بررسی عوامل موثر بر افکار عمومی ایرانیان در جنگ روسیه و اوکراین

بیان فردا در جریان سلسله نشست‌هایی که با حضور کارشناسان و متخصصان حوزه‌های مختلف و به طور هفتگی در کلاب هاوس برگزار می‌کند. این بار موضوع «افکار عمومی ایران و جنگ اوکراین» را مورد بررسی قرار داده است. آنچه می‌خوانید مشروح این گزارش است:

تاثیر افکارعمومی بر موضع مسئولان ایرانی در قبال حمله روسیه به اوکراین

دکتر علی اصغر شعر دوست،  کارشناس علوم ارتباطات و دیپلمات سابق کشورمان در این نشست که در اتاق کلاب هاوس بیان فردا برگزار شد، با اشاره به سابقه تاریخی رسانه‌ها بعد از انقلاب اسلامی گفت: تلاش برای سازمان دادن به افکار عمومی در دنیای پر تکثر امروزی تلاش منجر به نتیجه نخواهد بود. در گذشته ما در کشور تعداد محدودی روزنامه داشتیم و یکی دو کانال تلویزیونی داشتیم و این وسایل ارتباط جمعی ما بود. بعدها کانال‌های تلویزیونی ما زیاد شد که من این را بلعیده شدن کیفیت در کمیت تعبیر کردم. تعداد شبکه ها را زیاد کردیم ولی محتوا از بین رفت به تدریج شبکه‌های ماهواره‌ای ایجاد شد و فضای مجازی ایجاد شد.

وی افزود: سی سال پیش سمیناری برای مدیران ارشد صداوسیما گذاشته بودند مرحوم دکتر اسدی، استاد اساتید ارتباطات ایران می‌گفتند که روزی خواهد شد در گوشه‌ای از دنیا فردی در خانه خود مطلبی را می‌گوید و همه جای دنیا این را می بینند و می‌شنوند و واکنش نشان می دهند. این موضوع برای ما که مدیران ارشد صداوسیما بودیم غیر قابل باور بود. اما امروز می بینیم که خیلی زودتر از آن زمانی که آن مرحوم گفت این اتفاق افتاده است.

شعردوست تصریح کرد: به همین دلیل هم معتقدم که امروز اگر بخواهیم یک خط رسمی و تبلیغی در رسانه رسمی ایجاد کنیم و مردم آن را دنبال کنند، این بی فایده است و تاثیری در افکار عمومی نخواهد داشت.

دلیل تفاوت در مواضع مردم و مسئولان در قبال اوکراین چیست؟

این کارشناس علوم ارتباطات در مورد علت تفاوت موضع برخی از مردم نسبت به موضع مسئولان در قبال حمله روسیه به اوکراین گفت: مردم ما از قدیم نسبت به روسیه یک ذهنیت منفی داشتند. در این میان مردم آذربایجان و شمال ایران با توجه به اینکه ماجرای اشغال و فجایع دوران اشغال را پشت سرگذاشته‌اند، ذهنیت منفی بیشتری نیز وجود دارد، به طوریکه این موارد و اتفاقات رخ داده هنوز هم نقل محافل است.

شعردوست با بیان اینکه اوکراین یک جمهوری بسیار غنی و دارای منابع غنی است، گفت:  ملی گرایان روس جدا شدن اوکراین از شوروی سابق را یک تراژدی می دانند. حتما می‌دانید که در گذشته اولین پایتخت روسیه شهر کی‌یف بود که این نشان دهنده اهمیت این شهر برای روس‌هاست.​

این دیپلمات پیشین کشورمان افزود: روسیه انتظار داشت که ناتو به مرزهایش نرسد و این را صریحاً اعلام ‌کرده بود. از نظر من روس ها تصور چنین درگیری را که غرب هم اینگونه تقابل کند نداشتند. آنها می‌دانستند که با یورش به اوکراین، اوکراینی‌ها مقاومت خواهند کرد. اما اینکه زمان یورش طولانی شود و قدرت اوکراینی‌ها هم انقدر باشد برایشان پیش‌بینی نشده است.

