فرصت بسیار بسیار کم است/ از هفته‌ها حرف می‌زنیم، نه ماه‌ها

به گزارش منیبان، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، در یک کنفرانس خبری در پاسخ به این سوال که آیا با برخی گمانه زنی‌ها راجع به وجود ضرب‌الاجلی برای مذاکرات وین موافق است یا نه؟ گفت:  قبلا از ما شنیده‌اید که فرصت کم است. فرصت بسیار بسیار کم است ما درباره یک بازه زمانی طولانی که باقی مانده، صحبت نمی‌کنیم؛ از هفته‌ها حرف می‌زنیم، نه ماه‌ها.

پرایس در این راستا افزود: برای ما، حداقل در موقعیت فعلی، امکان تعیین کردن یک تاریخ در تقویم به عنوان ضرب‌الاجل وجود ندارد. چنین کاری به یک دلیل ساده امکان‌پذیر نیست. قبلا شنیده‌اید که گفته‌ام این یک ساعت موقتی نیست که زمان با آن سپری شود و به پایان برسد. ساعتی است که مبتنی بر تقویمی است که خود مبتنی بر ارزیابی‌های فنی است. در این‌جا ما با یک‌ معادله بسیار ساده مواجهیم و آن این است که چه زمانی منافع عدم اشاعه‌ای برجام - چنان که در سال ۲۰۱۵ نهایی و در سال ۲۰۱۶ اجرایی شد-  مغلوب توسعه‌هایی خواهد شد که ایران از زمان کنار گذاشتن محدودیت‌هایی که قبلا به آن‌ها رضایت داده بود، در برنامه هسته‌ای‌اش ایجاد کرده است و در واقع پس از خروج دولت قبلی از برجام[توافق هسته‌ای] رخ داد. این نوع ارزیابی بر پایه سری کاملی از ورودی‌ها انجام خواهد شد، یعنی آن‌چه می توانیم به طور علنی و غیرعلنی در زمینه پیشرفت‌ها و پیامدهای آن‌ها برای چیزهایی مثل  زمان گریز ایران در صورت دستیابی به مواد شکافت‌پذیر کافی برای تولید یک سلاح هسته ای، اگر بخواهند در این مسیر پیش بروند، تشخیص بدهیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا درباره دیدار رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و مذاکره کننده ارشد آمریکا در مذاکرات برجامی با نماینده شورای همکاری خلیج فارس در وین و رایزنی‌شان درباره‌ مذاکرات، توضیح داد: همان طور که می دانید، راب مالی معمولا با نمایندگان شورای همکاری خلیج فارس دیدار می کند. پیش از آغاز دور هفتم، او در یک نشست مجازی با اعضای شورای همکاری خلیج فارس شرکت کرد تا آن‌ها را از وضع پیگیری ما برای بازگشت دوجانبه به پایبندی به برجام مطلع کند. وزیر امور خارجه بلینکن هم فرصت این را داشته است که وقتی در ماه سپتامبر برای شرکت در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک بودیم، هم‌ به صورت حضوری و هم مجازی با نمایندگان شورای همکاری خلیج فارس دیدار کند. راب مالی و تیمش و دیگر اعضای این وزارت‌خانه به طور منظم درباره پیشرفت‌هایمان در این زمینه به شرکایمان در شورای همکاری خلیج فارس اطلاع رسانی می‌کنند.

او در ادامه در پاسخ به سوالی درباره این که به نظر می رسد وزارت امور خارجه و کاخ سفید در دولت بایدن به استراتژی جدیدی متوسل شده و مدام دولت بایدن را به خاطر خروج از برجام سرزنش می کند، بیان کرد: موضوع این است که وضعیتی نصیبمان شده که هیچ کداممان آن را نمی‌خواستیم، وضعیتی که ایران در حال پیش‌روی سریع در برنامه هسته‌ای‌اش بوده است، از محدودیت‌های هسته‌ای‌ که قبلا به آن‌ها رضایت داده بود، فاصله گرفته بود و نیروهای نیابتی آن هم که مطمئناً روحیه‌شان تضعیف نشده بود، بلکه جسورترشده بودند و خصومت بیشتری به خرج‌ می‌دادند و آمریکا هم بیش از ایران از نظر دیپلماتیک به انزوا کشیده شده بود که مسلما به خاطر رویه‌ای بود که دولت قبلی در پیش گرفته بود.

