تصویب شبانه حقوق کارگران/ فرمول و مبلغ

 به گزارش منیبان، افزایش حقوق کارگران ۱۴۰۳؛ با استناد به سبد غذایی وزارت بهداشت که به گفته فعالان کارگری، میزان کالری مصرفی روزانه افراد را به میزان معناداری کاهش داده، رقمِ سبد معیشت بسیار حداقلی خانوارهای کارگری، ۲۳ میلیون و ۵۴۵ هزار تومان است.

بیستم اسفندماه را گذرانده ایم اما هنوز محاسباتِ جدی سبد معیشت خانوارهای کارگری (موضوع بند دوم ماده ۴۱ قانون کار) در کمیته مزدِ ذیل شورای عالی کار آغاز نشده است؛ فعالان کارگری این تاخیر طولانی را نشانه‌ای روشن از تلاش دولت برای «تعیین دستوری دستمزد» می‌دانند و این در حالیست که در سال‌های پیشین تا قبل از شروع اسفند، رقم سبد معیشت خانوار نهایی شده بود.

بر طبق یک روال همیشگی، محاسبه‌ی سبد معیشت خانوارهای کارگری با اعمال ضریب بر سبد خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های خانوار صورت می‌گیرد؛ به عبارت دقیق‌تر، هیچ زمان در سبد معیشت، وزن مولفه‌هایی مانندِ مسکن، آموزش و درمان، «واقعی» نیست و بدیهی‌ست که اگر وزن مولفه‌های تاثیرگذار به خصوص مسکن به صورت واقعی دیده شود، نرخ سبد معیشت بسیار بالاتر خواهد بود.

در هر حال امسال در نشست ۱۶ اسفندِ کمیته مزد، وزارت بهداشت از سبد غذاییِ جدید خود رونمایی کرد؛ این سبد غذایی با نمونه‌های قبلی خود از منظر میزان کالری و اقلام مصرفی تا اندازه‌ای تفاوت دارد؛ اما سوال اینجاست که با در نظر گرفتن سبد غذایی وزارت بهداشت، نرخ سبد معیشت خانوارهای کارگری چند است؟

فرامرز توفیقی، فعال کارگری، براساس سبد اعلامی وزارت بهداشت؛ محاسباتی انجام داده است؛ او در مورد این سبد می‌گوید: جدول سبد غذائی اعلامی برای بهتر شدن شرایط تغذیه دستوراتی داده است از جمله مصرف نان سبوسدار، مصرف ماهی و توت و کشمش و انجیر که در محاسبات قیمت بر اساس آمار اعلامی مرکز آمار بهمن ۱۴۰۲ در محاسبه دخیل شده است. او با استناد به سبد غذایی وزارت بهداشت و داده‌های تورمی بهمن‌ماه به سبد خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های زیر رسیده است:

با استناد به داده‌های این جدول، مصرف خوراکی‌های ماهانه یک خانوار متوسط ۳.۳ نفری از فرمول زیر به دست می‌آید:

۳۰ * ۳۰۵۳۰۷۴= ۹۱۵۹۲۲۲۰ ریال

در واقع، سبد خوراکی‌های خانوار کارگریِ ۳.۳ نفره، بر مبنای سبد غذایی وزارت بهداشت و با استناد به داده‌های تورمی بهمن‌ماهِ ۱۴۰۲ رقم ۹ میلیون و ۱۵۹ هزار تومان است.

حال نوبت محاسبه سبد معیشت کلی براساس نرخ سبد خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های خانوار است؛ توفیقی با بیان اینکه «مطابق اعلام مرکز آمار ایران، سهم خوراکی‌ها در هزینه‌های زندگی برای دهک چهارم (دهکی که غالب کارگران متعلق به آن هستند)، ۳۸.۹ درصد است» سبد معیشت خانوارهای کارگری متوسط را براساس فرمول زیر به دست می‌آورد:

۲۳۵۴۵۵۵۷۹ = ۳۸.۹ /۱۰۰ *۹۱۵۹۲۲۲۰

به این ترتیب با استناد به سبد غذایی وزارت بهداشت که به گفته فعالان کارگری، میزان کالری مصرفی روزانه افراد را به میزان معناداری کاهش داده، رقمِ سبد معیشت بسیار حداقلی خانوارهای کارگری، ۲۳ میلیون و ۵۴۵ هزار تومان است.

