بررسی تغییر دامنه نوسان و ریزش مجدد بورس / تحلیل کارشناسان از آینده بازار چیست؟
بسیاری از کارشناسان بر این عقیده هستند که بورس بار دیگر روند ریزشی را در پیش گرفته و تا پایان سال هم این روند ادامه دارد. بازار سرمایه هفته پر فراز و نشیبی را سپری کرد و بسیاری از تحلیلگران معتقدند یکی از دلایل افت شاخص کل عدم اعتماد سهامدران به بازار بورس است و سرمایه در این بازار در حال خروج است.
به گزارش منیبان به نقل از یکتاپرس، طبق نظر کارشناسان اگر حمایت های لازم از بازار انجام نشود قطعا شاخص کل بار دیگر دچار افت می شود و احتمال اینکه شاخص کل به زیر 1.200 باز گردد بسیار است. ماه گذشته شاخص کل به زیر 1.200 رسیده بود که با تصمیم شورای عالی بورس و رشد چند روزه بار دیگر بورس به اوج رسید اما در هفته اخیر برخلاف اخبار خوب با افت مواجه شد و بورس روزهای قرمزی را پشت سر گذاشت.
در متن زیر تحولات بازار بورس و شاخص کل به ترتیب روزها در هفته آتی مورد بررسی قرار می گیرد.
شنبه:
بازار بورس شنبه 25 بهمن با قدرت آغاز شد و شاخص کل در نخستین روز هفته معاملاتی با بیش از 47 هزار واحد رشد شاخص کل همراه بود و کارشناسان معتقدند که این روند تا پایان سال ادامه خواهد داشت. برخی از سهامداران به روند بازار نگران هستند و بر این باورند که احتمالا حباب بار دیگر به بازار سرمایه باز می گردد اما کارشناسان از فعالان بورس می خواهند که در این راستا صبور باشند زیرا بازار سرمایه به دلیل ارائه گزارش های پایان سال شرکت ها به نقطعه مطلوب رسیده است البته تصمیمات شورای عالی بورس اعم از تغییر دامنه بورس هم در این راستا نباید غافل بود.
شاخص کل به یک میلیون و 262 هزار واحد و شاخص هم وزن هم به 435 هزار و 617 واحد رسیده است و نمادهای فارس، فولاد، فملی، شستا، تاپیکو، شپنا و وغدیر از تاثیرگذارهای بازار بودند و نمادهای شستا، غزر، ثامید، ولپارس، وتجارت، برکت و سیتا از پر تراکنش های بر شاخص کل بودند.
یکشنبه:
بسیاری از کارشناسان معتقدند که بورس با تغییر دامنه نوسان به رشد مناسبی رسید اما بسیاری از تحلیلگران هم بر این عقیده هستند که دامنه تغییر دامنه نوسان فقط تعادل مصنوعی در بازار ایجاد کرده است و بعد از مدتی مجددا مشکلات به بورس باز خواهد گشت.
نیمه نخست بازار روز یکشنبه 26 بهمن شاخص کل بیش از 7 هزار واحد رشد کرد و در نیمه دوم بازار شاخص کل بیش از 20 هزار واحد رشد داشت. اکثر سهم های کوچک در بازار یکشنبه با افت مواجه شدند اما سهم های بزرگ و تاثیر گذار سبز شدند و با شاخص کل کمک کردند تا روند رشد آن متوقف نشود.
شاخص کل در بازار یکشنبه به یک میلیون و 264 هزار واحد و شاخص هم وزن هم به 437 هزار و 085 هزار واحد رسیده است. و نمادهای فملی، شپندر، شپنا، فارس، شستا و خساپا بر شاخص کل تاثیر داشتند و نمادهای خساپا، شپنا، فملی، خودرو، شستا، فولاد و شتران از پر تراکنش های بازار بودند.
دوشنبه:
کارشناسان بر این عقیده هستند که بازار سرمایه به دلیل بی اعتمادی و خروج سرمایه روند نزولی در پیش خواهد گرفت و احتمالا تا پایان این هفته سهامداران سرمایه های خود را از بازار خارج کنند. البته برخی از تحلیلگران هم بر این عقیده هستند که سهامداران سرمایه خود را در صندوق ها نگه داشتند و منتظر هستند تا در روند مثبت سهام های بهتری را خریداری کنند.
