ماجرای ایمنی «فوق بشری» برخی افراد در مقابل ویروس کرونا چیست؟

به گزارش منیبان و به نقل از npr، برخی از دانشمندان ایمنی بسیار بالای برخی افراد در برابر بیماری ناشی از ویروس سارس-کوو-2 و یا همان ویروس کرونا را «مصونیت فوق بشری» (superhuman immunity) توصیف کرده اند و حتی به آن صفت جلیقه ضدگلوله داده اند.

یک ایمونولوژیست آمریکایی به نام شین کروتی از این مصونیت فوق بشری با نام «ایمنی ترکیبی» (hybrid immunity) هم یاد می کند.

این ایمونولوژیست و دانشمند آمریکایی مقاله ای در مجله علم «Science» منتشر کرد و نوشت: «به طور کلی ایمنی ترکیبی در تقابل با بیماری ناشی از ویروس کرونا بسیار قوی است.»

صرف نظر از اینکه «ایمنی ترکیبی» از سوی دیگر دانشمندان چگونه توصیف می شود باید به این نکته اشاره کرد که این نوع مصونیت در شرایطی که مجموعه ای بی پایان از اخبار بد در مورد کووید19 به گوش می رسد می تواند راه جدیدی برای درمان بیماری همه گیر باشد.

طی چند ماه گذشته یک سری مطالعات نشان داده است که برخی از افراد در برابر سارس-کوو-2 « SARS-CoV-2» که عامل بیماری کووید19 است واکنشی ایمنی فوق العاده قوی دارند. در واقع آنها آنتی بادی هایی با انعطاف پذیری بالا تولید می کنند که احتمالا قادر به مبارزه با انواع ویروس کرونا در جهان هستند و به احتمال زیاد در برابر واریانت های احتمالی جدید نیز بسیار موثر خواهند بود.

همچنین پل بینیاسز که ویروس شناسی مستقر در دانشگاه راکفلر است و چندین تحقیق در این رابطه را رهبری کرده است نیز گفت: «می توان به طور منطقی پیش بینی کرد که این افراد در برابر اکثر سویه های کرونا ،شاید همه آنها، به خوبی محافظت می شوند.»

نتایج این مطالعات ماه گذشته به صورت آنلاین منتشر شد. بینیاسز و همکارانش آنتی بادی هایی در بدن برخی از افراد یافتند که به طور قدرتمندی شش گونه از واریانت هایی با برچسب نگرانی (برچسبی که از سوی سازمان جهانی بهداشت برای واریانت های احتمالا خطرناک در نظر گرفته می شود)  را خنثی می کند. دلتا و بتا و همچنین چندین ویروس مرتبط دیگر با سارس-کوو-2 از جمله شامل ویروس دیگری در بدن خفاش، دو ویروس در بدن پانگولین و یکی که عامل همه گیری در ابتدای راه افتادن بیماری کرونا در جهان بود شامل سویه هایی بودند که در بدن این افراد دارای «ایمنی فوق بشری» خنثی شدند.

بینیاسز می گوید: «این کمی بیشتر حدس و گمان است اما من همچنین احتمال می دهم که این سوپرآنتی بادی ها تا حدی در برابر ویروس های مشابه سارس و کرونا که هنوز انسان را آلوده نکرده اند ، بسیار قدرتمند و خنثی کننده عمل می کنند.»

چه کسانی سوپرآنتی بادی دارند؟

حتما بدن یک فرد باید ویژگی هایی داشته باشد که سوپر آنتی بادی یا ایمنی ترکیبی را تولید کند.

افرادی که در معرض ترکیبی از ویروس قرار گرفته اند شامل این افراد می شوند.

طبق یک نظریه دیگر این افراد ابتدا در سال 2020 به ویروس کرونا آلوده شدند و سپس امسال با واکسن های mRNA ایمن سازی شدند. تئودورا هاتزیوآنو ، ویروس شناس مستقر در دانشگاه راکفلر نیز می گوید: «این افراد واکنش های شگفت انگیزی به واکسن دارند. من فکر می کنم آنها در بهترین موقعیت برای مبارزه با ویروس هستند. آنتی بادی های موجود در خون این افراد حتی می تواند سارس-کوو-یک را که 20 سال پیش ظهور کرد، خنثی کند. این ویروس بسیار متفاوت تر از سارس-کوو-2 است.»

در حقیقت این آنتی بادی ها حتی قادر بودند ویروسی را که عمداً مهندسی شده است را غیرفعال کنند تا در برابر خنثی سازی بسیار مقاوم باشد. این ویروس حاوی 20 جهش بود که مانع از اتصال آنتی بادی های سارس-کوو-2 به آن می شود. آنتی بادی های افرادی که فقط واکسینه شده بودند یا فقط قبلاً به ویروس کرونا مبتلا شده بودند  اساساً در برابر این ویروس جهش یافته بی فایده بودند. اما آنتی بادی افراد دارای «ایمنی ترکیبی» می تواند آن را خنثی کند.

