حکم شرعی سفر به کربلا بدون ویزا از نظر مراجع

به گزارش منیبان، سفر به کربلا، مشاهد مشرفه و عتبات عالیات، آرزوی دیرینه‌ی بسیاری از مسلمانان، به خصوص شیعیان است. در سال‌های اخیر، با توجه به شرایط سیاسی و امنیتی عراق، قوانین مربوط به اخذ ویزا برای زائران ایرانی دستخوش تغییرات متعددی شده است. در این مقاله، به بررسی کامل و جامع حکم شرعی سفر به کربلا بدون ویزا می‌پردازیم.

بررسی از منظر احکام شرعی:

از نظر شرعی، سفر به عتبات عالیات و زیارت امام حسین (ع) و سایر ائمه اطهار (ع) دارای ثواب و اجر فراوانی است. احادیث و روایات متعددی از ائمه معصومین (ع) در فضیلت این سفر نقل شده است.

اما در مورد سفر بدون ویزا، احکام شرعی به شرایط و نیت سفر بستگی دارد:

سفر واجب: اگر کسی نذر کرده باشد که به کربلا برود یا به دلیل ضرورت شرعی مانند ادای حج واجب نیاز به عبور از عراق داشته باشد، و امکان اخذ ویزا برای او فراهم نباشد، سفر بدون ویزا اشکال ندارد. در این صورت، واجب است که شخص به اندازه توان خود برای کسب مجوز قانونی تلاش کند و در صورت عدم امکان، با رعایت احتیاط کامل و سنجش خطرات احتمالی، سفر را انجام دهد.

سفر مستحب: در مورد سفرهای مستحب به کربلا بدون ویزا، احتیاط واجب این است که از سفر خودداری شود. زیرا این کار شرعاً جایز است، اما با توجه به خطرات احتمالی و تبعات قانونی که ممکن است برای زائر به وجود آید، احتیاط واجب بر عدم انجام آن است.

نکات :

• مراجع عظام تقلید در مورد سفر به کربلا بدون ویزا فتاوای متفاوتی صادر کرده‌اند.

• زائران باید قبل از هر سفری، از آخرین احکام و شرایط مربوط به اخذ ویزا و قوانین مرزی کشور عراق مطلع شوند.

• سفر بدون ویزا خطرات و مخاطرات خاص خود را دارد و ممکن است زائران با مشکلاتی مانند دستگیری، جریمه، یا حتی اخراج از کشور عراق مواجه شوند.

• زائران باید در صورت تصمیم به سفر بدون ویزا، تمامی جوانب احتیاط را رعایت کرده و با در نظر گرفتن تمام خطرات احتمالی، اقدام به سفر کنند.

فتوای آیت‌الله مکارم شیرازی :

زائران نباید بدون گذرنامه از کشور خارج شوند چرا که کار نادرستی بوده و در این صورت نمی‌توانند نماز را شکسته بخوانند چون سفر آن‌ها اشکال دارد.

فتوای آیت‌الله سیستانی :

جایز نیست.

فتوای آیت‌الله شبیری زنجانی :

رعایت نکردن قوانین ایران و عراق، مانند اخذ ویزا و پرداخت خروجی و... از سوی بعضی از زائران که بعضاً موجب بی‌نظمی می شود و دارای تبعات امنیتی است، جایز نیست.

فتوای آیت‌الله نوری همدانی :

طبق مقررات نظام اسلامی باید عمل شود.

فتوای آیت‌الله وحید خراسانی :

قوانین دولتی در صورتی‌که خلاف شرع نبوده و مخالفت با آنها موجب هرج و مرج شود باید رعایت شود و تخلّف از آن جایز نیست.

پرسش : آیا برای زیارت اربعین می‌توان بدون گرفتن پاسپورت و ویزا اقدام به زیارت نمود؟

پاسخ آیت الله مکارم شیرازی : لازم است بر طبق قوانین و حکومت اسلامی عمل شود.

پرسش : فردی تصمیم دارد بدون گرفتن ویزا به زیارت اربعین برود، نماز او چه حکمی دارد؟

پاسخ آیت الله مکارم شیرازی : ایرانی‌ها باید بدانند که این برنامه در کشور عراق است و حاکمیت کشور مال آن‌هاست، آن‌ها میزبان هستند و باید تدبیر میزبان را پذیرفت، ازاین‌رو افراد نباید بدون گذرنامه بروند و فشار بیاورند تا از کشور خارج شوند که کار نادرستی بوده و در این صورت نمی‌توانند نماز را شکسته بخوانند چون سفر آن‌ها اشکال دارد.

پرسش : آیا نمازهایی که شخص بدون اطلاع از غیرقانونی بودن سفر خود در عراق خوانده قضا دارد؟

پاسخ آیت الله مکارم شیرازی : درصورتی‌که اطلاعی از حرام بودن سفر بدون ویزا به عراق نداشته و حکم را نمی‌دانسته نمازهای چهار رکعتی که شکسته خوانده قضا ندارد.

پرسش : در مسئله رفتن به کربلا بدون گذرنامه و ویزا می‌شود به مرجع تقلید دیگری رجوع کرد؟

پاسخ آیت الله مکارم شیرازی : اشکالی ندارد.

پرسش : فردی تصمیم دارد بدون گرفتن ویزا به زیارت اربعین برود، نماز او چه حکمی دارد؟

پاسخ آیت الله مکارم شیرازی : ایرانی‌ها باید بدانند که این برنامه در کشور عراق است و حاکمیت کشور مال آن‌هاست، آن‌ها میزبان هستند و باید تدبیر میزبان را پذیرفت، ازاین‌رو افراد نباید بدون گذرنامه بروند و فشار بیاورند تا از کشور خارج شوند که کار نادرستی بوده و در این صورت نمی‌توانند نماز را شکسته بخوانند چون سفر آن‌ها اشکال دارد.

پرسش : رفتن به کربلا بدون ویزا و پاسپورت در صورتی که حکومت اسلامی منع کرده باشد چه حکمی دارد؟

پاسخ آیت الله خامنه ای : تخلف از مقررات جایز نیست.

پرسش : نمازهای در سفر چه حکمی دارند (کامل یا شکسته)؟ 

پاسخ آیت الله خامنه ای : سفر معصیت محسوب نمی شود و حکم مسافر دارند.

پرسش : سفر به کربلا بدون داشتن ویزا چه حکمی دارد؟

پاسخ آیت الله خامنه ای : عدم رعایت قوانین، شرعاً جایز نیست.

با توجه به پیچیدگی مسائل شرعی و حقوقی مربوط به سفر به کربلا بدون ویزا، توصیه می‌شود که قبل از هرگونه اقدام، با یک مرجع دینی یا کارشناس مسائل حقوقی مشورت کنید.