برخلاف آنکه بازار دوشنبه با افت شاخص کل همراه بود اما شاخص هم وزن با رشد مناسبی داشت و تحلیلگران بر این عقیده هستند که بازار فردا احتمالا با رشد شاخص کل همراه خواهد بود. در بازار دوشنبه شاخص کل به یک میلیون و 257 هزار واحد و شاخص هم وزن هم به 437 هزار و 225 واحد رسیده است. نمادهای فملی، شستا، شبندر، فولاد، فارس، کچاد و وغدیر بر شاخص کا تاثیرگذار بودند و نمادهای فملی، خساپا، شپنا، برکت، شبندر، فولاد و شستا از پرتراکنش های بازار بودند.
سه شنبه:
بازار سه شنبه هم همانند بازار روز گذشته سیر نزولی پیدا کرد و در روزی که شاخص کل بیش از 11 هزار واحد افت داشت؛ شاخص هم وزن بیش از 7 هزار واحد با رشد مواجه بود. برخی از کارشناسان معتقدند که افت شاخص کل تا پایان هفته ادامه خواهد داشت. البته برخی از تحلیلگران هم بر این عقیده هستند که رشد شاخص هم وزن نشان دهنده ماندن سرمایه در بازار بورس است.
شاخص کل در بازار سه شنبه به 1 میلیون و 245 هزار واحد و شاخص هم وزن هم به 438 هزار و 029 واحد رسیده است. نمادهای فارس، فولاد، فملی، شستاف کچاد، تاپیکو و شپنا بر شاخص کل تاثیرگذار بودند و نمادهای برکت، فملی، شپندر، فولاد، خساپا، غرز و ولپارس از پر تراکنش های بازار سه شنبه بودند.
نمادهای بزرگ در بازار سه شنبه قرمز بودند و اکثر نمادهای کوچک هم با ریزش مواجه شدند. کارشناسان بر این تصور هستند که سهامداران همچنان به بازار بی اعتماد هستند و آنها فعلا تا وجود دامنه نوسان متغییر قصد ندارند سرمایه های خود را در بازار عرضه کنند و یکی از دلایل افت شاخص کل و رشد شاخص هم وزن به دلیل همین بی اعتمادی ها است.
چهارشنبه:
کارشناسان بر این عقیده هستند که روند نزولی بازار احتمالا تا پایان سال ادامه دارد. بسیاری از سهامداران در حال خروج از بازار هستند و دامنه تغییر نوسانات بورس هم نتوانست اعتماد ها را جلب کند و شاخص کل با افت مواجه شد. برخی از تحلیلگران هم بر این عقیده هستند که به دلیل قرار گرفتن یک ماهه دامنه تغییر نوسان بورس سبب شد تا بی اعتمادی سهامداران نسبت به بازار کاهش یابد.
شاخص بورس برای سومین روز متوالی با افت مواجه شد. بازار چهارشنبه با افت بیش از 7هزار واحد بورس به یک میلیون و 238 هزار واحد و شاحص هم وزن هم با رشد بیش از 438 هزار و 966 واحد رسیده است. نمادهای فارس، فولاد، شستا، فملی، وپارس، شبندر و شبریز بر شاخص کل تاثیرگزار بودند و نمادهای شپنا، شپبندر، فملی، وپارس، ولپارس، شتران و سیتا از پر تراکنش های بازار بودند.
کارشناسان بر این عقیده هستند ریزش شاخص کل ادامه دارد و به دلیل بی اعتمادی و خروج نقدینگی، اگر حمایت نشود احتمالا شاخص کل به زیر 1.200 می رسد، البته بسیاری از تحلیلگران هم این نظریه را تایید نمی کنند و معتقدند که بار دیگر شاخص کل با رشد مواجه خواهد شد زیرا شاخص هم وزن از رشد مناسبی برخوردار است.
تحلیل کارشناسان از ورود بازار سرمایه به فاز جدید
محمد اقبال نیا، گفت: بازار سهام به اعلام این مصوبه واکنش مثبت نشان داد و این پیام را به سهامداران مخابره کرد که دیگر نمی توانند به امید ریزش بیشتر قیمت ها سهم خود را بفروشند تا در قیمت پایین تر دوباره خرید کنند، چراکه دیگر امکان چنین جایگزینی وجود ندارد و ممکن است حتی با ۶ درصد بالاتر مجبور به خرید همان سهم شوند.
وی ادامه داد: از آنجایی که بازار حالت فرسایشی پیدا کرده بود، نیاز به شوکی برای احیا داشت، که این تصمیم را می توان شوک لازم به بازار دانست. البته این ابزار موقتی است اما اگر اخبار اقتصادی، اظهار نظرهای مسئولان، نوسانات بازار ارز و ... سیگنال های نگران کننده به بازار مخابره نکنند، بازار به لحاظ شرایط بنیادی در نقطه مناسبی قرار دارد و میتواند وارد فاز صعودی شود.