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا علاوه بر این مطرح کرد: فکر می کنم اگر از هر کسی در این دولت بپرسید که آیا ما ترجیح می دادیم در ۲۰ ژانویه روی کار بیاییم،  در حالی که برنامه هسته ای ایران به طور قابل راستی آزمایی و دائمی محدود شده بود و از دستیابی ایران به یک سلاح هسته ای برای همیشه جلوگیری شده بود، پاسخ یک "بله" طنین دار خواهد بود. اگر از شرکای ما در شورای همکاری خلیج فارس بپرسید که آیا آنها هم چنین چیزی را ترجیح می دهند، اظهاراتی که اخیرا داشته اند، به شما نشان می دهد که آن ها هم همین کار را می کردند. شما از نهادهای امنیتی و دفاعی اسراییل هم شنیده اید که منافع عدم اشاعه ای برجام تاثیر مثبتی بر امنیت اسراییل داشت. اظهارات مشابهی را از کشورهای سراسر جهان شنیده اید و نیازی نیست به کشورهای گروه P۵+۱ اشاره ای کنیم. این دولت در حال حاضر در حال همکاری دقیق با هم متحدان اروپایی و هم شرکایمان در این زمینه است تا ببینیم آیا می توانیم باری دیگر  به قاعده ای دست بیابیم که به طور دائمی و قابل راستی آزمایی از دست یابی به یک سلاح هسته ای جلوگیری شود. 

پرایس همچنین در پاسخ به این که آیا آمریکا با موضع نماینده روسیه در وین موافق است که گفته بود مذاکرات رو به جلو هستند یا با موضع وزیر امور خارجه فرانسه که اخیرا گفته بود مذاکرات در وین کند پیش می روند و تا دست یابی با توافق فاصله داریم، موافق است؟ توضیح داد: قبلا گفته بودیم شاهد پیشرفت نسبتا کمی بوده ایم. پیشرفت کم بهتر از عدم پیشرفت است. پیشرفت کم به اندازه پیشرفتی چشمگیر خوب نیست. اگر ما می خواهیم چیزی را که به طور جدی و سرسختانه در پی اش هستیم، به دست بیاوریم، و آن بازگشت دوجانبه به پایبندی است، کافی نیست. چیزی که امیدواریم در وین شاهدش باشیم چیزی بیشتر از  «نسبتا کم» است اما این به ایرانی ها بستگی دارد، به سرعتی که می خواهند این مذاکرات غیرمستقیم پیش برود. 

او در پاسخ به این سوال که آیا حقیقت دارد که غرب به ایران پیشنهاد داده است به جای بازگشت به برجام، درباره توافقی موقت مذاکره کنند و آیا دولت بایدن می تواند تضمین بدهد دولت بعدی آمریکا از این توافق خارج نمی شود؟ تشریح کرد: چیزی که ما حداقل در این موقعیت به دنبال آن هستیم، بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام است. ما همچنان بر این باوریم که بازگشتی دوجانبه به پایبندی، در راستای منافع ملی آمریکاست و فکر می کنیم به نفع متحدان و شرکایمان نیز هست. 

او درباره موضوع تضمین دادن گفت: رئیس جمهور آمریکا و دولت آن قبلا به وضوح گفته است که آماده بازگشت به پایبندی کامل به برجام و پایبند ماندن به آن است، تا زمانی که ایران هم متقابلا همین کار را کند و  «در دیپلماسی و امور بین المللی چیزی تحت عنوان تضمین وجود ندارد. ما از طرف این دولت حرف را می زنیم».