آنچه در مهرماه 1401 گذشت

به گزارش منیبان؛ شروع مهرماه 1401 با سومین روز از قطعی اینترنت در سراسر کشور در پی اعتراضات گسترده همزمان بود. مردم برخی از استان در این روز تجمعات گسترده اعتراضی برپا کردند. جو امنیتی متشنج در سراسر کشور برپا بود و نیروهای امنیتی برای جلوگیری از تجمع معترضان به آنان گاز اشک آور پرتاب می‌کردند.

نیکا شاکرمی

رسیدگی به مرگ مشکوک دختر جوان  به نام نیکا شا کرمی که در روزهای حساس کشور جنجالی شده بود.

نیکا شاکرمی 29 شهریور 1401 در بلوار کشاورز تهران مفقود شد. 7 مهر 1401 جسد او در کهریزک توسط خانواده‌اش شناسایی شد.

خانواده شاکرمی 7 مهر هنگام تکمیل پرونده مفقودی او به پلیس امنیت مراجعه کرده بودند. در آنجا به آن‌ها گفته شده پیکری پیدا شده که با مشخصات او همخوان است و برای شناسایی بیایید.

رسانه های مدعی شدند: مطابق تحقیقات صورت گرفته و فیلم به دست آمده از دوربین های مدار بسته، مشخص شد حدود ساعت 10 شب نیکا شا کرمی ، در حالی که در خیابان قدم می زد؛ بدون اینکه کسی او را تعقیب کند یا با کسی درگیر باشد وارد یک ساختمان نیمه کاره شد که جسدش در آنجا کشف شد و در بررسی های ابتدایی به نظر می رسد که سقوط از ارتفاع علت مرگ او باشد.

جمعه خونین زاهدان

عبدالغفار نقشبندی، امام جمعه موقت راسک در استان سیستان و بلوچستان، با انتشار بیانیه‌ای خبر تجاوز یک فرمانده نیروی انتظامی به یک دختر 15 ساله بلوچ را تأیید کرد.

پس از آن در روز جمعه 8 مهر در پی اعتراض به «مرگ مهسا امینی» و همچنین «تجاوز به دختر 15 ساله بلوچ» در حاشیه برگزاری نماز جمعه در زاهدان تظاهراتی برپا شد که ساعاتی پس از اتمام نماز جمعه به خشونتی مرگبار کشیده شد.

در این درگیری بر پایه آمار شورای تأمین سیستان و بلوچستان 35 نفر کشته شدند، اما فعالان بلوچ حدود 100 نفر از قربانیان را شناسایی کرده‌اند.

رسانه داخلی در خصوص اتفاقات این روز نوشتند: پس از اقامه نماز جمعه به پاسگاه زاهدان حمله تروریستی شده و مأموران نیروی انتظامی در دفاع از خود در برابر یک گروه مسلح، اقدام به تیراندازی کرده‌اند. همچنین ادعا می شود گروه جیش‌العدل به چندین پاسگاه حمله کرده‌است. در این درگیری‌ها حمیدرضا هاشمی و محمدامین آذرشکر از اعضای سپاه پاسداران و محمدامین عارفی از بسیج کشته می‌شوند.

خبرگزاری تسنیم نیز در خبری اعلام کرد گروه جیش العدل با انتشار بیانیه‌ای مسئولیت حمله را پذیرفته‌است.

همچنین خبرگزاری ایسنا در تاریخ 11 مهر نوشت: " شکی نیست که بعد از نماز روز جمعه هشتم مهر ماه در زاهدان، برخی از نمازگزاران در اعتراض به برخی رویدادهای محلی به سمت سه کلانتری حرکت کردند. در آن جو ملتهب جرقه درگیری زده شده است. صرف نظر از گزارش‌های داخلی، برخی منابع دیگر هم نوشته‌اند که احتمالا جیش العدل و باقی گروهک‌ها هم در فضای به وجود آمده دست به اقدامات مسلحانه زده است. اما خود جیش‌العدل گفته است که جمعه در زاهدان دست به خشونت نزده است. اگر این روایت جیش‌العدل درست باشد، این نخستین بار است که این گروه صلح‌طلب شده است. آنها گفته‌اند بلافاصله از جمعه اسلحه به دست در خیابان‌ها ظاهر خواهند شد."

