رونمایی از ۲ برنده واردات لوازم خانگی به ایران
دولت اخیرا با جدیت موضوع آزادسازی واردات لوازم خانگی خارجی به کشور را مطرح و دنبال می‌کند.
به گزارش منیبان روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: شاید یکی از برندگان واردات رسمی لوازم خانگی دولت باشد که به کمک تعرفه واردات منتفع خواهد شد اما به قیمت از دست رفتن بخشی از منابع ارزی آن‌‌‌هم در شرایط پیچیده فعلی.
رصد لحن برخی تصمیم‌‌‌سازان اقتصادی برجسته در دولت نشان می‌دهد که این گروه چندان هم به آزادی واردات لوازم خانگی بی‌‌‌میل نیستند ولی سوال اینجاست که آیا می‌توانند به چنین اقدامی دست بزنند و دیگر اینکه چه سرنوشتی در انتظار تولیدکنندگان داخلی خواهد بود که شاید مجبور شوند با تولیدکننده چینی رقابت کنند. شرایطی که ناخودآگاه چهره فعلی صنعت خودرو را ترسیم می‌کند.
محدودیت در منابع ارزی، تلاش برای تامین حداکثری نیاز تمامی اقشار، درآمدهای دولتی از تعرفه واردات، دورنمای اشتغال‌زایی و رونق این صنعت در کنار معضل قاچاق و بسیاری دیگر از داده‌‌‌ها مواردی است که در این قبیل تصمیم‌‌‌سازی‌‌‌ها باید به آن توجه کرد.
ناهار سازمانی متنوع و خوشمزه میخوای؟ سفارش از مامان پز
شاید در این خصوص تامین ارز مهم‌ترین فاکتور در اتخاذ تصمیم در این حوزه باشد و بهتر است همه‌‌‌چیز را از مسیر تامین ارز واردات و نرخ آن جست‌وجو کرد آن‌‌‌هم در شرایطی که واقعیتی به نام قاچاق را نمی‌توان نادیده گرفت. نکته دیگر اینکه برندسازی تا چه اندازه در صنعت لوازم خانگی با محوریت بازار ایران و منطقه محقق شده است.
ورود کالای خارجی لوازم خانگی و به‌خصوص کره‌ای به بازارهای ایران از۵ سال پیش و در پی خروج این برندها از ایران به دلیل تحریمها متوقف شد. تا یک سال پس از این اتفاق، کالاهای خارجی که در انبارها باقی مانده بود به تدریج وارد سیستم توزیع می‌شد و خریداران این نوع کالاها نیز می‌توانستند آنها را تهیه کنند. اما به مرور که موجودی انبارها از لوازم خانگی خارجی خالی شد، به دلیل وجود تقاضا در بازار و عدم‌واردات قانونی، موضوع قاچاق کالای لوازم خانگی به کشور نسبت به قبل شدت بیشتری به خود گرفت. به همین دلیل تقریبا از سال ۹۹ حجم ورود کالای لوازم خانگی قاچاق به کشور با رشد فزاینده‌ای مواجه شد.
در همین حال تولیدکنندگان ایرانی که دست رقبای قدرتمند خارجی خود از بازارهای کشور را کوتاه می‌دیدند، اقدام به افزایش تولید کردند و خوشبختانه در خصوص بهبود کیفیت نیز به موفقیت‌هایی دست یافتند. اما به طور کلی در این سال‌ها آزاد شدن واردات لوازم خانگی با موافقت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و مخالفت‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی مواجه بوده است.
موافقان آزاد شدن واردات لوازم خانگی معتقدند این ممنوعیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها باعث محدود شدن انتخاب مصرف‌کننده می‌شود و به عبارت دقیق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر حق مصرف‌کنندگان در این گونه تصمیمات نادیده گرفته شده است. همچنین نبود رقابت بین تولیدکنندگان داخلی با خارجی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در آینده منجر به انحصار در صنعت لوازم خانگی و شبیه شدن این صنعت به وضعیت صنعت خودرو می‌شود و کالاهای ایرانی رشد و بهبود کیفیت لازم را نخواهند داشت. موافقان آزاد شدن واردات لوازم خانگی همچنین می‌‌‌گویند این قانون حقوق مصرف‌کننده را در نظر نگرفته است، اما مخالفان معتقدند تولیدکنندگان ایرانی شرایط برابر با تولیدکنندگان خارجی ندارند که بتوانند با آنها رقابت کنند.
این کار هوشمندانه نیست
بلافاصله پس از چراغ سبز ضمنی وزیر صمت برای ورود قانونی کالای لوازم خانگی خارجی به بازارهای ایران، تعدادی از فعالان این صنعت نسبت به این تصمیم واکنش نشان داده و مخالفت یا موافقت خود را اعلام کردند. به عنوان مثال عباس هاشمی دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران با بیان اینکه ممنوعیت واردات لوازم خانگی نمی‌تواند تا ابد ادامه داشته باشد گفت: «در شرایط فعلی با توجه به محدودیت‌های منابع ارزی و مدت زمان طولانی برای تخصیص ارز موردنیاز مواد اولیه، اجزا و قطعات موردنیاز تولید که بیش از ۸۰ روز طول می‌‌‌کشد، آزادسازی واردات و هزینه‌‌‌کرد این ارز محدود برای واردات کالای نهایی خارجی هوشمندانه نیست.»
به گفته دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران در حال حاضر باید اجازه دهیم به جای آزادسازی محصول نهایی، مواد اولیه و اجزا و قطعات موردنیاز تولید لوازم خانگی تسهیل شود. ابوالقاسم شانه‌‌‌ساز دبیر انجمن لوازم خانگی کوچک نیز پیش‌تر و در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای‌اقتصاد» در خصوص آزادسازی واردات گفته بود: «اگر دولت به دنبال آزادسازی واردات لوازم خانگی به کشور است باید این کار را هدفمند انجام دهد. به این ترتیب که کالاهایی که امکان ساخت آنها در ایران وجود ندارد یا توجیه اقتصادی برای تولید آنها نیست را وارد کنند تا هم به تولیدکننده داخلی آسیب وارد نشود و هم حق انتخاب مصرف‌کننده حفظ شود.»
سرازیر شدن کالاهای چینی
در این بین باید توجه داشت که برای حضور برندهای خارجی لوازم خانگی به کشور فقط مساله آزادسازی در میان نیست چرا که باید دید با توجه به تحریمها و عدم‌تحقق احیای برجام و همچنین حضور ایران در لیست سیاه FATF شرکت‌های خارجی ریسک بازگشت به ایران را خواهند پذیرفت یا مانند گذشته قید تجارت در ایران را خواهند زد و نسبت به فروش کالای خود به ایرانی‌ها بی‌تفاوت خواهند بود.
البته در این میان یک استثنا هم وجود دارد. کشور چین پیش‌تر نشان داده در خصوص برخی تجارت‌ها با ایران، هراسی از تحریمها ندارد و تمایل خود را به این موضوع نشان داده است. بنابراین می‌توان انتظار داشت در صورت آزادسازی واردات لوازم خانگی، شاهد حضور پرتیراژ کالاهای چینی در ایران باشیم. این همان نگرانی بزرگ تولیدکنندگان داخلی است چرا که تجربه در کشورهای مختلف نشان داده اگر روی ورود کالاهای چینی تعرفه‌های بالایی بسته نشود، اشتهای سیری‌ناپذیر این کشور برای صادرات و تصاحب بازار کشورها باعث بر هم خوردن تعادل تولید خواهد شد.
