رکود اقتصادی چه بر سر بازار فولاد آورده است؟

اقتصاد با دو عامل رکود و تورم با بیشترین میزان مشکل مواجه می‌شود. در کشور ما اولین نتایج رکود اقتصادی و اثرات آن در بازار فولاد دیده می‌شود. چراکه یکی از پررونق‌ترین صنایع ایران صنعت فولاد است که هم در داخل و هم در خارج از کشور مشتریان زیادی دارد. منظور از رکود اقتصادی کاهش رونق در بازارهایی ازجمله بازار فولاد است. در این مطلب در راستای اثراتی که رکود اقتصادی بر این صنعت پررونق بر جای می‌گذارد بحث می‌کنیم.

اثرات رکود اقتصادی کشور بر بازار فولاد داخل

تحلیلگران اقتصادی و فعالان این حوزه بر این باورند که رکود اقتصادی تغییراتی را شامل می‌شود که قابل پیش‌بینی نیستند و اقتصاد را با مشکل مواجه می‌کنند و رونق آن از بین می‌رود. برای نمونه در سال نخست پاندمی کرونا جهان با رکود اقتصادی شدیدی مواجه شد و مشکلات جدی در سرتاسر دنیا برای اقتصاد به وجود آمد. این مشکلات تا حدی بود که میزان تولید و فروش بسیاری از کسب‌وکارها به زیر نصف رسید و بسیاری از افراد شاغل، از کار بیکار شدند.

در ایران نیز رکود اقتصادی در سطوح گسترده‌ای وجود دارد و این مشکل سبب بروز چالش‌هایی برای بازار فولاد شده است. برخی از این چالش‌های موجود در حال حاضر به شرح زیر است:

کاهش نرخ قیمت میلگرد و سایر محصولات فولادی

در دوران رکود قیمت میلگرد و سایر محصولات و مقاطع فولادی بع حداقل می‌رسد. لازم‌ به ذکر است یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای تعیین قیمت روز محصولات فولادی از جمله میلگرد میزان تقاضای محصولات است. با وجود رکود اقتصادی برای خرید محصول تقاضایی وجود ندارد یا به حداقل می‌رسد و در این حالت قیمت محصولات فولادی مختلف از محصولات اصلی و بسیار کاربردی ازجمله میلگرد تا سایر محصولات از قبیل فنس و توری فنس با افت قیمت مواجه می‌شود.

در این راستا کارشناسان این حوزه می‌گویند با در نظر داشتن گسترش طرح‌های مقاوم‌سازی سازه‌ها و استفاده از میلگرد در پروژه‌های مختلف، کیفیت و قیمت میلگرد دارای اهمیت روزافزون است. هزینه‌های نهایی ساخت‌وساز در هر سازه‌ای بسته به عواملی است که از جمله آن عوامل می‌توان به اطلاع از قیمت روز میلگرد و زمان مناسب برای خرید آن اشاره کرد.

از طرفی نوسانات نرخ میلگرد به صورت روزانه به عواملی از جمله نوسانات قیمت شمش آهن، نرخ ارز و حمل‌ونقل بستگی دارد. در برخی مواقع مشاهده می‌شود که کاهش قیمت محصولات فولادی، افزایش تقاضا برای خرید محصولات را به دنبال دارد و در پی آن مجددا نرخ محصول به حالت اولیه بازمی‌گردد. این در حالی است که با وجود رکود اقتصادی شدید افت قیمت نیز تغییری در تقاضای خرید در بازار فولاد ایجاد نمی‌کند. این‌ موضوع می‌تواند سبب شود که تولیدکنندگان با مشکلات جدی در بازار فولاد مواجه شوند.

کاهش تقاضا برای محصولات

با وارد شدن وضعیت اقتصاد کشور در حالت رکود، توان خرید کاهش می‌یابد، از رونق پروژه‌ها و صنایع کم می‌شود و به دنبال آن از میزان تقاضا تا حدود زیادی کاسته می‌شود. با افت میزان تقاضا، کارخانه‌های تولیدکننده محصولات فولادی ازقبیل فنس و توری فنس همه ظرفیت تولیدشان را به کار نمی‌برند و در برخی مواقع حتی به تعطیلی کارخانه کشیده می‌شود. در نتیجه این جریان قیمت فولاد افت پیدا می‌کند، نیروی کار بیکار می‌شوند و رکود اقتصادی تشدید می‌شود.