شبیه‌سازی اوکراین و ایران در موضوع هسته‌ای غلط است

وی با اشاره به اینکه گاهی شبیه سازی بین ایران و اوکراین صورت می‌گیرد، گفت: گاهی گفته می‌شود، که اوکراین اگر قدرت هسته‌ای‌اش را از دست نمی‌داد، این گونه در مواجهه با روسیه دست خالی نمی‌ماند و به این دلیل، ما باید در بحث هسته‌ای محتاط تر عمل کنیم.  این از نظر من شبیه سازی بسیار غلطی است.

شعردوست ادامه داد:  در اینکه ما باید قدرتمند باشیم تردیدی نیست؛ توجه داشته باشید که ما هیچگاه نگفتیم که می‌خواهیم از انرژی هسته‌ای به عنوان سلاح استفاده کنیم. قطعا باید قدرتمند باشیم اما مهمترین پایه‌های قدرت، قدرت اقتصادی و مرفه نگهداشتن مردم است. اگر ما ملتی راضی و مرفه داشته باشیم آن وقت می‎توانیم در منطقه هم به بزرگترین قدرت تبدیل شویم .

این کارشناس ارتباطات اجتماعی ادامه داد: گاهی گفته می‌شود که اوکراین تسلیحات هسته‌ای اش را واگذار کرده است، اما این طور نیست. این توافقی است که در دوران اتحاد شوروی بین گورباچف و ریگان به وجود آمد و توافق کردند سلاح‌ها و کلاهک‌های اتمی در چهار جمهوری جمع شود. این مسئله طی توافقات دو ابرقدرت در مورد تسلیحات هسته‌ای بود.

افکار عمومی در قبال اوکراین بر مسئولان ایران تاثیرگذار است

شعر دوست در مورد تاثیر افکار عمومی روی مسئولان کشور گفت: افکار عمومی در کشور ما هم روی مسئولان در سطوح مختلف تاثیر گذار است. اما در سطح کلان چارچوبی هست که در غالب شوراهای مشورتی هستند. بعضی از آنها در قانون پیش بینی شده و بعضی از آنها را رهبر انقلاب تاسیس کردند و نهایتاً تصمیم گیری نهایی با رهبر انقلاب است. اما باید بگویم که افکار عمومی یقیناً تاثیر گذار است و همان طور که دیدیم، رهبر انقلاب در روز عید مبعث جنگ را محکوم دانستند و ایران هم در شورای عمومی سازمان ملل متحد به قطعنامه رای ممتنع داد.

وی اضافه کرد: این نشان می دهد که در موضع گیری‌های ما با توجه به افکار عمومی یک اعتدالی به وجود آمده است. افکارعمومی در هر کشوری اثرگذار است و طبعاً در کشور ما هم تاثیر خود را دارد. شوراهای مشورتی هم که در کشورهای مختلف وجود دارند و در کشور ما هم وجود دارند و تاثیرگذار هستند ولی میزان تاثیرگذاری آن ها متفاوت است.

عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا پاسخ به پوتین است

دکتر مهدی نوربخش استاد روابط بین الملل در این نشست درباره دلایل عدم تمایل کشورهای غربی به جنگ با روسیه در اوکراین گفت:  از نظر من چهار دلیل برای این وجود دارد که غربی ها نمی‌خواستند پوتین به اوکراین حمله کند.از ماه‌های پیش می‌دانستیم که پوتین می‌خواهد اوکراین حمله کند. اما این بار به جای اینکه پوتین کنترل رسانه‌ای را به دست بگیرد و بگوید، که من نمی‌خواهم حمله کنم، نهایتاً دروغ گفت و حمله کرد.

