پس از بهم خوردن نامزدی چگونه هدایا را پس بگیریم؟

به گزارش منیبان؛ به موجب ماده ۱۰۳۵ قانون مدنی وعده ازدواج ایجاد علقه زوجیت نمی‌کند. حتی اگر تمام یا قسمتی از مهریه که بین طرفین برای موقع ازدواج مقرر گردیده پرداخته شده باشد. بنابراین هر یک از زن و مرد مادام که عقد نکاح جاری نشده باشد می‌تواند از وصلت امتناع کند. طرف دیگر نیز نمی‌تواند به هیچ وجه او را مجبور به ازدواج کرده یا به خاطر امتناع از وصلت مطالبه خسارتی نماید.

واضح است آن‌چه بین نامزد‌ها رد و بدل می‌شود، مشروط به ازدواج آن‌ها بوده و وقتی چنین قراری وجود نداشته نباشد، دلیلی برای تعلق هدایا نیز وجود نخواهد داشت. به همین دلیل است که در قانون مدنی مجوز استرداد هدایا به طرفین داده شده است.

قانونگذار در مواد ۱۰۳۷ و ۱۰۳۸ قانون مدنى به ترتیب چنین بیان کرده است که :«هر یک از نامزد‌ها مى‌توانند در صورت بهم خوردن وصلت منظور، هدایایى را که به طرف دیگر یا خانواده او براى وصلت داده است، مطالبه کند. اگر عین هدایا موجود نباشد، مستحق قیمت هدایایى خواهد بود که عادتا نگاه داشته مى‌شود. مگر این‌که آن هدایا بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد.»

در این‌صورت هدایایى که هر یک از طرفین به طرف دیگر یا خانواده او داده است قابل مطالبه و استرداد خواهد بود.

چنانچه عین هدایا موجود است، عین قابل مطالبه و استرداد است. اما چنانچه عین موجود نیست، صرفا قیمت هدایایى قابل مطالبه است که عرفا نگاه داشته مى‌شود.

البته قیمت هدایاى نگه داشتنى که تلف شده‌اند، در صورتى قابل مطالبه است که با تقصیر هدیه‌گیرنده تلف شده باشد و اثبات تقصیر در خصوص تلف هدایا بر عهده هدیه‌دهنده است، زیرا اصل عدم تقصیر است.

عکس یا نامه‌هایی که در دوران نامزدی طرفین به یکدیگر داده شده در صورت بقا قابل استرداد است. اما از بابت تلف آن نمی‌توان مطالبه خسارت کرد مگر آن‌که عکس، عرفا ارزش مالی داشته باشد. در این‌صورت چنانچه تلف ناشی از تقصیر هدیه‌گیرنده باشد خسارت قابل مطالبه است.

     اگر عین هدایا باقی باشد: عین باید بازگردانده شود.

    اگر عین هدایا باقی نباشد: در هر صورت لازم نیست چیزی بازگردانده شود.