اقبال نیا با تاکید بر اینکه اینگونه ابزارها در بازه های زمانی کوتاه به کمک بازار می آیند تا حمایتی در جهت متعادل سازی باشد، بیان کرد: از طرفی بنا بر صحبت مدیران سازمان بورس، دامنه نامتقارن پس از مدتی مورد تجدید نظر قرار می گیرد و ممکن است ابزار ماندگاری در بازار نباشد. اگر در روزهای آتی، حقوقی ها عرضه غیر متعارف سهام نداشته باشند و مسئولان در دولت، مجلس و بانک مرکزی در اظهارنظر های خود مسوولانه و بدون مقاصد سیاسی عمل کنند؛ بازار سرمایه به روال طبیعی خود برمی گردد و بخشی از افت های قبلی خود را جبران می کند.
محمد گرجی آرا، کارشناس بورس، گفت : حقیقی ها به بازار برگشته اند و با توجه به ارزندگی بسیاری از سهم ها درقیمت های فعلی، وضعیت برای سرمایه گذاری با افق زمانی یکساله مناسب خواهد بود . برخی از حقوقی ها در شرایط نزولی منابعی را به حمایت از بازار اختصاص داده و سعی کرده بودند با خرید کردن، حداقل نقدشوندگی بازار را حفط کنند تا بازار از این بابت وضعیت مناسبی داشته باشد.
وی ادامه داد: حقوقی هایی که در افت قیمت خرید کرده بودند، موقعیت را مناسب دیده اند تا منابع خود را برای حمایت مجدد از بازار به مرور با نقد کردن سهام آزاد کنند . لذا عرضه ها توسط حقوقی ها اتفاق بدی نیست و اشکالی ندارد که بخواهند بخشی از منابع خود را در زمان مطلوب، در حجم مناسب و در جای درست مجددا نقد کنند .
گرجی آرا در تشریح دلایل اقبال به بازار توضیح داد: اقبال به بازار دلایل متعدد دارد و قبل از هرچیز به ارزندگی شرکت ها مربوط است . از آنجا که بازار پیش از این افت قیمت سنگینی را تجربه کرده است، هم اکنون بسیاری از سهم ها قیمت های جذابی برای خرید و سرمایه گذاری پیدا کرده اند.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد : دومین مساله به پالس هایی برمی گردد که بازار از حوزه سیاست خارجی دریافت کرده است .
وی افزود: به نظر می رسد که قیمت دلار ، چندان روند نزولی خود را ادامه نمی دهد و حتی برای شش ماهه پیش رو گارد صعودی گرفته است و این باعث شده تعدادی از افرادی که از بازار خارج شده بودند و انتظارات تورمی آنها کاهش یافته بود، مجددا با افزایش انتظارات تورمی، به بازار برگردند و شروع به خرید سهم کنند به لحاظ تکنیکالی هم نقطه بازگشت بازار نسبتا جای مناسبی بوده و کلیت بازار برای سرمایه گذاری مناسب است .
به گفته گرجی آرا ، هم اکنون شرکت های خوبی را می توان به لحاظ بنیادی پیدا کرد که هم با افق زمانی برج چهار در سال 1400 تقسیم سود مناسبی داشته باشند و هم با افق زمانی یکساله ، از وضعیت سودآوری مناسبی برخوردار باشند .
عوامل موثر بر روند بازار
مدیرعامل کارگزاری بانک سپه در گفت و گو با بازار سرمایه (سنا) به تحلیل بازار در چند روز اخیر پرداخت و اظهار کرد: با تغییراتی که از هفته پیش در مدیریت بازار سرمایه رخ داد و پیگیریهایی که در تغییرات ریزساختارها انجام شد، با تغییر در دامنه نوسان به معنی افزایش نامتقارن دامنه نوسان روبه رو بودیم. این تصمیم اثر مثبتی بر حرکت بازارسرمایه به سمت مثبت داشت.
ثابت اضافه کرد: از آنجایی که بازار در چند ماه گذشته با افت شدیدی رو به رو بود، احتمال پایین آمدن مجدد قیمت سهام تا حد زیادی منتفی است. از طرفی دیگر، بحث قیمت گذاری دستوری در خصوص فولاد، خودرو و سیمان مقداری سرمایهگذاران را دچار ترس در این بازار کرده بود. در چنین شرایطی، تصمیم اخیر شورای عالی بورس شوک مثبتی به بازارسرمایه وارد کرد که به موجب آن سطح اعتبارات مشتریان افزایش پیدا کرد و نیز دامنه نوسان 5 درصد بعد از سالها به 6 درصد افزایش یافت.
