نوشیدنی پرطرفداری که سنگ کلیه را خرد می‌کند
تحقیقات فعلی نشان می‌دهد که نوشیدن قهوه می‌تواند خطر کلی ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهد. کافئین موجود در چای، نوشابه یا قهوه به نوعی عملکرد محافظتی دارد و می‌تواند از بروز سنگ کلیه پیشگیری کند.
به گزارش منیبان، سنگ‌های کلیه رسوبات سختی هستند که اغلب به علت بالا رفتن غلظت املاح و نمک در ادرار به وجود می‌آیند. به طور کلی، وقتی غلظت برخی مواد که می‌توانند بلور تشکیل دهند (مانند کلسیم، اسید اوریک و اُگزالات) در ادرار افزایش می‌یابد، سنگ کلیه تشکیل می‌شود.
مطالعات اخیر نشان می‌دهد که مصرف کافئین ممکن است به جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه کمک کند. از آنجا که قهوه دارای خواص ادرارآور است، اغلب مردم تصور می‌کنند که نوشیدن قهوه منجر به کم‌آبی بدن می‌شود و خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می‌دهد. اما تحقیقات جدید خلاف این را نشان می‌دهد و می‌گوید که استفاده از کافئین به طور چشمگیری از سنگ کلیه جلوگیری کند.
طبق یک مطالعه از سوی بنیاد ملی کلیه در سال ۲۰۲۱ مشخص شد کافئین موجود در چای، نوشابه یا قهوه به نوعی عملکرد محافظتی دارد و می‌تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهد. به طوری که نوشیدن یک فنجان قهوه در روز قادر است احتمال ابتلا به سنگ کلیه را تا ۴۰ درصد کمتر کند.
مطالعات بعدی نشان داد کسانی که معمولاً قهوه یا چای می‌نوشیدند نسبت به افرادی که نوشیدنی‌های بدون کافئین می‌نوشیدند کمتر در معرض ابتلا به سنگ کلیه بودند. در این مطالعه نشان داده شد که مایعات جریان ادرار را افزایش می‌دهد که همین موضوع کلیه را در برابر سنگ‌سازی ایمن می‌سازد.
یک بررسی سیستماتیک و متاآنالیز در سال ۲۰۲۲ نیز نشان داد که مصرف بیشتر کافئین با کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه مرتبط است.
ابتلا به سنگ کلیه (از بدو تولد) در مردان بیشتر از زنان است و در حدود ۳۰ سالگی در هر دو جنسیت به اوج خود می‌رسد. متخصصان توصیه می‌کنند برای کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه، آب بیشتری بنوشید و میزان مصرف سدیم و کلسیم خود را کنترل کنید.
عوامل مختلفی از جمله رژیم غذایی نادرست، اضافه وزن و… می‌تواند در ایجاد چنین شرایطی نقش داشته باشد.
علائم شایع وجود سنگ کلیه در بدن عبارتند از: درد شدید در ناحیه کمر، وجود خون در ادرار، حالت تهوع، استفراغ، تب و لرز، ادرار کدر و بدبو.
به نظر می‌رسد رژیم غذایی بیشترین تأثیر را بر خطر ابتلا به سنگ کلیه دارد. تحقیقات نشان می‌دهد آنچه می‌خورید و می‌نوشید، به طور مستقیم با خطر ابتلا به سنگ کلیه در ارتباط است؛ افزایش مصرف مایعات، میوه‌ها و فیبر با خطر کاهش سنگ کلیه مرتبط است و بیانگر این است که اصلاح تغذیه و مصرف خوراکی‌های سالم می‌تواند به پیشگیری از تولید سنگ در کلیه کمک کند.
اگر می‌خواهید از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنید یا مبتلا شده و می‌خواهید علاوه‌بر پزشک درمان سنگ کلیه در خانه را نیز داشته باشید، آنچه می‌خورید و می‌نوشید به اندازه‌ی آن‌هایی که نباید مصرف کنید حائز اهمیت است. در این‌جا چند قانون مهم را ذکر کرده‌ایم که باید به خاطر بسپارید.
مایعات زیاد بنوشید: همان‌طور که بارها اشاره کردیم، نوشیدنی مفید برای سنگ کلیه آب است. با این حال از دیگر مایعات نیز می‌توانید برای رقیق شدن مواد شیمیایی تشکیل دهنده سنگ یا هموار کردن شرایط دفع آن کمک بگیرید.
مصرف مرکبات را بیشتر کنید: مرکبات و آب آن‌ها برای جلوگیری از تشکیل و همچنین دفع سنگ منبع بسیار خوبی است. لیمو، پرتقال و گریپ فروت را حتماً در رژیم غذایی خود بگنجانید.
مصرف کلسیم و ویتامین D را بالا ببرید: با کاهش سطح کلسیم دریافتی شما سطح اگزالات افزایش می‌یابد. البته فراموش نکنید که کلسیم را باید از طریق رژیم غذایی دریافت کنید، مکمل‌های کلسیم خود در تشکیل سنگ نقش مهمی دارند. همان‌طور که اشاره شد شیر، ماست و پنیر مهم‌ترین منبع کلسیم هستند.
منابع گیاهی سرشار از کلسیم مانند حبوبات و سبزیجات دارای برگ سبز تیره نیز برای این بیماری بسیار مفید می‌باشند. همچنین غذاهایی که حاوی ویتامین D هستند را نیز به صورت روزانه مصرف کنید، این ویتامین به جذب بهتر کلسیم کمک می‌کند. می‌توانید ویتامین D را از طریق ماهی‌های چرب مانند ماهی آزاد و زرده تخم‌مرغ دریافت کنید.
آجیل و سنگ کلیه: برای برخی از انواع سنگ‌ها مصرف آجیل که اگزالات بالایی دارند توصیه نمی‌شود، بنابراین قبل از مصرف آجیل یا قطع آن حتماً با پزشک متخصص خود مشورت کنید.
نوشیدنی‌های حاوی کولا (نوشابه مشکی): افزودنی کولا سرشار از فسفات است که می‌تواند موجب تشکیل سنگ شود، بنابراین از نوشیدن آن‌ها خودداری کنید.
