ماجرای حقوق 9 میلیونی چیست؟/ چه کسانی دریافت خواهند کرد؟

به گزارش منیبان؛ افزایش حقوق یکی از پر بحث ترین مسایل سال در نیمه دوم سال است . افزایش حقوق مسیله ای است که از نیمه آذر با توجه به بسته شدن بودجه سال بعد مورد قضاوت قرار میگیرد. مهمترین چالش دولت در فصل پایانی سال میزان و نوع افزایش حقوق است که چگونه و به چه اندازه باید افزایش حقوق صورت گیرد.در ادامه آخرین جزییات از افزایش حقوق را می خوانیم.

۲۵ روز تا پایان سال باقی مانده و گمانه‌زنی‌ها برای دستمزد کارگران برای سال ۱۴۰۱ مطرح است.

نمایندگان کارگری در شورای عالی کار بر این تاکید دارند که حداقل دستمزد کارگران در سال آینده باید بر پایه سبد معیشتی به میزان ۸ میلیون و ۹۷۹ هزار تومان تعیین شود. این درحالی است که در لایحه پیشنهادی دولت در لایحه بودجه، حداقل حقوق در سال آینده ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود، اما کمیسیون تلفیق مجلس حقوق کارمندان برای سال آینده را ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان را به تصویب رسانده است. اما باید دید شورای عالی کار در واپسین روزهای امسال و با توجه به تورم بالای ۴۰ درصد نسبت به تعیین مزد عادلانه تصمیم‌گیری خواهد کرد.

دبیر کل کانون شورای اسلامی کار سراسر کشور ، گفت: با دستمزد فعلی، کارگران دیگر رغبتی برای کار ندارند و حقوق فعلی شاید تنها بتواند کفاف یک‌سوم ماه زندگی یک کارگر را دهد.

احمدرضا معینی با بیان اینکه دولت و مجلس کف حقوق کارمندان را برای سال آینده ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان اعلام کردند، اظهار کرد: انتظار می‌رود نمایندگان کارفرمایان و دولت بتوانند عدد مناسبی را برای مزد سال آینده در نظر بگیرند.

فرزاد نداف، دبیر کمیته تخصصی مطالبه‌گری حقوق کارگری اصفهان، درباره دستمزد کارگران برای سال آینده و اعلام رقم سبد معیشت، به ایسنا، گفت: براساس ماده ۴۱ قانون کار، دستمزد عادلانه کارگران باید طبق تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی و همچنین سبد معیشت تعیین شود، اما متأسفانه دستمزد کارگران به بهانه حمایت از تولید و تورم مورد بی‌مهری قرار گرفته و ناعادلانه تعیین می‌شود.

وی افزود: متأسفانه طی سال ۱۳۹۹ در شورای عالی کار، نماینده کارفرما و دولت هیچ ارزشی برای نماینده کارگران قائل نشدند و دستمزدی را تعیین کردند که نماینده کارگران امضا نکرد.

با توجه به عدد ۱۲ میلیون تومان برای خط فقر که از سوی کارشناسان مرکز آمار اعلام شده، امروز جامعه کارگری حتی حاضر است سبد معیشت برابری با عدد خط فقر برابری کند.

وی با تاکید بر اینکه اعلام عدد ۳ میلیون و ۲۸۸ تومان برای هزینه مواد غذایی در سبد معیشت غیرواقعی است، تصریح کرد: با توجه به عدد ۱۲ میلیون تومان برای خط فقر که از سوی کارشناسان مرکز آمار اعلام شده، امروز جامعه کارگری حتی حاضر است سبد معیشت برابری با عدد خط فقر برابری کند.

به گفته نداف، باید از تصمیم‌گیرندگان پرسید که این سبد معیشتی که قرار است خرید مواد غذایی، خوراک و پوشاک و بهداشت جامعه کارگری را پوشش دهد، آیا تمام هزینه‌ها را پوشش می‌دهد یا خیر؟

وی درباره هزینه مسکن یک کارگر، گفت: ۶۰ درصد دستمزد یک کارگر مربوط به هزینه اجاره و مسکن می‌شود، همچنین مطابق ماده ۱۱۱ قانون تأمین اجتماعی دستمزد عادلانه در حقوق بازنشستگان بسیار مؤثر است، چراکه افزایش حقوق بازنشستگی برمبنای پایه حقوقی است که شورای عالی کار برای دستمزد محاسبه می‌کند، بنابراین تعیین دستمزدهای غیرواقعی موجب آسیب به بازنشستگان و شاغلین می‌شود.

