چاقی، عامل بیماری‌های قلبی تا انواع سرطان‌ها

به گزارش منیبان؛ زهرا باقری، کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان با اشاره به ارتباط چاقی و بیماری‌های غیرواگیر گفت: در حال حاضر بیماری‌های غیرواگیر از جمله دیابت، فشار خون بالا، چربی خون بالا، بیماری‌های قلبی عروقی، سکته‌های مغزی و قلبی و انواع سرطان‌ها مهم‌ترین علت مرگ و میر در جهان و ایران محسوب می‌شوند.

الگوی غذایی نامناسب، مشکل عمده بهداشت تغذیه

او افزود: الگوی غذایی نامناسب از جمله مصرف زیاد  قند، نمک و چربی مهم‌ترین دلیل ابتلا به بیماری‌های غیر واگیر هستند؛ پیامد مصرف زیاد مواد قندی، چربی و روغن، اضافه وزن و چاقی است که در حال حاضر این مساله مشکل عمده بهداشت تغذیه در ایران است.

دو برابر شدن چاقی کودکان ایرانی در یک دهه

او با بیان اینکه در مدت یک دهه اخیر اضافه وزن و چاقی در کودکان زیر پنج سال ایران دو برابر شده است، گفت: حدود ۲۰ درصد دانش‌آموزان و نیمی از زنان و مردان ۱۵ تا ۶۴ ساله ایران دچار اضافه وزن و چاقی هستند که پیامد آن شیوع کلسترول بالا و فشارخون بالا، دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی و انواع سرطان‌ها در کشور است.

باقری عنوان کرد: مهمترین اقدامات در زمینه تغذیه سالم، کاهش مصرف قند، نمک و چربی، جایگزینی اسیدهای چرب اشباع با اسیدهای چرب غیراشباع، حذف روغن نباتی جامد و نیمه جامد و جایگزینی آن با روغن مایع، ‌تولید و مصرف محصولات غذایی کم چرب و کم قند و کم نمک و فرهنگ‌سازی و آموزش در زمینه تغذیه صحیح است.

توصیه‌های کلیدی برای داشتن رژیم غذایی سالم

او بیان کرد: برای داشتن رژیم غذایی سالم باید در انتخاب و مصرف مواد غذایی به تنوع، اعتدال و تناسب توجه شود.

کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان ادامه داد: تنوع در مصرف مواد غذایی به معنی این است که از شش گروه غذایی شامل گروه نان و غلات، سبزی‌ها، میوه‌ها، شیر و لبنیات، گوشت و تخم مرغ و گروه حبوبات  در رژیم غذایی استفاده شود. تعادل نیز به معنی این است که غذا به اندازه و در حد نیاز مصرف شود و برای کنترل و نگهداشتن وزن در محدوده طبیعی، از کم‌خوری و پرخوری پرهیز شود.

او با بیان اینکه دریافت فیبر غذایی روزانه باید با مصرف بیشتر سبزی‌ها و میوه‌ها، حبوبات و نان‌های سبوس‌دار افزایش یابد، عنوان کرد: حداقل باید روزانه پنج وعده سبزی و میوه مصرف شود یعنی حداقل دو  واحد  میوه (هر واحد میوه شامل یک عدد میوه متوسط) و سه واحد سبزی (هر واحد سبزی شامل یک لیوان سبزی برگی، نصف لیوان سبزی پخته، یک عدد هویج یا گوجه فرنگی یا خیار متوسط) مصرف شود.

باقری گفت: روزانه دو تا سه واحد شیر و لبنیات کم‌چرب (کمتر از ۲.۵ درصد چربی) نیز مصرف شود؛ هر واحد شامل یک لیوان شیر و یا یک لیوان ماست یا معادل ۱.۵ قوطی کبریت پنیر است.

او توصیه کرد: از مصرف چربی‌ها و روغن‌های جامد و نیمه جامد اجتناب شود و در صورت نیاز، از روغن مایع  استفاده شود. همچنین تا حد امکان از سرخ کردن مواد غذایی پرهیز شود.

کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان عنوان کرد: توصیه می‌شود گوشت‌های سفید مانند مرغ و ماهی مصرف شود و کمتر از گوشت‌های فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس استفاده شود. در صورت مصرف گوشت قرمز نیز چربی‌های قابل رویت آن حتما جدا شود.

کارشناس گروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: مصرف قندهای ساده مانند قند، شکر، شیرینی، شکلات، نوشابه و آبمیوه‌های صنعتی که حاوی قند افزوده هستند باید محدود شود و در میان‌وعده‌ها به جای شکلات، بیسکوییت و شیرینی، از میوه و سبزی از جمله خیار، هویج، کاهو و گوجه فرنگی استفاده شود.

او با بیان اینکه باید به جای قند، چای را با سه تا چهار عدد کشمش یا توت خشک مصرف کرد، افزود: در صورتی که از قهوه‌های فوری  استفاده می‌شود باید انواع بدون قند آن را انتخاب کرد.

چقدر نمک بخوریم؟

باقری با تاکید بر پرهیز از مصرف زیاد نمک و استفاده نکردن از نمکدان سر سفره غذا بیان کرد: افراد زیر ۵۰ سال روزانه باید کمتر از ۵ گرم نمک (کمتر از یک قاشق مرباخوری) و افراد بالای ۵۰ سال  کمتر از ۳ گرم نمک (نصف قاشق مرباخوری) مصرف کنند. باید توجه شود این مقدار شامل کل مقدار نمکی است که از همه مواد غذایی تامین می‌شود.

او گفت: علاوه بر اصلاح رژیم غذایی، تحرک بدنی نیز نقش مهمی در سلامت دارد بنابراین روزانه حداقل ۳۰ دقیقه پیاده‌روی تند برای افراد بزرگسال و ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط برای نوجوانان و کودکان به منظور پیشگیری از اضافه وزن و چاقی توصیه می‌شود.