مولوی عبدالحمید از این واقعه به عنوان جمعه خونین زاهدان نام برده و بارها خواستار رسیدگی و تحقیق دربارهٔ آن و برخورد با عوامل و مقصران آن شده‌است.

معین‌الدین سعیدی، نماینده چابهار در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی، در اظهاراتی در صحن علنی مجلس به کشتار مردم بلوچستان پرداخت و گفت تاکنون هیچ مسئولی پس از این حوادث عذرخواهی نکرده و پرسیده چرا نحوه برخورد با معترضین در این استان متفاوت بوده‌است و در نقاط دیگر کشور از گلوله‌های مشقی و پلاستیکی و در بلوچستان از گلوله جنگی استفاده می‌شود. اما صحبت‌های او قطع و نیمه‌تمام ماند.

اوج قطعی اینترنت در کشور

در یازده مهرماه به گزارش نت‌بلاکس در این روز یکی از شدیدترین قطعی‌های اینترنت در سراسر ایران اعمال شد و ارتباطات خارجی از طریق اینترنت در بسیاری از مناطق به‌طور کامل قطع شد.

شب پر التهاب شریف

در 10 مهر ماه در پی اعتراض دانشجویان دانشکده توسط نیروهای امنیتی و لباس شخصی‌ها محاصره و ضمن علامت گذاری دانشجویان با تفنگ پینت بال هنگام خروج بازداشت می‌شدند، نیروی حراست نیز از خروج دانشجویان ممانعت می‌نمود، سر انجام نیروهای امنیتی به داخل دانشگاه حمله و در پارکینگ دانشگاه اقدام به تیراندازی به دانشجویان نمودند.

در این خصوص خبرگزاری مهر ساعت 21:30 روز 10 مهرماه نوشت: نیروهای انتظامی با شلیک گاز اشک‌آور و تیر هوایی گروه‌های حاضر را متفرق می‌کنند. دانشگاه تقریبا خالی از دانشجو شده است و جوی آرام دارد. خودروهای در حال عبور از خیابان آزادی با صدای بوق از جلوی دانشگاه عبور می‌کنند. نیروهای انتظامی برای جلوگیری از تجمع در درب‌های دانشگاه حاضر هستند.

خبرگزاری فارس در ساعت 23:19 همان شب نوشت: تعدادی از دانشجویان با هماهنگی مسئولان دانشگاه از درب شمالی خارج شدند. اما دانشجویان می‌گویند برخی به پارکینگ رفته و در آنجا بازداشت شدند. در بیرون دانشگاه برخی خانواده‌ها که نگران فرزندانشان بودند منتظر خروج آنها هستند.

خبرگزاری ایرنا در ساعت 50 دقیقه بامداد روز 11 مهر نوشت: « تجمع تمام شده و دانشجویان از دانشگاه خارج شده‌اند و دانشجویی در دانشگاه حضور ندارد. برخی افراد غیردانشجو بیرون دانشگاه و در خیابان آزادی تجمع کرده‌اند که منجر به ترافیک در آن محدوده شده و این افراد هم نهایتا با گاز اشک‌آور پلیس متفرق شدند».