وی در ادامه تصریح کرد: این موارد در کنار افزایش قیمت کامودیتی ها مانند فلزات اساسی و نیز رشد قیمت نفت، دست به دست هم داد تا بازار با استقبال خوبی هم به لحاظ رشد ارزش معاملات و هم به لحاظ افزایش شاخص و ورود نقدینگی جدید رو به رو باشد.
این کارشناس بازارسرمایه وجود «تعادل» در بازار را با اهمیت دانست و گفت: تعادل به این معنی است که با صف خرید و فروش کمتری در بازار مواجه باشیم و افراد بتوانند بر اساس تحلیل خود، ورود و خروج راحت تری داشته باشند؛ زیرا یکی از مهمترین ویژگی های بازارسرمایه، قدرت نقدشوندگی آن است.
ثابت با اشاره به حرکت پول حقیقی ها از صندوق ها و اوراق به سمت سهام، گفت: طی ماه های اخیر، افت شدید شاخص ها و قیمت سهام، عاملی برای خروج نقدینگی از بخش سهام بود. اما در کنار آن، نبود جذابیت در بازارهای موازی، عملکرد مناسب شرکت ها در گزارش ها، از عواملی محسوب می شود که به افزایش ضریب نفوذ در بازارسرمایه منجر شده است.
این کارشناس بازارسرمایه به سرمایه گذارانی که قصد ورود مستقیم به بازارسرمایه را دارند، توصیه کرد که حتما با آموزش وارد این بازار شوند و از تحلیل هایی که از مجاری رسمی تر منتشر می شوند بهره ببرند و از دنباله روی از شایعات و سیگنال فروشی ها اکیدا پرهیز کنند. در کنار این موارد در مواقعی که بازار نزولی است به خویشتن داری پرداخته و صبوری پیشه کنند.
تعادل مصنوعی با تغییر دامنه نوسان
مهدی قلی پور، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار اقتصادی یکتاپرس، درباره اثرات تغییر دامنه نوسان بورس بر بازار، گفت: درخواست کارشناسان این است که این تصمیم در اسرع وقت تعدیل و به حالت عادی برگردد چرا که منجر به تعادلی مصنوعی و ارزشی فراتر از واقعیات بنیادی برای بازار می شود یا در حالت منفی به تعادل رسیدن را با اصطکاک مواجه می کند. در کل معتقدم سکانداران بازار هم اراده ای برای حفظ بلند مدت این استراتژی های حمایتی ندارند.
وی ادامه داد: ارزش سهام در بازار سرمایه متناسب با سود شرکت ها، نرخ تنزیل (نرخ سود، چشم انداز سودهای آتی و انواع ریسک های مترتب) بر سهام و کل بازار است. برخی از چشم اندازهای سودآوری شرکت ها به نرخ ارز برای تسعیر درآمدهای ارزی و نیز نرخ ارزی که مرجع نرخ گذاری محصولات شرکتها بویژه محصولاتی که در بورس کالا عرضه می شوند بستگی دارد بنابراین متغیر بسیار مهمی برای بازار سرمایه است و بدون داشتن چشم انداز ارز نمی توان چشم انداز بورس را برآورد نمود.
قلی پور با اشاره با اینکه نرخ بهره نیز متغیر بسیار مهمی است، افزود: اگر فرص کنیم که نرخ ارز و سود بانکی ثابت بماند، معتقدم بازار امکان رشد بیش از ده درصد تا پایان سال را ندارد و اگر رشد یابد هم با بازاری overvalue مواجه خواهیم بود، ارزشی که احتمالا تا پایان هفته به آن خواهیم رسید.
این کارشناس در پایان، گفت: بازار شنبه با ورود 1500 میلیارد پول حقیقی، به نظر می رسد که اعتمادها تا حدی احیا شده البته این اعتماد بواسطه ارز و سیاست های سازمان درباره دامنه نوسان و حجم مبنا و 6 تصمیم دیگر اعلامی بوده است و اگر این اقدامات با فعالیت های مهمتری مثل کاهش نرخ سود در سطح شعب، افزایش سوبسید مالیاتی شرکت ها، تخفیف خوراک و انرژی، آزادسازی نرخ محصولات در صنایع مختلف و برخی تغییرات در سیاست های بازارگردانی تکمیل شود می توان امیدوار بود که اعتماد بیشتر به بازار برگردد.
