نتایج امیدوارکننده آزمایش نخستین واکسن برای عفونت قارچی

به گزارش منیبان؛ یک واکسن جدید که سه عفونت قارچی رایج در انسان را هدف قرار می‌دهد، نتایج امیدوارکننده‌ای را در آزمایش‌های اولیه بالینی داشته است. این داده‌ها، راه را برای آزمایش‌های انسانی آینده به منظور بررسی این واکسن ضد قارچ هموار می‌کنند. پژوهشگران امیدوارند که این واکسن بتواند به جلوگیری از عفونت‌هایی کمک کند که با بیش از یک میلیون مورد مرگ و میر در سال مرتبط هستند.

در سریال جدید «The Last of Us»، با جهانی آشنا می‌شویم که توسط یک بیماری همه‌گیر قارچی نابود شده است. در نخستین لحظات این سریال، به طور خلاصه توضیح داده شد که قارچ‌ها به طور کلی نمی‌توانند در دمای گرم بدن انسان زنده بمانند. در دنیای تخیلی سریال، نوعی قارچ کنترل‌کننده ذهن تکامل می‌یابد تا در بدن‌های گرم ما رشد کند و یک منظره جهنمی از انسان‌هایی را پدید می‌آورد که به زامبی تبدیل شده‌اند.

با وجود اینکه چنین ماجرایی فقط یک داستان است اما علم واقعی ورای این داستان هولناک وجود دارد. اگرچه درست است که اکثریت قریب به اتفاق قارچ‌ها نمی‌توانند در دمای بدن انسان زنده بمانند اما تعدادی از گونه‌های قارچی وجود دارند که در گرمای بدن ما رشد می‌کنند.

تریلیون‌ها میکروارگانیسم درون بدن هر یک از ما زندگی می‌کنند. این جمعیت به عنوان میکروبیوم ما شناخته می‌شود. بیشتر این میکروب‌ها را باکتری‌ها تشکیل می‌دهند اما چیزهای دیگری مانند انگل‌ها و ویروس‌ها را نیز می‌توان در میان آنها یافت.

پژوهشگران حدود یک دهه پیش دریافتند که یک جمعیت در حال پیشروی از قارچ‌ها نیز در بدن انسان وجود دارد. چندین نوع قارچ که «مایکوبیوم»(Mycobiome) نامیده می‌شوند، به صورت همزیستی درون بدن ما زندگی می‌کنند و بیشتر آنها نسبتا بی‌ضرر هستند اما برخی از آنها دوستان ما نیستند؛ به خصوص زمانی که دچار نقص ایمنی هستیم.

تخمین زده می‌شود که سالانه حدود ۱.۶ میلیون نفر در سراسر جهان، جان خود را بر اثر عفونت‌های قارچی مهاجم از دست می‌دهند. «سازمان جهانی بهداشت»(WHO) در سال ۲۰۲۲، نخستین فهرست خود را از «پاتوژن‌های قارچی در اولویت» منتشر کرد و از قارچ‌ها به عنوان یک تهدید جدی در حال ظهور برای سلامت عمومی نام برد. داروهای ضد قارچ محدودی وجود دارند و میزان مقاومت قارچی در برابر این داروهای حیاتی در افزایش است.

«کارن نوریس»(Karen Norris)، استاد بخش بیماری‌های عفونی «دانشگاه جورجیا»(UGA) و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: نیاز بالینی برآورده‌نشده قابل توجهی برای این نوع پیشگیری و درمان، به ویژه در میان افراد دارای نقص ایمنی وجود دارد. جمعیت بیماران در معرض خطر عفونت‌های قارچی تهاجمی، در چند سال گذشته به طور قابل توجهی افزایش یافته است.

سه گونه خاص از قارچ‌ها، عامل بیشتر عفونت‌های قارچی کشنده در انسان هستند؛ «آسپرژیلوس»(Aspergillus)، «کاندیدا»(Candida) و «پنوموسیستیس»(Pneumocystis). بنابراین، پژوهشگران تصمیم گرفتند یک واکسن پپتیدی نوترکیب بسازند که این سه پاتوژن اصلی را هدف قرار دهد.

این پژوهش جدید، در مورد اثربخشی این واکسن آزمایشی در چندین مدل حیوانی گزارش داده است. این پژوهش نشان داد واکسن جدید که «NXT-۲» نامیده می‌شود، واکنش‌های پادتن گسترده را در تمام مدل‌های حیوانی به طور موثر ایجاد می‌کند. همچنین این واکسن، عوارض و مرگ و میر را در حیواناتی با سیستم ایمنی سرکوب‌شده که در معرض سه قارچ بیماری‌زا قرار گرفته بودند، کاهش داد.

نوریس گفت: از آنجا که این واکسن سه پاتوژن متفاوت را هدف قرار می‌دهد، پتانسیل پیشگام شدن در درمان عفونت‌های قارچی مهاجم را دارد.

این پژوهش هنوز در مراحل اولیه است و پیش از آغاز نخستین آزمایش انسانی، باید بررسی‌های بیشتری برای ایجاد فرمولاسیون و دوز بهینه انجام شود اما نیاز به این نوع درمان‌های قارچی آشکار است.

«جاستین بیردزلی»(Justin Beardsley)، پژوهشگر بیماری‌های عفونی «دانشگاه سیدنی»(USYD) که با سازمان جهانی بهداشت در تهیه فهرست پاتوژن‌های قارچی در سال ۲۰۲۲ همکاری کرده است، گفت: مقابله با پاتوژن‌های قارچی کنونی و نوظهور، یک اولویت تحقیقاتی مهم به شمار می‌رود که مدت‌ها نادیده گرفته شده است.

او افزود: قارچ‌ها، بیماری عفونی فراموش‌شده هستند. آنها باعث بیماری‌های مخربی می‌شوند اما آن قدر مورد غفلت قرار گرفته‌اند که ما به سختی اندازه مشکل را درک می‌کنیم.