اجازه لبنان برای تعیین رئیس جمهور

به گزارش منیبان، تنشی که مخالفان نامزدی سلیمان فرنجیه، رئیس جریان المرده لبنان برای پست ریاست جمهوری به وجود آورده‌اند از یک سو نشان دهنده تشدید درگیری داخلی و از سوی دیگر نشان دهنده واقعیت مذاکره میان کشورهای مرتبط با این پرونده است. همگان می‌دانند که ورود یک رئیس جمهور به کاخ بعبدا بدون حل و فصل با منطقه و جهان اوضاع و شرایط را در همین وضعیت باقی خواهد گذاشت و دایره فروپاشی را گسترش خواهد داد و دیگر قدرت نیروهای امنیتی و نظامی برای ممانعت از انفجارهای پراکنده‌ای که صورت می‌گیرد چه اجتماعی باشد چه طایفه‌ای و چه امنیتی کافی نخواهد بود.

از زمان اعلام سفر سلیمان فرنجیه به فرانسه مواضع رسانه‌ای تمام طرف‌ها فعال شده است. اما به نظر می‌رسد القوات اللبنانیه با اعلام مخالفت قاطع خود درباره ریاست جمهوری فرنجیه و تهدید به نافرمانی از او و به رسمیت نشناختنش در صورت تصدی پست ریاست جمهوری سقف را به بالاترین حد ممکن برده است. مسیحیان دیگری نیز همین موضع را دارند که احتمالا به تنش بزرگتری منجر شود. بشاره الراعی، اسقف مسیحیان مارونی لبنان بیش از هر طرف دیگری نگران این مساله است. وی قبول نمی‌کند که از دودستگی مسیحیان برای تحمیل نامزدی که نماینده اکثریت مسیحیان نباشد استفاده شود. در عین حال نیز به دشوار بودن متحد کردن مسیحیان برای تعیین یک نامزد اذعان می‌کند. در عین حال نیز نگران فضای اطراف مواضع القوات اللبنانیه است. نگرانی‌اش صرفا از تجارب لبنان نیست بلکه به خاطر هشدارهای شدید واتیکان درباره مجبور شدن مسیحیان به انتخاب گزینه‌هایی است که بر آینده حضور آن‌ها در لبنان تأثیر بگذارد.

درحالی که تلاش‌های ولید جنبلاط، رئیس حزب سوسیال ترقی‌خواه لبنان برای مطرح کردن یک نامزد توافقی شکست خورده است تغییری در موضع جنبش أمل و حزب الله که حامی نامزدی فرنجیه است، رخ نداده است. با اینکه برخی نگرانی خود را از اقدام نبیه بری درباره نامزد کردن فرنجیه بدون هماهنگی با حزب سوسیال ترقی خواه ابراز کرده‌اند و احتمالا این مساله پیامدهای منفی برای نبرد ریاست جمهوری وی خواهد داشت؛ اما نبیه بری اخیرا به همه اعلام کرده که دست از حمایت از فرنجیه نمی‌کشد و به وی و حزب الله در این باره تعهد داده است و نامه‌هایی را نیز برای دمشق فرستاده است. بری برای از بین بردن شکاف در روابطش با دمشق تلاش می‌کند.

دمشق نمی‌خواهد خود را وارد پرونده لبنان کند. حتی در اعزام یک مسئول سوری به بیروت درنگ می‌کند چراکه نمی‌خواهد از این سفر به عنوان سکویی برای ازسرگیری حمله به سوریه استفاده شود. اما با این حال سوریه بسیار به پرونده لبنان و نامزدی فرنجیه توجه دارد و در صورتی که به این کشور اجازه بررسی این موضوع چه با عربستان و چه کشور دیگری داده شود در این پرونده کمک خواهد کرد. اما درباره روابط با گروه‌های لبنانی دمشق خواهان گسترش دایره ارتباط است؛ اما در چارچوبی که از تصمیم بشار اسد، رئیس جمهور سوریه برای منحصر کردن پرونده لبنان در دست رهبری حزب الله خارج نشود.

نبیه بری در دیدار با برخی شخصیت‌های لبنانی گفت: نبرد ما برای ریاست جمهوری فرنجیه ادامه دارد و هرگز تغییری رخ نخواهد داد. اگر موانعی وجود دارد باید برای از بین بردن آن تلاش کنیم.

نبیه بری در دیدار با دوروتی شیا، سفیر آمریکا در بیروت بعد از سؤالش درباره دلیل پافشاری بر نامزدی فرنجیه گفت: مشکل شما با او چیست؟ اگر دنبال شخصیتی هستید که قادر به تفاهم با سوریه و حزب الله باشد به نظر شما چه کسی از عهده این مساله برمی‌آید؟ آیا نامزد دیگری غیر از فرنجیه می‌تواند با بشار اسد برای حل مسائل موجود میان دو کشور به ویژه درباره پرونده آوارگان صحبت کند؟ غیر از فرنجیه چه کسی به حزب الله اعتماد دارد و می‌تواند با این حزب درباره مسائل زیادی که مربوط به لبنان و روابط خارجی آن است توافق کند؟

وی گفت: آیا مردم امروز آزادتر هستند. آیا در لبنان حتی بین دشمنان فرنجیه کسی نیست که تاریخ مسیحی وی و تاریخ خانواده‌اش را فراموش کند که همچنان روابط قوی با جهان عربی و غرب و عربستان دارند.

