دو چیز مهم که بعد انتشار منوی لاکچری غذای مدرسه از شما پنهان کردند

به گزارش منیبان : بار دیگر حاشیه‌ای از مدارس غیردولتی خبرساز شد. روز گذشته لیستی از منوی غذای یک مدرسه غیردولتی منتشر شد که نشانگر قیمت بالای غذاهای این مدرسه بود مثل شیشلیک 440 هزارتومانی برای دانش‌آموزان.

پولش را دارند، آیا نباید غذای خوب بخورند؟

این بحث تغذیه البته ابعاد پیچیده‌ای دارد یکم: اگر کسی توانایی مالی تامین چنین هزینه‌هایی را دارد، خب طبیعتا حق طبیعی‌اش هست که از این امکان استفاده کند، مباحث مربوط به اختلاف طبقاتی هم بیشتر از این بر روی دوش شهروندان مسئولیت ایجاد کند، بر دوش حکومت‌ها مسئولیت ایجاد می‌کند، حکومت‌ها مسئول ایجاد تعادل در میان اقشار مختلف هستند.

دوم: جنبه دیگر ماجرا هم این است که به هر حال تغذیه دانش آموزی خیلی مهم است در همین ایران، پنجاه سال پیش بسیاری از مدارس تغذیه دانش آموزی داشتند و حکومت وقت شیر و خوراک پایه‌ای دانش آموزان را تامین می‌کرده است، با این مقدمه می‌رویم سر وقت مرور خبر جنجالی منوی لاکچری، در ابتدا یک واکنش رسمی:

احمد محمودزاده(یک مقام آموزش و پرورش): «برخی فاکتورها مانند غذا و سرویس ایاب و ذهاب در قالب تصمیمات انجمن اولیا و مربیان مدرسه صورت می‌گیرد یعنی بحث غذا مستقیماً زیر نظر نهادهای دولتی مانند آموزش و پرورش نیست. اگر تصمیمات یک مدرسه خارج از عرف باشد حتماً از سوی آموزش و پرورش نظارت و برخورد صورت خواهد گرفت.»

۶۰ سالِ پیش؛ روغن مارگارین و شیر

تغذیه در مدارس ایران نیز، سابقه‌ای تقریبا ۶۰ ساله دارد. «محمد» متولد ۱۳۳۱ می‌گوید: «در کلاس دوم دبستان (سال ۱۳۳۹) قوطی‌های سفید روغن خارجی (مارگارین) به بعضی از بچه‌ها دادند که با خود به خانه ببرند. این روغن یا کره طعم عجیبی داشت.» برنامه تغذیه در آن سال‌ها، ادامه طرحی به نام «اصل چهار ترومن» بود که بعد از جنگ جهانی دوم در کشورهای فقیر متحد آمریکا اجرا می‌شد. «محمدحسن» هم به یاد می‌آورد که «بابای مدرسه» شیر خشک را در دیگ بزرگی می‌جوشاند و زنگ تفریح بچه‌ها با لیوان‌های پلاستیکی داخل راهروی مدرسه صف می‌بستند و مشهدی رحمان با ملاقه‌ای که شیر را به هم می‌زد، لیوان‌ها را یکی یکی پر می‌کرد.

در دهه ۵۰، با افزایش درآمدهای نفتی، وضع تغذیه و خوراک خانواده‌ها نسبت به سابق بهتر شد. در سال ۱۳۵۵، تغذیه رایگان برای کودکان خردسال در مدرسه‌ها و تغذیه رایگان برای شیرخوارگان تا دو سالگی همراه با مادران، به عنوان اصل شانزدهم «انقلاب سفید» اعلام شد. بر اساس این قانون، دانش‌آموزان کشور به طور رسمی و سراسری از تغذیه رایگان برخوردار شدند. یک وعده غذای روزانه در ساعات درس بامدادی شامل شیر، بیسکویت و میوه به بیش از ۶ میلیون دانش‌آموز مشمول این طرح داده می‌شد. مسوول اجرای تغذیه رایگان دانش‌آموزان، وزارت آموزش و پرورش بود. «رضا» که در سال ۵۵ در یکی از روستاهای نایین عضو «سپاه دانش» بوده، می‌گوید: بین دانش‌آموزان پسته و کشمش و شیر پاکتی توزیع می‌کردیم. تغذیه هر روز را از اداره آموزش و پرورش به ما تحویل می‌دادند و ما آن را به بچه‌ها می‌دادیم.

سال‌های سخت سوتغذیه و تصمیمات تازه

در اواخر دهه ۷۰، وزارت بهداشت، با همکاری صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف)، یک طرح تحقیقاتی با هدف ارزیابی سوءتغذیه کودکان ایرانی انجام دادند. نتایج این تحقیق نشان داد که از هر هفت کودک ایرانی، در زمان ورود به مدرسه، یک نفر از کمبود وزن رنج می‌برد و بر مبنای این مطالعه بود که طرح «شیر مدرسه ایران»، ابتدا به صورت محدود و با پوشش ده هزار دانش‌آموز به اجرا درآمد؛ اما خیلی سریع توسعه پیدا کرد و جمعیت دانش‌آموزان تحت پوشش طرح افزایش یافت.

در سال‌های گذشته، شیر رایگان در بین تمام مهدکودک‌ها، پیش‌دبستانی‌ها، شیرخوارگاه‌های وابسته به بهزیستی و مدارس ابتدایی و راهنمایی و برخی دبیرستان‌ها توزیع می‌شد. به نظر می‌رسد امسال بخش‌هایی از دانش‌آموزانِ هدف این طرح، از دریافت شیر محروم شده‌اند و بر اساس برخی گزارش‌ها امسال فقط در مدارس ابتدایی شیر توزیع می‌شود. اعتبار طرح شیر در بودجه سال جاری ۲۵۰ میلیارد تومان پیش‌بینی شده است که با توجه به افزایش شدید قیمت شیر در سال جاری نمی‌تواند هزینه شیر رایگان مدارس ابتدایی را هم پوشش دهد. با این وجود همین اعتبار هم به طور کامل پرداخت نمی‌شود.

همنشینی پولدارها و بی‌پول‌ها در غیرانتفاعی‌ها!

قلم‌بر(روان‌شناس): «قرار بود مدارس غیردولتی کمک حال مدارس دولتی باشند اما کم کم آن خانواده‌هایی که وضع مالی خوبی داشتند یا خانواده‌هایی که از کیفیت مدارس عادی ناراضی بودند به سمت مدرسه غیردولتی رفتند، حتی برخی از والدین از تفریح خود زدند تا فرزندشان را در مدرسه غیردولتی ثبت نام کنند.

اتفاقاً اگر دقت کنید می‌بینید که برخی خانواده‌های متوسط که سرمایه‌دار هم نیستند فرزندشان را در مدارس غیردولتی ثبت نام می‌کنند. در همان مدرسه شاید دانش‌آموزانی باشند که شهریه پرداخت می‌کنند اما نمی‌توانند شیشلیک سفارش بدهند.در حال حاضر شاهد فاصله طبقاتی هستیم. از این رو آموزش و پرورش باید سیاست‌های خود را مشخص کند. اولین کار این است که باید از افزایش فاصله طبقاتی در مدارس جلوگیری کرد. »