مشکلات صنایع وابسته به صنعت فولاد کشور

از آنجا که صنعت فولاد یک صنعت مادر محسوب می‌شود، با افت رونق در این صنعت، بسیاری از صنایع دیگر ازقبیل خودروسازی، ساختمان‌سازی و تولید ماشین‌آلات صنعتی که به صنایع فولادسازی وابسته هستند، از رونق می‌افتند. رکود اقتصادی به تنهایی عاملی است که می‌تواند این صنایع را با مشکل مواجه کند، اگر در پی رکود در بخش اقتصاد صنعت فولاد نیز رونق نداشته باشد، ضررهای مرکب گریبان‌گیر صنایع وابسته می‌شود.

نابودی یکی از منابع درآمدی کشور

لازم به ذکر است که بازار فولاد از منابع درآمدی ایران به شمار می‌رود، بسیاری از مجتمع‌های صنعتی ایران در حوزه ساخت آهن‌آلات و فولاد فعال هستند و محصولات‌شان را به کشورهای دیگر صادر می‌کنند. در نتیجه رکود اقتصادی و از کار افتادن این کارخانه‌ها افت صادرات و کاهش درامد کشور خواهیم داشت. در پی بیکار شدن نیروی کار و کاهش چرخه مالی کشور و همچنین از دست رفتن مشتریان خارجی، اقتصاد کشور با چالش‌های جدی مواجه می‌شود.

محصولات فولادی تاثیر گرفته از رکود اقتصادی

بنا به مطالب ذکر شده در بالا رکود اقتصادی بر نرخ همه محصولات فولادی اثر می‌گذارد؛ از نرخ تیرآهن تا قیمت پروفیل و قوطی های آهنی. به طور کلی رکود اقتصادی کارخانه‌های فولاد را هدف می‌گیرد. این نتیجه بی‌تاثیر از نوع محصولات تولید شده در کارخانه‌ها است. همچنین تفاوتی ندارد که بازار این محصولات داخل کشور است یا خارج و یا اینکه ظرفیت تولید آن‌ها به چه میزان است. در هر حالت همه کارخانه‌ها از اثرات رکود اقتصادی بر بازار فولاد تاثیر می‌پذیرند.

کارشناسان عقیده دارند برای خرید محصولات فولادی ازقبیل فنس و توری فنس، خرید در زمان مناسب و یافتن بهترین نرخ محصولات نقش اساسی در سود و زیان پروژه‌های مختلف دارد. لازم به ذکر است که میزان تاثیر رکود اقتصادی بر محصولات فولادی مختلف با یکدیگر تفاوت دارد. برخی از محصولات فلزی از مهم‌ترین مواد اولیه صنایع مختلف هستند که بدون وجود آن‌ها صنایع وابسته امکان فعالیت ندارند. از این رو حتی اگر رکود اقتصادی وجود داشته باشد، خریدوفروش برخی از محصولات فولادی همچنان انجام می‌شود. این مسئله سبب می‌شود تاثیرات اقتصاد و رکود آن بر قیمت این نوع محصولات و فعالیت کارخانه تولیدکننده آن‌ها کاهش یابد.

سخن آخر

لازم به یادآوری است که با وجود آنکه بنیان اقتصاد ایران ضعیف است و اتفاقات کوچک نیز تاثیر بسیاری روی آن می‌گذارد، اما در حالت کلی رکود اقتصادی محدود به ایران نیست. بسیاری از کشورهای جهان از زمان پاندمی دچار این مشکل شده‌اند و هنوز پس از گذشت دو سال نتوانسته‌اند به حالت عادی باز گردند.

نکته مهم آن است که صنعت فولاد ایران علاوه بر انکه از رکودهای داخلی اثر می‌پذیرد، رکود اقتصاد جهانی نیز بر آن اثرگذار است. به همین سبب گاهی اوقات بازار فولاد دچار نوسان‌های شدیدی می‌شود و تعجب فعالان این حوزه را به دنبال دارد.

منبع خبر : https://fouladtofighi.com/