بری گفت: فرنجیه مشکلی با عربستان ندارد. شاید عربستان با فرنجیه مشکل داشته باشد؛ اما موضع ریاض غیرواقعی است چراکه فرنجیه مسئول اقدامات حزب الله یا اقدامات سعد حریری، نخست وزیر پیشین لبنان نیست. هیچ کسی در خارج نمی‌تواند به کسی در داخل بگوید که روابطش را چگونه بسازد.

بری گفت: لبنان امروز به رئیس جمهوری نیاز دارد که تسلیم مسلمانان نباشد بلکه قادر به مقابله با فشارهای غیرمنطقی مسیحیان باشد. کسی که به رئیس جمهوری بدون قدرت فکر می‌کند خواهان ادامه بحران در لبنان است.

منابع اعلام کردند که شیا تکرار کرده که کشورش موضعی درباره فرنجیه ندارد؛ اما اظهارات بری را درک می‌کند.

ائتلاف مخالف فرنجیه در ظاهر بزرگ به نظر می‌رسد. این ائتلاف شامل جریان آزاد ملی لبنان، القوات اللبنانیه، حزب سوسیال ترقی خواه، نمایندگان التغییر و الکتائب و نمایندگان مورد حمایت عربستان و حامیان ژوزف عون، فرمانده ارتش لبنان هستند. این‌ها به گونه‌ای برخورد می‌کنند که گویی قادر به ممانعت از برگزاری جلسه پارلمان هستند که اجازه انتخاب فرنجیه را با وجود 65 رأی مثبت برای انتخاب فرنجیه می‌دهد. هرچند که موضع آن‌ها اجازه تأمین ۶۵ رأی را نخواهد داد.

اما در سایه نقش مرکزی مسائل خارجی این محاسبات قطعی نیست. از تلاش‌های فرانسه به نظر می‌رسد که باید موضع عربستان در نظر گرفته شود. اگر موضع ریاض درباره فرنجیه تغییر کند حل و فصلی فراتر از موضوع ریاست جمهوری حاصل خواهد شد.

به گفته منابع پاریس در اصل صاحب طرح معامله فرنجیه-نواف سلام نبود. یک تیم لبنانی این طرح را ارائه کرد که هدف آن حل و فصل فراگیری با مشارکت همگان در لبنان و خارج از آن و همه شرکا است. فرانسوی‌ها این طرح را به عربستان و گروه‌های دیگر پیشنهاد دادند. موافقت أمل و حزب الله با این معامله به این معناست که هر دو به عدم امکان ادامه مکانیزم‌های حکومت طبق معادله‌های سابق اذعان دارند. حزب الله از حل و فصلی حمایت می‌کند که اجازه تصدی پست ریاست جمهوری توسط شخصی را بدهد که قادر به ارتباط با همگان در داخل و خارج باشد و بتواند برنامه کاری با پایتخت‌ها و نهادهای بین المللی داشته باشد که اجازه اصلاحات را بدهد. قبول این طرح از سوی حزب الله با هدف کاهش فشارهای اقتصادی بر لبنان است.

اما پاریس به این نتیجه رسید که مواضع طرف‌های محلی برپایه منطق حل و فصل نیست بلکه هدف تکمیل درگیری سیاسی است. در این راستا فرانسوی‌ها به نصیحت‌های ولید جنبلاط گوش دادند؛ اما این را می‌دانند که جنبلاط احتمالا اشتیاق بیشتری برای حل و فصل فراگیر داشته باشد. او اگر یک نامزد را بر دیگری ترجیح می‌دهد؛ اما در مقابل یک حل و فصل قوی قرار نخواهد گرفت حتی اگر فرنجیه عنوان اصلی آن باشد. پاریس می‌داند که تعدادی از نمایندگان و گروه‌ها درک می‌کنند که باقی ماندن خارج از قدرت به نفعشان نیست چراکه مخالفان در صورت رسیدن به حل و فصل داخلی و خارجی ضعیف خواهند بود.

در این راستا وسیم بزی، تحلیل نویس سیاسی لبنانی گفت: آمریکا، فرانسه، عربستان، قطر و مصر خود را به گونه‌ای نشان داده‌اند که به لبنان و اولویت‌ها و وضعیت دشوارش توجه دارند و در یک چارچوب اعلام نشده فعالیت می‌کنند. بعد از دیدار مسئولان این کشورها در پاریس عربستانی‌ها و فرانسوی‌ها بعد از یک و نیم ماه دیدار کردند و اکنون صحبت درباره دیدار پنج جانبه جدیدی است که احتمالا در ریاض یا مصر برگزار شود.

همچنین قرار است محمد الخلیفی، وزیر مشاور در وزارت خارجه قطر با فرنجیه دیدار کند.

وسیم بزی گفت: قطری‌ها با ورودشان به ائتلاف پنج کشور در پاریس حضور سیاسی را در رابطه با لبنان به دست آوردند. آن‌ها اکنون با قدرت در صحنه سیاسی حضور دارند. ما باید منتظر باشیم ببینیم قطر با درخواست عربستان یا به تنهایی وارد عمل خواهد شد. جانبداری قطر از نامزدی ژوزف عون به سر آمده است. اما سؤال اینجاست که آیا قطر با دشواری رسیدن عون به پست ریاست جمهوری این گزینه را کنار گذاشته است؟ مصر نیز برای کمک به عربستانی‌ها در این پرونده وارد عمل شده است./ ایسنا