توفیقی اضافه می‌کند: سبد معیشت ۱۴۰۲ که در بهمن و اسفند سال قبل در شورای عالی کار محاسبه شد، ۱۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان قیمت داشت؛ درنتیجه مابه‌التفاوت دو سبد همین الان، ۹۶۴۵۵۵۷۷ ریال است؛ در واقع در همین چند ماهِ گذشته، هزینه‌های زندگی خانوارهای کارگری بیش از ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان افزایش یافته است.

او با بیان اینکه «طبق داده‌های فوق، هزینه‌های حداقلی زندگی در بهمن ماه امسال، ۲۳۵۴۵۵۵۷۹ ریال است» افزود: حقوق دریافتی کارگران به شرط واریز تمام مزایای مزدی برای یک خانوار ۳.۳ نفره، ۷۹۹۸۳۶۰۴ ریال است؛ در نتیجه در بهمن ماه، دستمزد کارگران فقط ۳۳.۹۷ درصد سبد معیشت را پوشش می‌دهد و قدرت پوشش دستمزد، تنها ۱۰.۲ روز است؛ در واقع کارگران حداقل‌بگیر با دستمزدی که می‌گیرند، بیش از ۱۹ روز ماه جیب‌شان کاملاً خالی‌ست!

۲۳ میلیون و ۵۴۵ هزار تومان، تفاوت بسیار معناداری با دستمزد کارگران دارد؛ کارگری که هزینه‌های حداقلی زندگی‌‌اش در بهمن‌ماه، بی‌شک از ۲۳ میلیون تومان خیلی بیشتر است، نزدیک ۸ میلیون تومان حقوق ماهانه دارد آنهم با احتساب بن خواربار، حق مسکن و حق اولاد و به شرط اینکه کارفرما تخلف نکند و همه‌ی این مزایای مزدی را به کارگر پرداخت کند.

با این حال، به گفته توفیقی، سبد غذایی وزارت بهداشت، یک سبد انتزاعی و ایستاست و نمی‌تواند ترجمان ملموسی از نیازهای خوراکی واقعی خانوارهای کارگری باشد: «این سبد فاقد پویایی است و سبدی ایستاست. بدین معنا که برای فراهم آوردن خوراک خانوار، اقلام مختلفِ این سبد باید فراوری شده و به معنای واقعی به غذا تبدیل شود؛ از سوی دیگر برای فراوری غذاها مواد بسیار زیادی لازم است که در سبد انستیتو تغذیه‌ی وزارت بهداشت، نیامده است، موادی همچون ادویه‌ها، چاشنی‌ها و ترشی‌ها. نکته دیگر، عدم محاسبه نوشیدنی‌ها در این سبد است که خودش سهم ۰.۸۹ درصدی در سبد دارد اما در جدول هزینه‌ها، هیچ خبری از آن نیست».

او البته تاکید می‌کند «بعید به نظر می‌رسد که در مذاکرات مزدی شورای عالی کار، همین سبد قلب شده و غیر واقعی نیز مبنا قرار بگیرد، به احتمال زیاد بازهم به سراغ دستوراتِ از بالافرموده‌ی دولت برای افزایش دستمزد می‌روند، بازهم روی رقم ۲۰ درصد چانه خواهند زد، در حالیکه صد درصد افزایش مزد بازهم از سبد معیشت بسیار حداقلی کمتر است….».