او ادامه داد: رسانه‌های غربی قدم‌به‌قدم اعلام کردند، که روسیه قصد دارد که به اوکراین حمله کند و در عین حال مقامات غربی نیز مدام اعلام می‌کردند که درهای دیپلماسی باز است. پوتین نتوانست کشورهای غربی را فریب دهد و خام کند.

نوربخش با بیان اینکه یکی از مسائلی که پوتین به دنبال آن بود، عدم عضویت اوکراین در ناتو بود، گفت: غربی‌ها این موضوع را پذیرفتند، اما امروز با توجه به این تجاوز، اوکراین در حال عضویت در اتحادیه اروپا است، من این را اقدام اروپا در پاسخ به پوتین می‌دانم و معتقدم که این اولین ضرری است که در رابطه با اوکراین نصیب پوتین شد. البته پوتین مطالبات دیگری هم داشت که قابل قبول نبود.

این استاد روابط بین‌الملل در مورد کشورهای عضو ناتو نیز گفت: بسیاری از کشورهایی که عضو ناتو شدند کمونیسم را تجربه و در آن زندگی کرده بودند و وقتی این کشورها دموکراتیک شدند با توجه به نقاط ضعف و قوت آن یکی از راه هایی که می توانستند خودشان را حفظ کنند همین دموکراسی بود .این کشورها در وهله اول به خاطر امنیت و در مرحله دوم به خاطر مسائل اقتصادی علاقه‌مند به عضویت در ناتو و نزدیکی به اتحادیه اروپا بودند.

‌وی با بیان اینکه راه دیپلماسی با پوتین باز بود، گفت: اما دومین اشکال روشی بود که روسیه در جنگ‌های گذشته نیز به کار گرفته و آن استفاده از سلاح‌های سنگین بود تا از این طریق ایجاد رعب و وحشت کند.

نوربخش افزود: سومین دلیل برای عدم تمایل کشورهای اروپایی برای جنگ با روسیه در اوکراین، این بود که کشورهای اروپایی بعد از کرونا با مشکلات اقتصادی فراوانی روبه رو شدند. به همین دلیل نیز معتقدم که این بهترین زمان حمله برای پوتین و بدترین زمان برای کشورهای اروپایی بود، چرا که اقتصاد آنها در حال بازسازی بود.

این استاد روابط بین‌الملل با اشاره به افزایش قیمت انرژی در پین جنگ روسیه و اوکراین اظهارکرد: وقتی که هزینه انرژی بالا می رود این به معنی بالا رفتن و افزایش قیمت در ابعاد مختلف اقتصاد است و این موضوع برای اروپا هزینه زیادی ایجاد می‌کند.

ترامپ ضربه بزرگی به اتحادیه اروپا زد

نوریخش ادامه داد: چهارمین دلیلی که کشورهای اروپایی نمی‌خواستند روسیه وارد جنگ شود، این بود که ترامپ بزرگترین ضربه را به اتحادیه اروپا زد. یکی از این کارها این بود که در ناتو و کشورهای اروپایی شک ایجاد کند تا آنها در ارتش خودشان سرمایه‌گذاری کرده و انقدر وابسته به آمریکا نباشد.

اتحاد اتحادیه اروپا در قبال اوکراین بی‌سابقه است

وی در مورد غافلگیری آمریکا در مورد اتحاد کشورهای اروپایی گفت: بایدن هیچ گاه فکر نمی کرد که بتواند کشورهای اروپایی را با این سرعت متحد کند. بعد از جنگ جهانی دوم این اولین بار است که اتحادیه اروپا به این شکل و متحد شده است. بعضی از کشورهای اروپایی مثل آلمان در حال هزینه کردن ۱۰۰ میلیارد دلار در بخش تسلیحات خود هستند و این هزینه کردن نه برای استقلال از ناتو بلکه برای قدرت بخشیدن بیشتر به ناتو است.​

به گفته نوربخش یکی از دلایلی که کشورهای غربی موفق بودند مردم را اینچنین یکپارچه و هماهنگ کند و پوشش خبری جنگ روسیه و  اوکراین بوده است.