وی با بیان اینکه در چند دهه گذشته هیچ موقع دستمزد عادلانه‌ای برای کارگران تعیین نشده است، گفت: از سال ۷۷ که قراردادهای موقت رایج شد، کارگران دیگر نمی‌توانند از حق خود دفاع کند و در بسیاری از کارگاه‌ها تنها حداقل حقوق پرداخت می‌شود و کارگر از دریافت مزایایی همچون حق اولاد، مسکن، اضافه‌کاری و ... محروم می‌ماند و تنها پایه حقوق را دریافت می‌کند، بنابراین شورای عالی کار باید توجه ویژه‌ای به تورم و دستمزد عادلانه داشته باشد.

این فعال کارگری گفت: تنها خواسته جامعه کارگری این است که دستمزد ۱۴۰۱ مطابق با خط فقری که خود دولت اعلام کرده، تعیین شود، در غیر این صورت با حذف ارز ترجیحی سفره‌های خالی و کوچک کارگران کوچک‌تر می‌شود.

وی تأکید کرد: متأسفانه امروز حتی در سفره‌های کارگران گوشت قرمز و مواد پروتئینی و یا بعضاً حتی یک وعده غذایی گرم دیده نمی‌شود و ما معتقدیم که رقم عدد مواد غذایی سبد معیشت دو برابر عدد اعلام‌شده باشد.

نداف افزود: اگر پایه حقوق بر مبنای خط فقر همسان‌سازی شود قدم بزرگی برای کارگران است و اگر این‌گونه نشود موجب افزایش آمار بیکاری، فروپاشی خانواده‌ها و انواع ناهنجاری‌های اجتماعی می‌شود.

دبیر اجرایی خانه کارگر استان اصفهان درباره مزد سال آینده، به ایسنا، گفت: براساس ماده۴۱ قانون کار، شورای عالی کار موظف است هر ساله در رابطه با تعیین حداقل دستمزد دو موضوع سبد معیشت زندگی و تورم اعلام شده را مدنظر قرار دهد که البته بر مبنای صنایع و مناطق مختلف می‌تواند حداقل مزد متفاوت باشد.

اصغر برشان افزود: از سال ۶۹ تاکنون شورای عالی کار هر ساله حداقل مزدی را تعیین کرده که این ملاک حداقل دستمزد بازنشستگان و مستمری‌بگیران تأمین اجتماعی نیز خواهد بود.

وی با تأکید بر اینکه در سال‌های گذشته این دو تبصره به‌صراحت اجرا نشده است و اگر اجرا شده بود، امروز باید حداقل مزد ۹ میلیون تومان باشد در حالیکه یک‌سوم این عدد است، گفت: اگر هرساله بر اساس تورم و معیشت عمل می‌شد نباید حداقل مزد، این عدد باشد.

به عقیده برشان البته، شرایط اقتصادی در سال‌های گذشته همچون جنگ و تحریم‌ها اجازه نداده تا مزد واقعی تحقق یابد، اما شرایط مزد کنونی، جایگاه مناسبی برای حداقل بگیران نیست.

وی تأکید کرد: همیشه تصمیم‌گیرندگان شورای عالی کار تابع قوانین و مصوبات و همچنین بودجه تحویلی دولت به مجلس است، بنابراین این موارد ملاک عمل دولت در دفاعیات شورای عالی کار می‌شود.

دبیر اجرایی خانه کارگر استان اصفهان اضافه کرد: از سوی دیگر ترازوی سه‌جانبه شورای عالی کار بیشتر در جهت منافع کارفرمایان و دولت است که این یکی از علل عقب‌ماندگی مزد است، همچنین ازجمله دفاعیات دولت در مقابله با افزایش دستمزدها این است که این تصمیم موجب افزایش نرخ تورم می‌شود که به دنبال آن قیمت کالاها افزایش می‌یابد.

وی البته با اعتقاد بر اینکه سهم دستمزد در قیمت کالاها زیر ۱۰ درصد است، اظهار کرد: درصورتی‌که در طول سال کارگران هیچ افزایش دستمزدی نداشتند، کالاها یکی پس از دیگری گران شده است، بنابراین افزایش قیمت‌ها با بالا رفتن دستمزدها زیاد ارتباطی ندارد و با متغیرهای دیگری همچون قانون مالیات، عرضه و تقاضا، تحریم‌ها، نوسانات نرخ ارز و ... در ارتباط است.

اگر با شرایط حقیقی بازار پیش رویم عدد ۳ میلیون و ۲۸۶ هزار تومان برای مواد غذایی عددی حقیقی نیست و نمی‌تواند سبد معیشت یک خانواده را جبران کند، از سوی دیگر هزینه‌های سبد هزینه‌ها که مسکن نیز شامل آن است، حتی از ۹ میلیون تومان هم بیشتر است.

برشان گفت: اگر با شرایط حقیقی بازار پیش رویم عدد ۳ میلیون و ۲۸۶ هزار تومان برای مواد غذایی عددی حقیقی نیست و نمی‌تواند سبد معیشت یک خانواده را جبران کند، از سوی دیگر هزینه‌های سبد هزینه‌ها که مسکن نیز شامل آن است، حتی از ۹ میلیون تومان هم بیشتر است.