او می گوید این یافته ها نشان می دهد واکسن های mRNA در افرادی که قبلاً در معرض بیماری کرونا قرار گرفته اند چقدر قدرتمند است. او گفت: «تحقیقات زیادی در حال حاضر روی یافتن واکسن ضد ویروس کرونا متمرکز شده است که بتواند در برابر انواع جهش های آ آینده ایمنی ایجاد کند. یافته های ما می گوید که ما از قبل آن را داریم.»

این ویروس شناس افزود: «اما یک "گیر"  وجود دارد ، درست است؟ شما ابتدا باید مبتلا به بیماری کرونا شوید. پس از ابتلای طبیعی  به نظر می رسد آنتی بادی ها تکامل یافته و نه تنها قوی تر بلکه وسیع تر می شوند. آنها در برابر جهش های درون ویروس هم مقاوم تر می شوند.»

هاتزیوآنو و همکارانش نمی دانند آیا همه افرادی که به کرونا مبتلا شده اند و سپس واکسن mRNA زده اند چنین پاسخ ایمنی قابل توجهی خواهند داشت یا خیر. او می گوید: «ما فقط با چند بیمار این پدیده ها را مطالعه کرده ایم زیرا انجام این آزمایش بسیار سخت و دشوار است.»

با این وجود این ویروس شناس بسیار مشکوک است که این امر یعنی ایجاد ایمنی ترکیبی در بدن بسیاری از افراد بسیار رایج است.  او گفت:‌ «در تک تک بیمارانی که ما مطالعه کردیم یک چیز مشابه را دیدیم و آن ایمنی ترکیبی بود.»

 این مطالعه داده های 14 بیمار را گزارش می دهد.

چندین مطالعه دیگر فرضیه او را تأیید می کند - و این ایده را تأیید می کند که قرار گرفتن در معرض ویروس کرونا و سپس تزریق واکسن mRNA باعث ایجاد واکنش ایمنی فوق العاده قوی می شود. در مطالعه ای که ماه گذشته در مجله پزشکی نیوانگلند منتشر شد دانشمندان آنتی بادی های ایجاد شده توسط افرادی را که در سال 2002 یا 2003 به ویروس سارس اصلی و یا همان سارس-کوو-یک  آلوده شده بودند و سپس واکسن mRNA دریافت کرده بودند ، تجزیه و تحلیل کردند.

این تجزیه و تحلیل نشان داد که این افراد به طور قابل توجهی سطح بالایی از آنتی بادی ها را دارند. این اطمینان وجود دارد که طیف وسیعی از آنتی بادی های تولید شده در بدن افراد می تواند انواع ویروس های کرونا و جهش هایش را خنثی کند.

سوالاتی برای آینده

برای آینده ای که هنوز هم تصور می رود با کرونا گره خورده هنوز سوالات زیادی وجود دارد. به عنوان مثال اگر فردی بعد از واکسیناسیون به کرونا مبتلا شود به همان اندازه شانس این را دارد که در بدن خود صاحب «ایمنی ترکیبی و یا فوق بشری» شود؟ یا اینکه تزریق دوز سوم واکسن کرونا نیز از خود ایمنی ترکیبی به جای می گذارد؟

هاتزیوآنو می گوید هنوز نمی تواند به هیچ یک از این سوالات پاسخ دهد. او می گوید: «من کاملاً مطمئن هستم که تزریق سوم به آنتی بادی های فرد کمک می کند تا بیشتر تکامل یابد  و شاید آنها کمی انعطاف پذیری پیدا کنند با این حال هنوز نکات مبهمی وجود دارد که بیشتر باید روی آنها تحقیق شود.»

یک ایمونولوژیست دیگر به نام جان وری ، از دانشگاه پنسیلوانیا ، کمی امیدوارتر است. او می گوید: «ما در تحقیقات خود شاهد تکامل آنتی بادی ها در افرادی هستیم که تازه واکسینه شده اند  اگرچه احتمالاً این روند در افرادی که مبتلا شده اند سریعتر اتفاق می افتد.»

در مطالعه اخیر وری و همکارانش نشان دادند که با گذشت زمان  افرادی که فقط دو دوز واکسن دریافت کرده اند (و بدون سابقه ابتلای قبلی) شروع به ساخت آنتی بادی های انعطاف پذیر تر می کنند ؛ در واقع آنتی بادی هایی که می توانند سویه های کرونا را خنثی کنند.

وری گفت: « دوز سوم واکسن احتمالاً به تولید آنتی بادی ها کمک و تکامل آنتی بادی ها را بیشتر می کند. بنابراین یک فرد مجهزتر خواهد بود تا بتواند با هر نوع ویروسی در آینده مبارزه کند.»

بینیاسز نیز گفت: «بر اساس همه این یافته هایی که ما به دست آوردیم  به نظر می رسد که سیستم ایمنی در نهایت در برابر این ویروس برتری خواهد داشت و اگر خوش شانس باشیم ویروس سارس-کوو-دو که عامل به وجود آمدن بیماری کرونا است سرانجام در آن دسته از ویروس ها قرار می گیرد که فقط به ما سرماخوردگی خفیف می دهد.»