وی در پاسخ به ادعایی که رییس جمهوری اوکراین را یک دلقک نامیده بود، گفت:  زلنسکی کمدین سیاسی بوده است. اینها افرادی هستند که در مورد سیاست تحقیق می کنند و بعد خبر های سیاسی را به صورت فوکاهی در می آورند، چیزی که در کشور ما منع شده است.زیبنده ما نیست که رئیس جمهور یک کشور را دلقک بنامیم.در حالی که همین رئیس‌جمهوری که ما آن را دلقک می نامیم حاضر شده در درون کشور بماند و دوشادوش مردم خود بجنگد و در مقابل روسیه قرار بگیرد.

نوربخش در پایان تاکید کرد: باید توجه داشته باشیم که وقتی به مردم دیگر کشورها و حق حاکمیت آنها در بیرون از مرزهای خود می رسیم باید دو نکته را لحاظ کنیم، اول اینکه با انصاف آنها برخورد کنیم و دوم اینکه با چارچوب های فرهنگی خودمان آن مردم را قضاوت و ارزیابی نکنیم.

حمایت شوروی از عراق در جنگ با ایران در حافظه مردم مانده است

دکتر فاطمه حسنی؛ پژوهشگر جامعه‌شناسی نیز در این نشست با اشاره به ابعاد تاریخی ذهنیتی که از روسیه در میان مردم ایران وجود دارد گفت: وقتی از افکار عمومی در مورد روسیه صحبت می کنیم، بخش زیادی از جامعه یک سابقه ذهنی مشخص در مورد روسیه دارد در واقع. چه زمانی که در مورد روسیه تزاری صحبت کنیم و چه زمانی که در مورد اتحاد شوروی این ذهنیت در مردم وجود دارد.

او ادامه داد: اگر بخواهیم خیلی خلاصه وارد به روابط ایران و شوروی سابق یا روسیه نگاه کنیم، می‌توانیم خاطراتی را ببینیم که در جای جای آن روابطی باعث بدبینی و نگاه منفی نسبت به روسیه می‌شود. در قرن ۱۹ قسمتی از خاک ایران توسط روسیه تصرف شدد یا مداخلاتی که در مورد انقلاب مشروطه از سوی روس‌ها انجام شد. حمایت اتحاد شوروی از تجزیه طلبان در شمال غربی ایران و تخلیه نکردن ایران بعد از جنگ جهانی دوم و حمایت‌های شوروی از حزب توده یا حمله شوروی به افغانستان که همسایه ماست و قرابت های فرهنگی زیادی با آنان داریم از دیگر مثال‌هاست.

این جامعه شناس افزود: حمایت موثر شوروی از عراق در جنگ با کشورمان و ... در حافظه تاریخی مردم ایران مانده است و باعث می‌شود که یک بدبینی تاریخی در افکار عمومی به وجود بیاید. رابطه‌ای که چه در دوره پهلوی و چه در دوره جمهوری اسلامی با شوروی وجود داشته است. این رابطه دارای تلاطم بسیار کمی بوده است و حتی گاهی منافع شوروی با منافع ما تا حدی سازگاری داشته است. اما بازهم میراث تاریخی و حافظه جمعی ما باعث می‌شود افکار عمومی به روسیه بدبین باشد.