صد درصد افزایش دستمزد، به شرطی که تمام مزایای مزدی نیز همپای پایه مزد ۱۰۰ درصد زیاد شود، حقوق دریافتی یک خانوار ۳.۳ نفره را به حدود ۱۶ میلیون تومان می‌رساند، با این افزایش که در نهادی به نام شورای عالی کار بعید است به ثمر برسد، بازهم دستمزد کارگران ۷ میلیون و ۵۴۵ هزار تومان کمتر از سبد تنزل‌یافته‌ی بهمن ماه است. برای رسیدن دریافتیِ امروزِ کارگران به سبد معیشتِ ۲۳ میلیون و ۵۴۵ هزار تومانی به ۲۸۰ درصد افزایش دستمزد نیاز است. حالا باید پرسید در چنین شرایطی، چطور وزیر کار و دولتی‌ها روی ۲۰ درصد افزایش دستمزد در رسانه‌ها مانور می‌دهند، هدف‌شان از پروپاگاندایی این‌چنین خلاف واقعیت چیست؟!

اعلام میزان پایه حقوق سال آینده

در حال حاضر، متوسط افزایش حقوق کارمندان به نسبت ۲۰ درصد تصویب شده است و حداقل حقوق آن‌ها نیز مبلغ ۱۰ میلیون تومان تعیین شده است. به اضافه‌ی این، ۳ هزار امتیاز (معادل ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان) به حقوق کارمندان دولت اضافه می‌شود و حق عائله‌مندی و حق اولاد آن‌ها نیز افزایش قابل توجهی خواهند داشت. با این توصیفات، متوسط افزایش حقوق کارمندانی که کمتر از ۲۰ میلیون تومان دریافت می‌کنند، تقریباً ۴۰ درصد خواهد بود.

معمولا میزان حقوق کارگران در سال جدید بر اساس افزایش حقوق کارکنان دولتی تعیین می‌شود؛ بنابراین در سال ۱۴۰۳، احتمالاً حقوق کارگران بر اساس افزایش ۲۰ درصدی حقوق کارکنان دولتی تعیین خواهد شد.

اکنون که به پایان سال نزدیک می‌شویم، بسیاری از افراد به دنبال جابه‌جایی در محیط کار و کسب تجربیات جدید در موقعیت‌های شغلی تازه‌تر هستند.

اطلاعات درباره حقوق و دستمزد سال ۱۴۰۳ و میزان افزایش آن‌ها می‌تواند به شما در ترسیم مسیر شغلی جدید کمک کند. در ادامه، حداقل حقوق سال ۱۴۰۳ و عواملی که بر تعیین دریافتی خالص کارگران و کارمندان تأثیر می‌گذارند، بررسی می‌شوند.

در سال‌های گذشته، تمامی افرادی که بر اساس قوانین وزارت کار استخدام شده‌اند، افزایش حقوق داشتند. به این ترتیب، افرادی که در دستگاه‌های اجرایی، نیرو‌های مسلح، وزارت اطلاعات، سازمان انرژی اتمی فعالیت می‌کنند، احتمالاً شامل ۲۰ درصد افزایش حقوق خواهند بود.

اعلام میزان پایه حقوق سال آینده

همچنین، کارکنان کشوری و لشکری، اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، کارمندان موسسات آموزش عالی و پژوهشی، و قضات نیز احتمالاً شامل این قانون افزایش حقوق در سال ۱۴۰۳ خواهند بود.

معمولا میزان حقوق کارگران در سال جدید بر اساس افزایش حقوق کارکنان دولتی تعیین می‌شود، بنابراین در سال ۱۴۰۳، احتمالاً حقوق کارگران بر اساس افزایش ۲۰ درصدی حقوق کارکنان دولتی تعیین خواهد شد. در نتیجه، پایه حقوق اداره کار به احتمال زیاد از ۵ میلیون و ۳۰۸ هزار تومان به ۶ میلیون و ۳۶۹ هزار و ۹۴۰ تومان افزایش خواهد یافت. با توجه به این تغییرات، یک کارگر با یک سال سابقه کار و یک فرزند، حقوقی در حدود ۹ میلیون و ۶۵۸ هزار تومان دریافت خواهد کرد.

افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی ۱۴۰۳

بر این اساس، کمیسیون تصویب کرد که میزان افزایش حقوق شاغلان (کارکنان دولت) در سال آینده ۲۰ درصد باشد.

وی بیان کرد: میزان افزایش حقوق بازنشستگان نیز ۲۰ درصد تعیین شد، البته بازنشستگان علاوه بر ۲۰ درصد، شامل ۴۰ درصد اجرای متناسب سازی حقوق بازنشستگان براساس برنامه هفتم توسعه هم می‌شوند.

میرتاج‌الدینی افزود: همچنین سقف معافیت مالیاتی حقوق کارکنان ۱۲ میلیون تومان در ماه تعیین شد.

این عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۳ بیان کرد: کمیسیون تلفیق تصویب کرد که حداقل حقوق شاغلان در سال آینده ۱۰ میلیون تومان و حداقل حقوق بازنشستگان ۹ میلیون تومان باشد.

معاون فنی و امور بیمه‌ای صندوق بازنشستگی کشوری اعلام کرد که حکم بازنشستگی بیش از یکهزار نفر از بازنشستگان سازمان آموزش و پرورش استثنایی مشمول، صادر شده و در پایان بهمن‌ماه «حقوق» بازنشستگی، «معوقات» و «عیدی» پایان سال به صورت یکجا به حساب این افراد واریز می‌شود.

رضا فیضی نژاد اظهار کرد: به موجب تبصره پنج ماده واحده قانون تشکیل سازمان آموزش و پرورش استثنایی مصوب ۲۱ آذرماه سال ۱۳۶۹ مجلس شورای اسلامی، پنج سال خدمت دولتی رضایت‌بخش در سازمان از هر نظر از جمله بازنشستگی، ۶ سال محسوب می‌شود و سازمان مذکور مکلف است پس از صدور حکم احتساب یک سال سنوات ارفاقی مزبور، کسور بازنشستگی مقرر را براساس حقوق و فوق‌العاده‌های همان حکم محاسبه و به صندوق بازنشستگی کشوری واریز کند.

وی تاکید کرد: به دلیل عدم واریز وجوه مزبور توسط سازمان آموزش و پرورش استثنایی امکان صدور حکم بازنشستگی برای کارکنان مشمول از سوی این صندوق میسر نبوده است.

فیضی نژاد با بیان اینکه «با پیگیری‌های متعدد صندوق بازنشستگی کشوری و واریز کسور مربوطه از سوی سازمان آموزش و پرورش استثنایی، حکم بازنشستگی بیش از یکهزار نفر از بازنشستگان مشمول صادر شده است»، گفت: در پایان بهمن‌ماه جاری، حقوق بازنشستگی، معوقات و عیدی پایان سال این افراد به صورت یک‌جا به حساب‌شان واریز می‌شود.

طبق گفته علی دهقان کیا ، رئیس کانون کارگران بازنشسته تامین اجتماعی ، برای بازنشستگان حقوق کمتر از ۹ میلیون تومان در سال آینده پرداخت نخواهد شد.

رئیس کانون کارگران بازنشسته تامین اجتماعی تهران نگرانی اول جامعه کارگری و بازنشستگی را تعیین میران حقوق ها برای سال ۱۴۰۳ دانست.

علی دهقان کیا با اشاره به تورم بسیار بالای کشور افزود: نمایندگان مجلس افزایش مزد ۲۰ درصدی را پذیرفته و تصویب کرده ند و این مصوبه برای کشوری ها و لشکری ها اجرا خواهد شد.

وی تصریح کرد: نمایندگان مصوب کرده اند که برای شاغلان کشوری و لشکری حقوق کمتر از ۱۰ میلیون تومان و برای بازنشستگان کمتر از ۹ میلیون تومان در سال آینده پرداخت نشود.

