چرا اوضاع افغانستان در صادرات بهتر از ایران است؟

البرت بغریان، تحلیلگر اقتصادی، در گفتگو با منیبان، در پاسخ به این پرسش‌که اتاق بازرگانی ایران براین باور بوده که اوضاع افغانستان در صادرات بهتر از ایران است، گفت: افغانستان مثل ایران در تحریم نیست. ما یک زمانی تلاش می کردیم که عضو سازمان تجارت جهانی شویم. همین عضو شدن الزاماتی را برای کشورها ایجاد می کند و راه‌هایی را هموار می کند تا تجارت بین کشورها از طریق محدودیت‌های تعرفه‌ای از بین برود و زمینه فعالیت با کاهش نرخ‌های تعرفه و باز گذاشتن بازارها برای ورود به بازار دیگر، فراهم شود. 

او ادامه داد: حتی اگر ایران عضو سازمان تجارت جهانی بود باز هم با مشکل مواجه بودیم به دلیل اینکه در تحریم هستیم. شرکت های معتبر دنیا مثل ال جی، سامسونگ یا برخی از شرکت های خودروساز بخاطر تحریم ها ایران را ترک کردند. یکی از علت هایی که صادرات با مشکل روبرو بوده، تحریم است. مساله اصلی در تجارت کشور، صادرات و واردات است. مثلا صادرات ما کم و واردات ما زیاد است. وقتی شما می گویید واردات زیاد است یعنی تجارت داریم، اگر بگوییم صادرات کم است مسئله این است که ما چه کالایی را می توانیم عرضه کنیم که در بازارهای منطقه و بین المللی، خواهان داشته باشد. بحث دیگر تحریم است، اگر هم بتوانیم تجارت کنیم از ما کالا نمی خرند یا پولش را نمی دهند. در حال حاضر مسئله ما انتقال پول است که کالا می تواند به آن کشورها برود ولی انتقال پول صورت نمی گیرد در غیر این صورت مشکلی به آن صورت در بخش تجارت خارجی نداریم و می توانیم تجارت آزاد با بقیه کشورها (مثل ترکیه) داشته باشیم.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: تعرفه‌های که آنها در مقابل کالاهای ایرانی می بندند می تواند قیمت تمام شده کالای ایرانی را افزایش دهد بنابراین، ممکن است بازار آنها برای کالای ایرانی خواهان کمتری داشته باشد. فرض کنید اگر ما بخواهیم پوشاک به ترکیه صادر کنیم احتمالا از ما نمی خرند یعنی محدودیت‌ها و سهمیه بندی‌هایی دارند ولی اگر ما بخواهیم از آنها مواد اولیه پوشاک بیاوریم، آنها به ما نمی فروشند و دوست دارند که برای ما پوشاک صادر کنند تا مواد اولیه.

او در پایان خاطرنشان کرد: ما به دلیل عدم عضویت در سازمان تجارت جهانی و عدم تفاهم‌ نامه  میان ایران و دیگر کشورها قادر نخواهیم بود، تجارت با کشورهای دیگر خارج از چهارچوب سازمان تجارت جهانی داشته باشیم.  برای مثال از ما ماده خام بگیرند ولی کالای تمام شده از ما نگیرند و برعکس، به ما کالای تمام شده بفروشند و ماده خام ندهند، ما کجا می توانیم شکایت کنیم؟ هیچ کجا، چون عضو سازمان تجارت جهانی نیستیم، یا بحث انتقال پول است که به بحث تحریم‌ها برمی گردد.