در نامه بسیج دانشجویی شریف به وزیر علوم که ظهر روز دوشنبه 11 مهر 1401 منتشر شد، خطاب به آقای وزیر آمده است: «حضور بی‌ضابطه و رعب‌آور جمعی از نیروهای امنیتی در اطراف دانشگاه صنعتی شریف، صحنه‌هایی تأسف‌آور و نگران‌کننده را رقم زد و بی‌تردید این حضور بی‌مبالات، در دمیده‌شدن بر آتش تنش در دانشگاه صنعتی شریف نقش داشت. بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف برخوردهای خشن و قهرآمیز با دانشجویان را عمیقا و قویا محکوم می‌کند و از شما انتظار دارد قاطعانه نسبت به جلوگیری از تکرار چنین اتفاقات تلخی در فضای دانشگاه شریف و سایر دانشگاه‌های کشور، اقدام کنید. حداقل انتظار ما از شما علاوه بر تضمین جلوگیری از تکرار چنین وقایعی، دلجویی از دانشجویان و اساتید دانشگاه شریف و جبران خسارت معنوی عظیمی است که امروز بر دانشگاه صنعتی شریف وارد شد».

این اتفاقات در دومین روزی که دانشجویان جدیدالورود پا به دانشگاه گذاشتند، رخ داد. دانشجوی دانشگاه شریف بودن آرزوی بسیاری از نخبه‌های ایران است و برای رسیدن به آن و گذر از سد کنکور حداقل سه سال تلاش شبانه‌روزی داشته‌اند. حالا آنان این خاطره را از اولین روزهای حضورشان در دانشگاه در ذهن خود خواهند داشت.

این صحنه‌ها در خاطر بسیاری از ما اتفاقات کوی دانشگاه را زنده کرد همان نیمه‌شبی که دانشجویان مورد حمله قرار گرفتند و زندگی برخی از آنها کاملا دستخوش تغییر شد.

با اتفاقاتی که در دانشگاه شریف رخ داد یک برگ تلخ به تاریخ معاصرمان اضافه شده است.

درگیری در زندان لاکان رشت

درگیری و آتش‌سوزی در زندان لاکان رشت، خبری بود که یکشنبه‌شب منتشر شد و پس از آن شایعه‌های زیادی جان‌گرفت. برخی می‌گفتند زندان به تسخیر زندانیان درآمده و حتی برخی زندانیان موفق به فرار شده‌اند. خبری که البته ساعاتی بعد توسط دادستان گیلان تکذیب شد و گفت هیچ زندانی فرار نکرده، اما تعدادی از آن‌ها به‌دلیل خصومت شخصی با یکدیگر درگیر و برخی مصدوم شده‌اند و عده‌ای دیگر جان‌باخته‌اند.

بازار خبر‌های غیررسمی و شایعات هم داغ شده بود. یکی می‌گفت برخی زندانیان، رئیس و ماموران بند 8 زندان را به گروگان گرفته‌اند. یکی دیگر مدعی بود یکسره صدای شلیک گلوله و تیراندازی می‌آید. زندان آتش گرفته و همه جا پر از دود سیاه شده است. یک فایل صوتی نیز در فضای مجازی منتشر و ادعا شد مربوط به زندانیان از داخل زندان است.

او از تخریب بخشی از اموال زندان لاکان براثر درگیری‌ها خبر داد و گفت: در این ناآرامی، تعدادی از زندانیان، تاسیسات موجود در راهرو و سالن زندان را تخریب کردند که در نتیجه پلیس در محل حاضر شد و برای آرام و پراکنده‌کردن زندانیان از گاز اشک‌آور استفاده کرد.

او با بیان این‌که معمولا بین زندانیان بند ۸ یعنی محکومان به قصاص، درگیری اتفاق می‌افتد، افزود: شرایط زندان به‌طور کامل تحت کنترل پلیس و نیرو‌های امنیتی و قضایی است و هیچ‌یک از زندانیان فرار نکرده‌اند.

 آتش به جان اوین افتاد

روز شنبه 23 مهرماه سال 1401  تصاویری از آتش‌سوزی زندان اوین در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.

ویدئوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی و گزارش‌های شاهدان عینی، صدای تیراندازی، آژیر خطر و همچنین خروج دود از محدوده زندان را نشان می‌داد بلافاصله پس از انتشار این خبر بسیاری از شهروندان راهی خیابان‌های اطراف اوین شدند. مسیرهای منتهی به این زندان درون شهر تهران بند آمد و اطراف زندان از سوی نیروهای امنیتی مسدود شد. مردم در خیابان‌های اطراف زندان تجمع کردند. در پی این حادثه تعدادی از زندانیان از زندان اوین به سایر زندان‌ها منتقل شدند.

