حکم تراشیدن ریش و موهای بدن از نظر اسلام

به گزارش منیبان، سوال: اصلاح صورت و از بین بردن موهای بدن با ماشین‌های ته‌زن و وسایل دیگر برای مرد چه حکمی دارد؟

پاسخ اجمالی

تنها تراشیدن موهای صورت(ریش) با تیغ یا با ماشین‌های ته‌زن، به گونه‌ای که دیگران بگویند که در صورت او ریش نیست، بنابر احتیاط واجب جایز نیست. البته تراشیدن قسمتی از ریش هم در حکم تراشیدن همه‌ی ریش است.

لذا تراشیدن موهای گونه و گلو و پشت گردن که به آن ریش گفته نمی‌شود و همچنین موهای زیر بغل و ...، با وسایل یاد شده، اشکال ندارد.

گفتنی است که اسلام به پاکیزگی توجه ویژه‌ای کرده و به تراشیدن موهای زاید بدن، تأکید ورزیده است.

در ذیل توجه شما را به این توصیه‌های بهداشتی جلب می‌کنیم:

تراشیدن موی سر و یا نگهداری آن، همراه با شست‌وشو و شانه، مستحب است.

تراشیدن موی شارب یا سبیل، موی بینی و موی زیر بغل، مستحب است.

تراشیدن موی میان دو پا و پشت زهار، نشانه‌ی ایمان به ذات حق تعالی و قیامت است و از سنت رسول اسلام(ص) است.

تراشیدن موهای قسمت‌های دیگر بدن، باعث پاکی و دیگر خاصیت‌های جسمانی و روانی است و نگهداشتن آنها باعث ضررهای جسمانی و روانی است.

[1]. روییدن ریش در صورت مرد، پس از دعای آدم(ع) بود که عرض کرد: پروردگارا حسن و جمال مرا زیاد کن! که ذات حق تعالی خطاب کرد که ریش را زینت تو و فرزندانت، تا قیامت قرار دادم. در روایتی از رسول اسلام(ص) آمده است که ریش‌ها را بلند بگذارید تا شبیه یهودیان و گبران نباشید. نک: محمدباقر مجلسی؛ حلیه المتقین، تحقیق و ویرایش واحد پژوهش انتشارات مسجد مقدس جمکران، باب پنجم، فصل چهارم و پنجم، ص 159 – 160، قم، انتشارات مسجد مقدس جمکران، چاپ دوم، 1388ش.

[2]. امام خمینی، استفتاءات، ج 2، (مکاسب محرمه)، ص 30، س 79، ص 31، س 81، ص 32، س 84.

[3]. آیا گذاشتن ریش پروفسورى کفایت می‌کند؟ همه‌ی مراجع (به جز آیات عظام تبریزی و مکارم): خیر، کفایت نمی‌‌کند و حکم تراشیدن تمام آن‌را دارد. امام خمینی، استفتاءات، ج 2، مکاسب محرمه، س 84؛ وحید خراسانی، منهاج الصالحین، ج 3، م 43؛ خامنه‌‌ای، سید علی، اجوبة الاستفتاءات، س 1413؛ سیستانی سید علی، Sistani.org، ریش تراش، س 1 و 3؛ صافی گلپایگانی، جامع الاحکام، ج 2، س 1743؛ بهجت، محمد تقی، توضیح ‌المسائل، متفرقه، س 4؛ نوری همدانی، استفتاءات، ج 1، س 492 و 493؛ فاضل لنکرانی، جامع المسائل، ج 1، س 955 و 957.

آیات عظام تبریزی و مکارم: اگر چانه و اطراف آن (یک چهارم صورت) تراشیده نشود، به طوری که در وقت مواجهه صدق ریش کند، کفایت می‌‌کند. مکارم شیرازی، ناصر، استفتاءات، ج 2، س 751؛ تبریزی، جواد، استفتاءات، س 1087.

[4]. حلیة المتقین، باب پنجم، فصل سوم، ص 158.

[5]. در روایات وارد شده است: گرفتن شارب از سنت رسول اسلام(ص) است و شارب بلند جای شیطان است و گرفتن شارب باعث زیادی رزق، رفع غم و وسوسه و امان از خوره است و کسی که شارب نگیرد از ما نیست. حلیة المتقین، باب پنجم، فصل چهارم، ص 159.

[6]. کندن موی بینی باعث زیبایی صورت است. حلیة المتقین، باب پنجم، فصل هفتم، ص 163.

[7]. موی زیر بغل جای شیطان دانسته شده است. البته در باره‌‌ی طریقه‌ی‌ ازاله‌ی آن آمده است: دارو کشیدن بهتر از تراشیدن و تراشیدن بهتر از کندن است. همان، فصل هفتم، ص 163.

[8]. تراشیدن آن، نشانه‌ی ایمان و از سنت رسول خدا(ص) است، همان، فصل هشتم، ص 163.

[9]. تراشیدن موهای بدن باعث قوت و فربهی بدن و رفع دلگیری و پریشانی خاطر، باعث پاکی بدن و از اخلاق انبیاء است. همان، فصل نهم، ص 164.