وی ادامه داد: متأسفانه شورای عالی مزد تاکنون نتوانسته این هزینه‌ها را جبران کند و تصور می‌کنم برای سال آینده نیز نتواند این خلأ مزد را جبران کند.

دبیر اجرایی خانه کارگر استان اصفهان ادامه داد: در حالیکه تورم ۴۰ درصد است فردی که ۱۰ میلیون تومان و یا فردی که ۴ میلیون تومان درآمد دارد، هر دو به یک میزان از قدرت خریدشان کمتر می‌شود، اما اینکه بگوییم افزایش حقوق برای حداقل حقوق اعمال شود و حقوق‌های بالاتر را کمتر افزایش دستمزد دهیم، برخلاف قانون و عدالت است، چراکه فردی که حقوق بالاتری دریافت می‌کند، تجربه، تخصص و توانمندی بیشتری دارد.

وی گفت: دولت اگر می‌خواهد افزایش دستمزدها را برای کارمندان خود پلکانی کند، اختیار دارد، اما نباید این قانون را الگویی برای دیگر قشرها همچون کارگران قرار دهد؛ متأسفانه سالیان سال است حداقل دستمزد را حدود ۴۰ درصد افزایش می‌دهند، اما با فرمولی که برای سایر سطوح مزدی تعیین می‌شود عدد متغیر است و هر چه مزد بالاتر می‌رود درصد افزایش مزد، پایین‌تر است، درحالیکه این روش ضد تخصص و سابقه است.

برشان درباره مزد پیشنهادی سال آینده، گفت: زمانی در فرمولی حداقل دستمزد با سبد هزینه‌ها و معیشت زندگی مشخص شد که در پنج سال این اختلاف هزینه‌ها را علاوه بر تورم جبران کنیم، اما متاسفانه این عملیاتی نشد.

وی با اعتقاد بر اینکه امروز برای دستمزد سال آینده دو راهکار وجود ندارد، گفت: اگر بخواهند براساس نرخ تورم و سبد هزینه‌ها حقوق ۹ میلیون تومانی به کارگر پرداخت شود، در شرایط کنونی اقتصاد عملیاتی نیست، اما اگر بخواهند این شرایط را رها کنند و تنها براساس تورم دستمزد را تعیین کنند به‌نوعی ظلم و تبعیض است.

دبیر اجرایی خانه کارگر استان اصفهان پیشنهاد داد: شورای عالی کار باید در کاری تلفیقی مزد سال آینده را براساس تورم موجود و سبد هزینه‌های زندگی در نظر بگیرد و خلأ بین سبد هزینه زندگی را با حداقل دستمزد را طی سه تا چهار سال جبران کنند و علاوه بر نرخ تورم عددی را بر روی مزد سال آینده اضافه کند.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه در کمیسیون تلفیق ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف نشد، دولت این توان را دارد که قسمتی از دستمزد را در قالب بن کالا با ارز ۴۲۰۰ تومان به عنوان کمک هزینه به کارگران تخصیص دهند و به نظر می‌رسد این امکان و تجربه توزیع کالا و بن کارت در فروشگاه‌های سراسر کشور مهیا است.

امروز اگر لوازم‌خانگی یک کارگر خراب شود، امکان خرید و یا تعمیر آن وجود ندارد و نه تنها دیگر توان خرید پراید را هم ندارند، بلکه توان پرداخت اجاره مسکن کارگران رو به کاهش است.

برشان با بیان اینکه اگر از قشر مولد و مزدبگیر جامعه همچون کشوری، لشکری، کارگر و کارمند حمایت نشود با بحران‌های اجتماعی مواجه می‌شویم و همچنین دولت برای بیماری‌های ناشی از سوءتغذیه با هزینه‌های بالایی مواجه می‌شود.

وی با بیان اینکه با کاهش دستمزد و ....  ممکن است برنج از سفره‌های کارگران حذف و سیب‌زمینی جایگزین آن شود، تصریح کرد: مسلماً برنج ایرانی آرام‌آرام از سفره مزدبگیران حذف خواهد شد و باتوجه به اینکه نان را نمی‌توان از سفره‌های کارگران حذف کرد، کارگران با شرایط اقتصادی فعلی باید منتظر امدادهای غیبی باشند.

دبیر اجرایی خانه کارگر استان اصفهان در شرایط اقتصادی فعلی قشر مزدبگیر ناچار به کار کردن در دو یا سه شیفت هستند، تأکید کرد: امروز اگر لوازم‌خانگی یک کارگر خراب شود، امکان خرید و یا تعمیر آن وجود ندارد و نه تنها دیگر توان خرید پراید را هم ندارند، بلکه توان پرداخت اجاره مسکن کارگران رو به کاهش است.

منبع: ایسنا