پدافند چگونه عمل میکند؟+انواع پدافند
پدافند. یا پاد آفند (پاد به معنی خلاف) در مفهوم کلی، مجموعه اقداماتی است که بهمنظور دفع، خنثیسازی، کاهش تأثیر اقدامات آفندی دشمن و جلوگیری از دستیابی دشمن به اهداف خودی انجام میگیرد.
به گزارش منیبان؛ پدافند به دو گروه پدافند عامل و پدافند غیرعامل تقسیمبندی میشود.
پدافند عامل
پدافند عامل یا پدافند کُنشگر عبارت است از مقابله و رویارویی مستقیم با دشمن و استفاده از جنگافزارهای مناسب و در دسترس برای دفع حمل و خنثی کردن اقدامات و عملیات آفندی دشمن. برای مثال استفاده از سیستمهای ضدهوایی و هواپیماهای رهگیر جزو پدافند عامل محسوب میشود.
پدافند غیرعامل
پدافند غیرعامل یا پدافند ناکُنشگر نیز اقداماتی است که موجب کاهش ضرر و زیان در مقابل عملیات هواپیماهای دشمن و تهدیدات خارجی با هزینه کمتر و بهکارگیری ترفند و شیوههای غیرمسلحانه نظیر: استتار و اختفا و ایجاد سرپناه برای تأسیسات مهم و استراتژیک انجام میشود و در این نوع پدافند از هیچگونه سلاحی استفاده نمیشود. پدافند غیرعامل به پدافندی گفته میشود که با استفاده از کلیه امکانات بدون استفاده از سلاح و جنگافزار، کشور را در برابر انواع عملیاتهای دشمن در امان بدارد.
پدافند سوم
پدافند سوم غیر از دو پدافند قبلی است و به جای مقابله در زمان بروز جنگ یا تهدید، یا به جای تلاش برای کاهش ضرر و زیان در مقابل تحریم یا حملههای زمان جنگ، برای حفظ پیشرفت و سرعت پیشرفت و توسعه برنامهریزی میکند که البته به صورت جانبی به تقویت دو پدافند قبلی نیز منجر خواهد شد. پدافند سوم، امنیت پیشرفت آفرین را دنبال میکند و از طریق حمایت در کسب یا خلق معرفت، علم، نوآوری و فناوری به دنبال ایجاد قابلیتهای برترساز سازنده در تدارک دفاع خلاقانه و اصل غافلگیری است تا در نهایت دیگران را به این نتیجه برساند که تهدید، تحریم یا جنگ اثری ندارد و آنها را از طرحریزی، تدارک یا اعمال آن منصرف کند.
انواع اقدامات پدافندی
علاوه بر دو گروه کلی پدافند عامل و پدافند غیر عامل، با توجه به محدوده اثر عملیات پدافندی، نوع و موقعیت تأسیسات و زیرساختهای تحت پدافند، موقعیت استقرار نیروهای خودی و نیروهای دشمن و همچنین نوع تجهیزات آفندی دشمن، انواع مختلفی از اقدامات پدافندی میتواند تعریف و به مورد اجرا گذاشته شود. از مهمترین انواع اقدامات پدافندی به موارد زیر میتوان اشاره نمود: پدافند استراتژیکی، پدافند تاکتیکی، پدافند بصورت نقاط اتکاء، پدافند خطی، پدافند بندر، پدافند پایگاه، پدافند ساحلی، پدافند کرانه ساحلی، پدافند نقطهای، پدافند تشعشعی، پدافند میکروبی، پدافند شیمیایی، پدافند دایرهای، پدافند در جبهه وسیع، پدافند در ساحل رودخانه، پدافند در ضد شیب، پدافند در عمق، پدافند در محل، پدافند دورادور، پدافند موضعی، پدافند نزدیک، پدافند تعجیلی، پدافند با فرصت، پدافند ضد تانک، پدافند زمین به هوا، پدافند ماهوارهای، پدافند موشکی، پدافند مین، پدافند هوایی.
پدافند موشکی چطور عمل میکند؟
بهصورت کلی دفاع موشکی به سیستم یا جنگافزار یا فناوریای گفته میشود که برای تشخیص، ردیابی، جلوگیری یا از بین بردن حمله موشکی به کار میرود. در واقع هر سامانه دفاع ضدموشکی حداقل باید با ۳ موضوع مهم دست و پنجه نرم کنند: باید به طریقی موشک مهاجم را شناسایی و آن را زیرنظر بگیرد، باید بتواند با کمک دادههای حاصل از رصد و دنبال کردن این موشک مسیر بعدی آن را مشخص و محاسبه کند و در نهایت باید بتواند موشک ضدموشک را در مسیری دقیق شلیک کند که در میان آسمان به هدف متحرک بسیارکوچکی برخورد کند و در موردی مانند حمله اخیر باید همه این کارها در بازه زمانی بسیار اندکی اتفاق بیفتد. در ابتدا یک سیستم راداری، موشک شلیک شده را شناسایی میکند. دادههای مسیر یابی این شیء پرنده مهاجم به سامانه کنترل ارسال میشود و در آنجا بلافاصله یک پرونده ویژه برای آن ایجاد و مشخص میشود هماکنون این موشک کجاست و با چه سرعتی در حال حرکت است و با ادامه این مسیر چه زمانی در کجا فرود خواهد آمد. در این مرحله سیستم باید دست به تصمیمگیری اتوماتیک بزند. تصمیم این است که با ادامه مسیر موشک مهاجم آیا به منطقهای دارای جمعیت و بالقوه پر خطر برخورد خواهد کرد و یا به منطقهای غیرمسکونی و بیخطر. اگر سیستم تشخیص داد موشک به هدفی بیخطر برخورد خواهد کرد هیچ اقدامی صورت نمیگیرد اما اگر مشخص شود که احتمال بالایی وجود دارد که موشک خطر بالقوهای داشته باشد بلافاصله دادههای این مرکز به یکی از پایانههای پرتاب ثابت و یا متحرک موشک انداز این سیستم منتقل میشود.