگیری و مدیریت سارکوپنی از طریق فعالیت بدنی، مانند تمرینات مقاومتی متمرکز هستند. این می تواند به بهبود قدرت و کاهش از دست دادن عضلات کمک کند.
فرد می تواند میزان پروتئین مصرفی خود را نیز افزایش دهد. مقاله ای در سال 2020 مصرف 20 تا 35 گرم پروتئین در هر وعده غذایی را پیشنهاد داد.
نوروپاتی محیطی
به گفته مؤسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی آمریکا، نوروپاتی محیطی می تواند به واسطه شرایطی که در آسیب دیدن اعصاب محیطی نقش دارند، شکل بگیرد.
بیش از 100 نوع نوروپاتی محیطی وجود دارند و علائم به نوع اعصابی که تحت تاثیر قرار می گیرند، بستگی دارد.
نوروپاتی که می تواند بر دست ها تاثیر بگذارد، شامل موارد زیر است:
آسیب عصب حرکتی: این می تواند موجب ضعف عضلانی، کرامپ های دردناک، کشیدگی های عضلانی و تحلیل عضلانی شود.
آسیب عصب حسی: کاهش احساس در دست ها یا دیگر بخش های بدن می تواند انجام فعالیت های روزانه مانند بستن یک دکمه را نیز دشوار سازد.
درمان
اگر نوروپاتی محیطی در فرد تشخیص داده شود، به وی توصیه می شود که درمان بیماری زمینه ای را ادامه دهد. بیمار باید توصیه های پزشک خود را به دقت دنبال کرده و وی را از میزان تاثیرگذاری درمان آگاه کند.
برای درمان مستقیم نوروپاتی محیطی، پزشک ممکن است آتل ها و همچنین داروهای مسکن را توصیه کند.
مولتیپل اسکلروزیس
مولتیپل سکلروزیس یا بیماری ام‌اس شرایطی است که بر سیستم عصبی مرکزی بدن انسان تاثیر می گذارد.
دانشمندان دلیل دقیق بروز بیماری ام‌اس را نمی دانند. آنها بر این باورند که این یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به میلین، غلاف پوششی اعصاب، حمله می کند.
بیشتر افراد مبتلا به بیماری ام‌اس ضعف عضلانی را در اندام های انتهایی خود تجربه می کنند. همچنین، آنها ممکن است بی حسی و گزگز را احساس کنند.
درمان
در حال حاضر، درمانی ریشه‌کن کننده برای بیماری ام‌اس وجود ندارد. با این وجود، روند درمان به طور معمول شامل داروها و فیزیوتراپی می شود.
سکته مغزی
سکته مغزی در نتیجه کاهش یا انسداد جریان خون به مغز رخ می دهد. بروز انسداد یا پارگی یک رگ خونی تغذیه کننده مغز می تواند به بروز سکته مغزی منجر شود.
سکته مغزی می تواند موجب بی حسی یا ضعف در دست، صورت یا پا، به ویژه در یک سمت بدن شود.
از دیگر علائم سکته مغزی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سردرگمی
- مشکلات بینایی
- دشواری در راه رفتن
- سردرد ناگهانی و شدید
درمان
درمان سکته مغزی به نوع آن بستگی خواهد داشت.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
فردی که با علائم سکته مغزی مواجه است باید بلافاصله به پزشک مراجعه کند.
اگر فرد با ضعف ناگهانی در یک یا هر دو دست خود مواجه شده است، باید به پزشک مراجعه کند.
همچنین، اگر روند درمان فعلی موثر نیست، فرد باید به پزشک مراجعه کرد. پزشک می تواند به تعیین یک روند درمانی بهتر کمک کند.
تشخیص
پزشک یک معاینه بدنی از فرد انجام خواهد دارد و درباره علائم با وی صحبت می کند. همچنین، وی درباره دیگر علائمی که فرد تجربه کرده است، پرسش می کند.
طی معاینه، پزشک ممکن است سطح قدرت و درد فرد را آزمایش کند.
در صورت نیاز، پزشک ممکن است آزمایش های تصویربردرای را برای بررسی شرایط مفاصل تجویز کند. این ممکن است شامل پرتو اکس یا اسکن ام‌آر‌آی شود. پزشک می تواند از این آزمایشات برای تشخیص شرایطی مانند آرتریت و ارزیابی میزان آسیب به مفصل استفاده کند.