رئیس کانون کارگران بازنشسته تامین اجتماعی تهران تاکید کرد: انتظار ما از شورای عالی کار این است که برای کارگران و بازنشستگان تامین اجتماعی نیز همین مقادیر تصویب شود در غیر این صورت اسم این کار تبعیض خواهد بود.

عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی افزود: منظور گفت که در بحث رفع ناترازی انرژی و مصرف بهینه انرژی و افزایش سرمایه گذاری در حوزه نفت کار باید به صورت مسأله محور انجام و مشکلات در این حوزه‌ها حل شود.

بیگی‌نژاد افزود: رئیس سازمان برنامه و بودجه عنوان کرد که ما در بحث جبران ناترازی انرژی و مصرف بهینه انرژی به دنبال افزایش قیمت‌ها نیستیم بلکه از طریق اعمال اصلاحات این هدف را دنبال می‌کنیم.

وی خاطرنشان کرد: دولت در لایحه اصلاحی خود درباره بودجه اعتبارات مربوط به همسان‌سازی حقوق بازنشستگان و افزایش ۴۰ درصدی حقوق آنان در سال اول اجرای برنامه هفتم توسعه را تخصیص داده است.

رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی گفت:کمیسیون تلفیق موضوع متناسب سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی را همانند بازنشستگان کشوری و لشکری در برنامه هفتم توسعه لحاظ کرد.

حمیدرضا حاجی بابایی با اشاره به مصوبه کمسیون تلفیق در زمینه متناسب سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی، اظهار کرد: کمیسیون تلفیق چند روز گذشته موضوع متناسب سازی حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری را تعیین تکلیف کرد و اما موضوع بازنشستگان تامین اجتماعی لحاظ نشده بود و باید در این زمینه تعیین تکلیف می‌شد.

وی با اشاره به ماده ۱۲ برنامه ششم توسعه بیان کرد: از این رو نمایندگان کمیسیون با تنفیذ این ماده در جریان جلسه امروز کمیسیون تلفیق موافقت کردند، این ماده تاکید دارد که دولت مکلف است بدهی خود را به سازمان تامین اجتماعی بپردازد و از قبال این موضوع تمام کسانی که تحت پوشش تامین اجتماعی هستند، حقوقشان همانند بازنشستگان کشوری و لشکری متناسب سازی شود.

این نماینده مجلس با اشاره به اینکه اصلاح عبارت متوسط از مصوبه افزایش حقوق انجام شد تا شرایط برای متناسب سازی حقوق بصورت صحیح فراهم شود، بیان کرد: کمیسیون تلفیق موضوع همسان سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی را همانند بازنشستگان کشوری و لشکری در برنامه هفتم توسعه لحاظ کرد بنابراین متناسب سازی حقوق، مشمول بازنشستگان تامین اجتماعی هم خواهد شد.

در جریان تصویب کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳، رئیس سازمان برنامه و بودجه با افزایش ۵۰ همتی سقف بودجه جهت تأمین منابع افزایش حقوق بازنشستگان در لایحه موافقت کرد.

وی افزود: در جریان بررسی کلیات لایحه بودجه سال آینده، رییس سازمان برنامه و بودجه، نمایندگان موافق و مخالف، نماینده دیوان محاسبات و مرکز پژوهش‌های مجلس به ایراد نقطه نظرات خود پرداختند.

سخنگوی کمیسیون تلفیق تصریح کرد: پس از استماع نقطه نظرات درباره مزایا و معایب بودجه، کمیسیون وارد رای‌گیری کلیات این لایحه شد و نهایتاً اعضای کمیسیون با ۲۱ رای با کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ موافقت کردند.

زارع بیان کرد: در جریان تصویب کلیات، رئیس سازمان برنامه و بودجه با افزایش ۵۰ همتی سقف بودجه جهت تأمین منابع افزایش حقوق بازنشستگان در لایحه موافقت کرد.