تغییر قوانین بازار سرمایه
حامد کامرانی، کارشناس بازار سرمایه و بورس درباره تاثیرات تغییر دامنه نوسان بر بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار اقتصادی یکتاپرس، گفت: طبق صحبت های معاون سازمان بورس که اعلام کردند دامنه متغییر به مدت یک ماه ادامه دارد و زمان فعالیت آن هم تا پایان سال است و معمولا این تغییر دامنه ها تا زمانی که بازار به تعادل برسد و فشارهای فروش هم کاهش یابد ماندگار است.
وی ادامه داد: زمانی که ریسک های احتمالی در بازار کاهش پیدا کند، بار دیگر همه چیز به حالت اول خود باز می گردد. امیدواریم که مسئولان سازمان بورس به نتیجه لازم برسند تا دیگر شاهد دامنه نوسان در بورس ایران نباشیم.
کامرانی با تاکید بر اینکه فعلا به دلیل رشد اخیر شاخص کل نمی توانیم بگوییم که حباب به بازار بازگشته است، افزود: اکنون بیش از 70 درصد از سهام خیلی پایین تر از ارزش واقعی معامله می شوند و هنوز جای رشد دارند. باتوجه به اینکه گزارش فروش های اکثر شرکت ها صورت مالی خوبی دارند و نشان می دهد که سهام هنوز جای رشد دارد. بسیاری از سهم های بنیادی که فروش های عالی داشتند حتی در شاخص 2 میلیون واحد هم به ارزش های واقعی برسند و حبابی نداشته باشند البته این امر در همه سهم های بازار یکی نیست زیرا اکنون هم سهم هایی در بازار هستند که بیشتر از ارزش واقعی خود معامله می شوند.
وی یادآور شد: با تحلیل های بنیادی می توان سهم ها را بررسی و پیدا کرد و آنهایی که حباب منفی دارند به دید های میان مدت و بلند مدت نگاه کرد.
کامرانی با اشاره به اینکه سهامداران کاملا به بازار بی اعتماد هستند، افزود: باتوجه به اینکه بازارهای موازی هم با رکود همراه هستند اما همچنان سرمایه گذاران به بازار سرمایه جذب نمی شوند. یکی از راهکارهای بازگشت اعتماد سهامداران به بورس این است که مسئولان اگر درباره بازار سرمایه دیدگاهی یا قانونی دارند باید قبل آن بررسی های لازم انجام داده باشد بعد راجب آن صحبت کنند زیرا برخی از صحبت ها و قوانین بر بازار بورس تاثیر می گذارد.
وی با تاکید بر اینکه بازار بورس نسبت به گذشته بزرگ تر شده است، تصریح کرد: افراد بسیاری وارد بازار شدند و جایگاه بورس نسبت به گذشته متفاوت شده است. شاید در گذشته هر مسئولی راجب بورس اظهار نظر می کرد و تاثیر آنچنانی بر بازار سرمایه نداشت اما کنون با هر اخبار و قانون بورس بر باازار اثر میگذارد.
این کارشناس بیان کرد: رییس جدید سازمان بورس تغییراتی را ایجاد کردند که کمی دیر بود اما برای شروع کار رییس سازمان بورس اقدامی مناسب بود. باید در زمان های سخت بسیار سریع قوانین را تغییر دهند تا نوش دارو بعد از مرگ سهراب نباشد.
کامرانی اشاره کرد: یکی از اقداماتی که می تواند بازار سرمایه را جذاب کند و بار دیگر اعتماد ها را بازگرداند حذف دامنه نوسان است. اگر بازار ما دامنه نوسان آن به صورت پلکانی باشد. یعنی اگر سهمی 10 درصد در صف خرید قفل شد همان لحظه به دامنه نوسان همان سهم 10 درصد اضافه شود و در همان روز مجموع دامنه سهم 20 درصد شود. یا در کل دامنه نوسان سهم را حذف کنند و این اقدام سبب افزایش جذابیت بازار می شود.مثل بازار بین المللی دامنه نوسان زیادی دارند و یا اصلا ندارند سبب جذابیت آن می شود.
این کارشناس در پایان گفت: باید قانون و قواعد قدیمی بازار تغییر پیدا کند زیرا اکنون بسیاری از بازارهای جهانی به سمت مدرن شدن پیش می روند اما در بورس ایران همچنان گرفتار قوانین چند دهه گذشته هستیم که نیاز به تقییرات اساسی است.