حسنی افزود: وقتی به رابطه ایران و آمریکا نگاه می‌کنیم، در این رابطه می‌بینیم که یک نگاه خصمانه‌ای وجود دارد. اما در رابطه ایران و شوروی هیچگاه چنین نگاهی وجود نداشته است حتی در دوره پهلوی هم چنین نگاهی وجود نداشته است که شاه برای گرفتن امتیاز از غربی‌ها به سمت شوروی متمایل شود. اما در چهار دهه اخیر نوعی تقابل میان گفتمان رسمی و گفتمان عمومی در مورد روسیه وجود دارد و ما گاهی می‌بینیم که یکی از دلایل خصومت با روسیه نقد چهار دهه سیاست خارجی جمهوری اسلامی نسبت به روسیه است.​

این جامعه شناس ادامه داد: گفتمان عمومی بدبینی نسبت به روسیه هم نتیجه یک دیدگاه تاریخی است. روابط ایران و روسیه هم توسط منتقدین داخلی و خارجی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نقد می‌شود و ترکیبی از همه این مسائل باعث می‌شود افکار عمومی ما  نسبت به روسیه نگاه بدبینانه داشته باشد.

مرجعیت رسانه را از داخل به خارج منتقل شده است

محمد کاظم جعفری از خبرنگاران سابقه حوزه جنگ نیز در بخش دیگری از این نشست در مورد علت تفاوت موضع رسمی و مردمی در قبال جنگ در اوکراین گفت: اغلب مردم به قول عربها عبیدالرسانه شده‌اند و یعنی همه چیز از جمله لباس، ظاهر افراد وغیره تابع رسانه است. مردم تابع مد شده‌اند و چیزی که مد شود مردم به دنبالش می‌روند. در خبر و تحلیل هم همین طور است، تحلیل‌های عمومی که در جمع‌های خانوادگی انجام می‌شود و همین طور در سطح فضای مجازی که بخش اعظمی از جامعه ما نیز در آن حضور دارند، تحت تاثیر همین مد شدن است. در واقع مردم در معرض اخبار گوناگونی که قرار می‌گیرند که به شکل بمباران اخبار به سمتشان می‌آید.

وی با بیان اینکه در این شرایط متاسفانه سواد رسانه‌ای حتی در بین نخبگان ما نیز کم است، گفت: برخوردهایی که در داخل کشور با رسانه ها انجام شده، هزینه رسانه‌های مستقل و افراد مستقل را بالا برده است. به همین دلیل، مرجعیت رسانه‌ای سال هاست که از ایران بیرون رفته است و شروع آن با تعطیلی فله‌ای مطبوعات بود و این مساله ادامه پیدا کرد تا جایی که در حادثه هواپیمای اوکراینی سه روز خبرنگاران و کسانی که مرجع محسوب می‌شدند از موضع رسمی که اعلام می‌شد، دفاع می‌کردند و بعد از سه روز حقیقت کشف شد، اعتبار باقی مانده در بسیاری از فعالان رسانه‌ای هم در نظر مخاطبان از بین رفت.

این روزنامه‌نگار ادامه داد: ما مرجعیت رسانه را از داخل به خارج منتقل کردیم. ایران دشمن و رقبای زیادی در سطح منطقه دارد و طبیعی است که وقتی مرجعیت رسانه را به خارج از ایران منتقل می‌کنیم با قدرت و فناوری هایی که آنها دارند و با بالاترین حقوق از افراد مستعد استفاده می‌کنند. رسانه‌هایی تاسیس کرده و افکار عمومی را که به دنبال اطلاعات است جذب خود می‌کنند. وقتی که مخاطب در داخل خوراک مناسب و قابل اعتمادی پیدا نکند به سمت رسانه‌های بیرون متمایل می‌شود و اخبار  وتحلیل‌های آنها بر افکار عمومی تاثیر می‌گذارد.

جعفری افزود: در این شرایط به نوعی دو قطبی شکل می‌گیرد. وضعیت به این شکل شده که  در نگاه بخش قابل توجهی از مردم هرچه رسانه خارجی بگوید درست است و هر چه رسانه‌های داخلی بگویند نادرست است. همین دیدگاه سبب شده تا هرچه را که مقامات تکذیب کنند، از نظر مردم چیزی است صحت دارد.

