خرمشهر در ما مانده است
مهدی افشارنیک - فعال سیاسی
خرمشهر در ما مانده است و بیرون نمیرود. آنجا یک شهر نیست. یک فصل از زندگیِ ایران معاصر است. یادمان میآید که اول جنگ، از مهر 59 تا خرداد 61، این شهر در اسارت عراق بود و سربازانش نوشته بودند: «آمدیم که بمانیم»؛ ما نگذاشتیم.
ما در آن سالها یک وجب خاک ندادیم. این اراده کشوری بود که در 200 سال گذشته تاریخش، تقریبا در هر جنگی که وارد شد، خاک داده بود. وادادگی در ناهشیار ما نشسته بود. بازنده بودن در مقابل ارابه توپ اجنبی و باختن به تیر و ترکش اهریمن، عادت ما، روتین ما، جاری ما و حتی باور ما شده بود.
خرمشهر این را به هم ریخت. ما خاکمان را پس گرفتیم. چه غروری بالاتر از این؟ چه سربلندی بهتر از این؟ اما خرمشهر اینجا تمام نشد و نمیشود. او در ماست. ما خاکش را پس گرفتیم، اما حرمتش را پاس نداشتیم. حماسه فقط پیش چشم دشمن نیست، حفظ حرمت خانه و خانهنشین است. خرمشهر پس از آزادی، خرمشهر پس از جنگ، خرمشهر پس از بازسازی، خرمشهر پس از اصلاحات، خرمشهر پس از عدالتبازی، خرمشهر پس از اعتدال و حالا همان جایی است که از دشمن پس گرفتیم؛ دیگه خرمسرا نیست. آبادی ندارد. چراغ پر نور ندارد. وسط چله تابستان در گرمای 50 درجه، قطعی برق دارد. کنار پرآبترین رودهای ایران است و آب درست ندارد. کار ندارد. هوا ندارد. خنده ندارد. شادی ندارد. دلخوش به دل مردمش ندارد.
این چسبندگی سوم و دوم خرداد به هم، تا سالهای قبل روایت مقاومت و اصلاحات بود. حالا اما دردناک شده است. سوم خرداد روز ملی ماست که ما خاکمان را پس گرفتیم، اما دوم خرداد روزی است که کمی آن سوتر در آبادان(همذات خرمشهر) متروپل سقوط میکند. چند سال و چقدر فاصله میانشان افتاده مهم نیست. مهم این است که تا ابد در یادها میماند که سوم خرداد روز حماسه ملی است، اما دوم خرداد روز نکبت ملی. متروپل دقیقا نماد آن چیزی است که از آبادان و خرمشهر دزدیده شد. رانتجویان و کاسبان هر چی، متولی توسعه وحشیانه شهر شدند بی آنکه زندگی و معیشت مردم توسعه بیابد. زمینها و املاک به شیوه سفتهبازی گران شدند و زندگی عادی مردم روز به روز سختتر شد. در همین ساختوسازشان هم تقلب و کثافتکاری موج میزد. نمادی از کل سیاستهای توسعه خوزستان. همان سیاستهایی که روزگاری میگفت به این دو شهر نرسیم چون لب مرز هستند و بیم حمله دوباره دشمن میرود. هیچ فکر نکردند آبادانی خودش بازدارندگی میآورد، توسعه امنیت میآورد.
امنیت بر روی آوار را ترجیح دادند. همان تفکر امروزِ روز به سازندگی که میافتد متروپل تقلبی میسازد. روزگاری دوم خرداد از آنِ کل ایران بود و سوم خرداد برای خرمشهر. موسم اصلاحات حتی دیگر خاطرهاش هم بیات شده است.
اما امروز دوم و سوم خرداد برای خرمشهر است. برای آبادان است. یک روز، روز حماسه ملی و یک روز، روز نکبت ملی. خرمشهر در همه ما مانده است. خرمشهر نماد ملتی است که جلوی دشمن سر خم نکرد اما حکومتش، ملت را از پا و زانو و عزت انداخت.