اما در همین رابطه مرکز رسانه قوه قضاییه اعلام کرد: در پی درگیری بین تعدادی از  زندانی‌های محکومیت مالی و سرقت یک کارگاه کارآفرینی زندان دچار حریق می‌شود.

این مرکز در توضیحات بیشتر آورد بلافاصله پس از بروز درگیری و آتش گرفتن کارگاه خیاطی بند زندانیان محکومیت مالی و سرقت انتظامات زندان برای کنترل درگیری وارد عمل می‌شوند و ایستگاه آتش‌نشانی مستقر در زندان نیز بلافاصله عملیات اطفای حریق را آغاز می‌کنند و آتش خاموش می شود.

قوه قضاییه چند ساعت بعد حادثه از چهار کشته و 61 مجروح در این حادثه خبر داد و علت این حادثه را «بر اثر استنشاق دود ناشی از آتش‌سوزی‌ها» عنوان کرد و تا 26 مهر 1401 جان‌باختن هشت نفر توسط قوه قضاییه تأیید شده‌است. بنا بر گزارش‌ها و گفته‌های شاهدان آمار کشته‌شدگان می‌تواند بیشتر باشد.

روایت نماینده مجلس از بازدید زندان اوین

عزیزی، نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس در روز 27 مهرماه در این خصوص بازدید هیاتی از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی از زندان اوین در پی حادثه آتش سوزی گفت: تعدادی از زندانیان سالن 4 بند7 در زندان اوین اقدام به صحنه‌سازی کردند و با تمارض و نیرنگ نگهبانان زندان را به داخل کشاندند. این افراد که نزدیک به 50 تا 60 نفر بودن با فریب و حیله‌ به مامور زندان که با صداقت برای کمک به آنها داخل بند شده بود حمله کردند.

نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی افزود: زندانیان با مقاومت نگهبان روبه‌رو می‌شوند اما با توجه به تعداد بالایی که نسبت به مأمورین و نگهبانان داشتند، توانستند از سالن 4 بند 7 خارج شوند و به سمت راه پله‌های خروجی بند7 بروند. مامورین زندان بالافاصله اقدامات کنترلی را انجام می‌دهند اما عده‌ای از اغتشاش‌گران سعی کردند با شکستن حفاظ‌های بند 7 خود را به خارج از بند برسانند.

او افزود: زندانیان سپس با آتش زدن ابزار، لوازم، البسه و پتوهای خود، صحنه‌سازی می‌کنند و از این زمان به بعد اتفاق ناگواری رخ می‌دهد. آتش سوزی بند 7 را در بر می‌گیرد و این سبب می‌شود تمام افرادی که در داخل بند 7 بودند به واسطه آتش سوزی مهیب، اقدام به بیرون آمدن از بند کنند. این موضوع سبب شد تا 8 نفر از افراد بند 7 که می‌خواستند اقدام به خروج کنند، به واسطه استنشاق گاز و دود ناشی از آتش‌سوزی در همان زمان یا پس از آن فوت کنند. البته شایان ذکر است که آتش سوزی از بند 7 به بند 8 منتقل نشده و در بند 8 هیچگونه آتش سوزی رخ نداده است. در بند 8 تحرکاتی صورت گرفته اما چون در ادامه ناآرامی بند 7 بوده است، نیروهای انتظامی و حفاظتی موضوع را به موقع مدیریت کردند.

اما هیچ حادثه‌ای برای بند نسوان رخ نداده و هیچ برخوردی هم با افراد داخل بند نسوان انجام نگرفته است. البته در سایر بندها هم همینطور بوده و درگیری و حادثه فقط در بند 7 و8 رخ داده است.