وی در مورد موضع غیر رسمی درباره روسیه گفت: شکل گیری افکار عمومی علیه روسیه به دلیل این است که از نظر تاریخی مردم ذهنیتی نسبت به روسیه دارند و همین طور فایل صوتی آقای ظریف که افشا شد، به این موضع مردم علیه روسیه دامن زد و مردم چون می‌بینند که سیاست رسمی با روسیه مهربان است طبیعی است که  موضع متقابلی بگیرند.حمله نظامی فارغ از اینکه آمریکا به عراق حمله کند یا روسیه به اوکراین و ... محکوم است. اما این ذهنیت مردم باعث شد که افکار عمومی بیشتر تحریک شود و جنبشی ایجاد شد تا افکار عمومی به رسانه های رسمی بگویند ما جور دیگری نگاه می‌کنیم.

روس‌ها در عرصه رسانه و افکار عمومی باختند

حجت عباسی نویسنده و پژوشگر حوزه رسانه نیز در ادامه نشست کلاب هاوسی بیان فردا در مورد متغیرهای موثر در شکل‌گیری افکار عمومی گفت: شکل گیری افکار عمومی به عوامل و متغیرهای گوناگونی بستگی دارد. رسانه‌ها، رهبران فکری، مسائل تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و ارتباطات میان فردی و عوامل دیگر در افکار عمومی موثر است.

وی در مورد حمله روسیه به اوکراین گفت: تجاوز روسیه به اوکراین مهمترین چالشی است که کرملین بعد از دهه ۹۰ با آن روبرو شده است.رسانه ها در این چند روز این حادثه را بازتاب دادند. رسانه‌ها در این زمینه دو دسته هستند، که شامل رسانه‌های جریان اصلی در سطح بین المللی و در سطح داخلی و رسانه های جایگزین مثل رسانه‌های اجتماعی می‌شوند.

عباسی ضمن اشاره به اتفاقاتی که در جریان حمله روسیه به اوکراین افتاد گفت: انتشار اخبار مربوط به حمله روسیه به زیر ساخت‌های اوکراین و حمله به شهرها و غارت اموال عمومی نشان می‌دهد، روس‌ها به رغم اینکه در میدان موفقیت‌هایی را کسب کردند و پیشروی‌هایی داشتند، اما عرصه رسانه را واگذار کردند و یک باخت در عرصه افکار عمومی برای آنها رقم خورده است.

بضاعت رسانه‌ای روس‌ها ناچیز است

این فعال حوزه رسانه گفت: یک حرکت نانوشته و هماهنگ در سطح رسانه های جهان روسیه را محکوم کرده است و مظاهر این تجاوز را به نمایش گذاشته است و بضاعت رسانه ای روس‌ها هم برخلاف توان نظامی آنها ناچیز است و قادر و اقناع افکار عمومی جهانیان برای این موضوع نیستند. این یک ریشه تاریخی دارد و قرائت روسها از رسانه یک قرائت ایدئولوژیک است و برنامه ریزی ها و کنترل آن ها متمرکز است و فاقد یک گفتمان جذابی هستند که بتوانند برای افکار عمومی ارائه بدهند.

وی با اشاره به تفوق رسانه‌های اجتماعی در داخل کشور گفت: داخل کشور ما هم رسانه های جایگزین یا همان رسانه های اجتماعی یک حرکت همدلانه‌ای با اوکراین نشان دادند که این می تواند به دلایل و عوامل متعددی مربوط شود. یکی از آنها این است که ما حمله عراق به ایران را داشتیم و طعم تلخ جنگ وتجاوز را چشیده‌ایم و آثار و عواقب آن را خوب می دانیم و می‌دانیم که نابودی زیرساخت های کشور و حمله به مناطق مسکونی چه فجایعی به بار می آورد.

