ناتو دست به دامن ترکیه میشود/ ورود ناتو به افغانستان؟
رهبران ناتو به دنبال این هستند که در جریان نشست سه روزه خودشان که از فردا (سهشنبه) شروع میشود، از رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه بخواهند وتوی خود را علیه درخواست فنلاند و سوئد برای پیوستن به این ائتلاف نظامی در ضمن تلاشهای غرب برای ارسال پیام قاطع به روسیه و چین کنار بگذارد.
به گزارش مُنیبان از خبرگزاری رویترز، این گردهمایی برنامهریزی شده در مادرید در سایه جنگ روسیه علیه اوکراین و در پی شکستهای رخ داده در افغانستان، اختلافات داخلی مربوط به دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ که تهدید به خارج کردن واشنگتن از این ائتلاف کرد و در لحظهای مهم برای این ائتلاف ترانس آتلانتیک برگزار میشود.
دیپلماتها گفتند که مذاکرات در این سازمانی که اغلب گرفتار اختلافات است، همچنان در جریان است اما رهبرانش همچنین امیدوارند بر سر ارائه کمکهای نظامی بیشتر به اوکراین، افزایش هزینههای دفاعی مشترک، تثبیت یک عزم جدید برای مقابله با ظهور نظامی چین و تدارک دیدن نیروهای بیشتر برای دفاع از حوزه بالتیک توافق کنند.
اسپانیا که پادشاهش قرار است در ضیافت شامی میزبان رهبران ناتو باشد، همچنین قصد دارد بر تمرکز بیشتر ناتو بر جناح جنوبی با هدف رسیدگی به مساله مهاجران و گروههای شبهنظامی در منطقه "ساحل" آفریقا تاکید کند.
انتظار میرود رهبران استرالیا، نیوزیلند، ژاپن و کره جنوبی به صورت مقطعی در این اجلاس شرکت کنند و این در راستای استراتژی گستردهتر آمریکا برای حضور قاطعتر غرب در منطقه هند-اقیانوسیه برای مقابله با چین صورت میگیرد.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، هفته گذشته در یک سخنرانی گفت: ما بیشتر تلاش خواهیم کرد تا اطمینان حاصل کنیم میتوانیم از هر وجب از خاک همپیمانانمان، در هر زمان و در برابر هر تهدیدی دفاع کنیم.
گرچه مقامات انگلیس و آمریکا با درخواست کشورهای حوزه بالتیک برای استقرار دائمی نیروهای چندملیتی در منطقه مخالفت کردهاند، این اجلاس احتمالاً به مصالحهای بر سر دادن وعده به کارگیری سری نیروهای تقویتی میرسد.
آلمان قبلاً گفته که در صورتی که روسیه مترصد تصرف قلمروی ناتو در حوزه بالتیک باشد، نیروهای بیشتری را آماده دفاع از لیتوانی خواهد کرد و انتظار میرود انگلیس نیز همین کار را در قبال استونی انجام دهد، در حالی که لتونی به عنوان کشور دیگر این حوزه چشم به تعهد کاناد برای به کارگیری سربازان بیشتر در آنجا دارد.
ائتلاف ناتو - که در سال ۱۹۴۹ برای مقابله با تهدید شوروی ایجاد شد - هیچ الزامی برای دفاع از اوکراین ندارد، زیرا این کشور که از جمهوریهای شوروی سابق است، عضو ناتو نیست.
اما حمله ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در ۲۴ فوریه به اوکراین جرقه یک تغییر ژئوپلیتیکی را همچنان که کشورهای بیطرف فنلاند و سوئد خواستار پیوستن به ناتو شدند و اوکراین هم رسماً نامزد پیوستن به اتحادیه اروپا شده موجب شد. الحاق فنلاند و سوئد به ناتو باعث گسترشی در این ائتلاف خواهد شد که رئیس جمهوری روسیه هدفش جلوگیری از آن است.
آنگوس کینگ، سناتور آمریکایی پس از سفری به فنلاند، لتونی و ترکیه در مورد فنلاند و سوئد گفت: "فکر میکنم این (عضویت) پیام مهمی به پوتین میفرستد. و فکر میکنم در واقع به طور قابل توجهی ائتلاف را تقویت میکند."
با این حال، ترکیه نیز در حال به چالش کشیدن این اتحاد از روی نارضایتیاش از آنچه که حمایت هلسینکی و استکهلم از شبهنظامیان کرد و اعمال تحریم تسلیحاتی علیه آنکارا خواند، است.
یک مقام دولتی ترکیه که در مذاکرات بین کشورش با سوئد و فنلاند و استولتنبرگ، دبیرکل ناتو شرکت داشته به رویترز گفت که دستیابی به توافق در این اجلاس دشوار است و گفت که سوئد و فنلاند ابتدا باید به نگرانیهای ترکیه رسیدگی کنند.
این مقام مسئول گفت: جلساتی برگزار شد اما متأسفانه اقداماتی که انتظار داشتیم اتخاذ نمیشود.
دیپلماتها گفتند که سوئد روندی را برای رایزنیهای مداوم ایجاد کرده است. اما دو دیپلمات ارشد ناتو گفتند که اختلاف موجود بیشتر از آنکه در مورد معیارهای فنی باشد، بر سر سیاستهاست.