هوشیاری انسان پس از مرگ همچنان باقی میماند؟
از آنجایی که بسیاری از تجربیات نزدیک به مرگ دارای عناصر مشترکی هستند، این سوال مطرح میشود که آیا اساسا واقعیتی در آنها نهفته است؟ به گفته محققان ما اطلاعات کمی درباره بدن انسان پس از مرگ و اتفاقاتی که برای قلب، مغز و ریههای یک فرد در هنگام مرگ میافتد داریم.
به گزارش منیبان؛ آگاهی انسان پس از مرگ همواره سوالی لاینحل باقی مانده است. آیا شما یا نزدیکانتان تا بهحال تجربه نزدیک به مرگ (NDE) داشتهاید؟
تجربه نزدیک به مرگ برای ۱۰ تا ۲۰ درصد از بازماندگان ایست قلبی اتفاق میافتد. این افراد بعد از بازگشت به زندگی از تجربیات خود اینطور یاد کردهاند: دیدن نوری سفید، شنیدن صداهای اطراف و یا حتی ملاقات با نزدیکان از دنیا رفته. علت این تصورات همچنان یک راز باقی مانده است.
مطالعهای جدید درباره آگاهی انسان پس از مرگ
مطالعهای که در اول ماه می ۲۰۲۳ در مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم منتشر شده است قویترین شواهد ارائه شده درباره آگاهی انسان پس از مرگ را ارائه میدهد.
این مطالعه نشان میدهد که نوعی هوشیاری پنهان برای مدت کوتاهی پس از توقف ضربان قلب افراد و مرگ آنها وجود دارد.
این هوشیاری پنهان حالتی است که در آن مغز هنگام ارزیابی با دستگاهها علائمی از آگاهی و فعالیت را نشان میدهد، حتی وقتیکه بدن دیگر پاسخگو نیست.
به گفته محققان، ۱۵ تا ۲۰ درصد افرادی که در کما هستند، نشانههایی از این هوشیاری پنهان را نشان میدهند.
این مطالعه که به تازگی آغاز شده است، ادامه مطالعات حیوانی است که ۱۰ سال قبل آغاز شد.
نحوه انجام مطالعه
در آن مطالعه، محققان با دستگاهی به نام الکتروانسفالوگرام (EEG) به ضبط فعالیت مغزی ۹ موش صحرایی پرداختند که دچار ایست قلبی شده بودند.
در ۳۰ ثانیه اول پس از ایست قلبی، همه موشها یک موج کوتاه اما گسترده از فعالیت مغزی بسیار هماهنگ از خود نشان دادند، از جمله نوعی فعالیت مغزی به نام امواج گاما.
بر اساس یافتههای منتشر شده در فوریه ۲۰۲۲، سال گذشته گروهی از محققان نشان دادند که این امواج گاما چند ثانیه پس از توقف ضربان قلب در انسانها نیز شبیه به موشها ظاهر میشود.
به گفته پژوهشگران اگر تصاویر و فیلمهایی از وقایع به یاد ماندنی زندگیمان به ما نمایش داده شود (مانند روز تولد کودکمان، روز عروسی یا روز درگذشت کسیکه دوستش داشتهایم) و در همانحال نوار مغزی از سر ما برداشته شود، این نوار نشان دهنده بالا رفتن امواج گاما در مغز خواهد بود.
ممکن است ایستادن قلب لزوما نشانه مرگ نباشد
به باور متخصصان ما پیش از این فکر میکردیم که وقتی قلب از تپیدن میایستد، ما مردهایم اما آنچه این تحقیق نشان میدهد این است که شاید بعد از توقف قلب هنوز شانسی برای زنده ماندن داشته باشیم. چراکه امواج گاما پس از توقف قلب بالا میروند. آگاهی انسان پس از مرگ ناشی از همین امواج گاماست.
در جدیدترین مطالعه، محققان چهار بیمار را که به دلیل ایست قلبی در کما بودند با دستگاه الکتروانسفالوگرام مورد مطالعه قرار دادند و با اجازه خانوادههایشان، آنها را از دستگاه جدا کردند.
پس از برداشتن ونتیلاتور، دو نفر از بیماران افزایش ضربان قلب همراه با افزایش فعالیت امواج گاما را نشان دادند. در دو بیمار دیگر افزایشی در هیچ یک از مناطق اتفاق نیفتاد.
فعالیت شناسایی شده در بخشی از مغز مرتبط با دین و خدا
در بیمارانی که مغز آنها فعالیت امواج گاما را نشان میداد این امواج در بخشی از مغز شناسایی شد که به “منطقه داغ” مغز معروف است: محل اتصال بین لوبهای تمپورال، جداری و پس سری در پشت مغز که به اختصار TPJ نامیده میشود. این ناحیه با رویا دیدن، توهمات بصری در بیماری صرع، و حالات تغییر یافته هوشیاری در سایر مطالعات مغزی مرتبط است.
تحقیقات قبلا نشان دادهاند که فعالیت در منطقه TPJ انسانها هنگامی افزایش مییابد که درباره خدا و مذهب فکر کرده یا تجربیاتی معنوی از سر میگذرانند. زمار میگوید: این اولین مطالعهای است که نشان میدهد نه تنها امواج گاما با توقف قلب افزایش مییابند، بلکه این اتفاق در منطقه TPJ میافتد.
از آنجایی که این مطالعه فقط روی چهار نفر انجام شده، خیلی زود است که بتوان در مورد معنای این یافتهها اظهارنظری قطعی کرد. چرا که بهدلیل مرگ بیماران نمیتوان از تجربه آنها آگاه شد.
اما به باور متخصصان مهم است که بتوان در این باره تصمیم گرفت که چه چیزی مرگ یک فرد را تعیین میکند و اینکه آیا باید تعریف فعلی خود را از مرگ تغییر دهیم؟ در تعریف فعلی، اگر ضربان قلب یا نفس کشیدن فردی متوقف شود، آن شخص مرده محسوب میشود.
اگر نتایج تحقیق به این خلاصه شود که فقط ۲۰ ثانیه پس از توقف ضربان قلبمان زندگی میکنیم از نظر بالینی، تفاوتی ایجاد نمیکند اما محققانی در ایتالیا هستند که مغز یک میمون را پس از ایست قلبی بررسی کردند و متوجه شدند که فعالیت امواج گاما در مغز میمونها دو ساعت پس از توقف قلب آنها نیز همچنان قابل مشاهده بوده است.