رویکرد همدلانه رسانه‌های جهان با اوکراین

عباسی ادامه داد: رسانه‌های جریان اصلی متفاوت بودند. در عرصه رسانه های اصلی، رسانه ملی که روایت یک عملیات ویژه را از این تجاوز روسیه به اوکراین داشت، اما به تدریج در محتوای آن تغییراتی صورت گرفته و تعدیل شده است. رسانه‌های جهانی حرکت همدلانه‌ای با اوکراینی ها داشتند و در داخل کشور هم جریان رسانه‌ای سنگینی در رسانه‌های اجتماعی است، که کفه سنگین تر آن حرکت همدلانه با اوکراینی ها است.

باید همه جنگ‌ها را محکوم کنیم

مژده ابطحی پژوهشگر علوم سیاسی نیز در این اتاق با انتقاد از نخبگان داخل کشور گفت: در نتیجه اقداماتی که انجام شده مردم بیشتر به فضای مجازی اطمینان دارند. من در فضای مجازی ایران رصد کردم و متوجه شدم که جناح راست حامی روسیه است و جناح مقابل به شدت مخالف روسیه است.

وی به نقش اتحادیه اروپا نیز اشاره کرد و گفت: اتحادیه اروپا تصمیمات سریعی گرفت که باعث شد آقای پوتین را تحریک کند.البته ما باید توجه داشته باشیم که باید جنگ را در تمام ابعاد آن و از سوی تمام کشورها محکوم کنیم. جنگ از سوی هر کشوری که آغاز شود محکوم است چه در اوکراین باشد، چه در عراق و افغانستان و یمن و ... . نباید موضع دوگانه در قبال جنگ‌ها داشته باشیم.

تجاوز به یک کشور در افکار عمومی مردم ایران قبیح است

سعید شریعتی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در نشستی با موضوع «افکار عمومی ایران و جنگ اوکراین» که در اتاق کلاب هاوس بیان فردا برگزار شد، درباره موضع افکار عمومی در مورد روسیه گفت: در افکار عمومی ایران نسبت به همسایه شمالی مان، روسیه یک سابقه تاریخی وجود دارد. رابطه ایران و روسیه از سوءتفاهم‌ها بدگمانی ها و خاطرات بد پر است. اگر نگاهمان تاریخی باشد خاطره خوبی از روسیه نداریم. به هر بخشی از این تاریخ دیرین ایران و روسیه نگاه کنیم ایران و روسیه تقابل داشتند.

این فعال سیاسی ادامه داد: یک بستر تاریخی وجود دارد که مردم ما نسبت به روسیه بدگمان باشد. البته این یک بستر تاریخی است. بر اساس این ذهنیت تاریخی هر اتفاقی که بین روسیه و همسایگانش بیفتد به صورت پیش زمینه روسیه در جایگاه متهم قرار می‌گیرد.

وی افزود: به طور طبیعی رهبران ایران به خاطر مسائلی که بین ایران و روسیه وجود دارد و چرخشی که نظام ایران به سمت شرق داشته است در ابتدا موضوع همدلانه ای با روسیه در رابطه با حمله به اوکراین داشتند. ولی ظرف چند روز برخورد مردم ایران و موضع نیمه‌رسمی طوری بود که بسیاری از مقامات هم هم‌راستا با مردم موضع معتدلی نسبت به این واقعه گرفتند.

شریعتی در مورد علت ذهنیت منفی مردم نسبت به روسیه گفت: تجاوز در افکار عمومی مردم ایران امری قبیح است. بخشی از آن مربوط به این است که ما سال‌های سال قربانی تجاوز بوده ایم و بعد از نادر شاه به این سو ما در جایگاه متجاوز نبوده‌ایم و کشور گشایی نکرده‌ایم و این موضوع نیز در رویکرد همدلانه مردم با کشوری که به آن تجاوز شده موثر است.

وی گفت: خطا و قانون شکنی آمریکا مجوزی برای قانون شکنی کشور دیگری نیست. جنگ پیش دستانه به این شکل محکوم است. اینکه آمریکا به عراق و لیبی حمله پیش دستانه کرده است، مجوزی برای پوتین و حمله روسیه نیست.

انتهای پیام