چرا آمریکا به پیشمرگهای کُرد کمک تسلیحاتی کرد؟+جزییات
ارتش ترکیه بخشی از اراضی شمال عراق را اشغال کرده و عناصر جنگجوی «پ.ک.ک» در مناطق تحت نفوذ «حزب دمکرات کردستان عراق» جولان میدهند، اما این سوال مطرح است که این همه تسلیحات نظامی آمریکا که در اختیار نیروهای «پیشمرگ» قرار داده شده، کی، کجا و علیه چه کسی به کار خواهد رفت.؟
به گزارش منیبان، آمریکا دیروز (جمعه) اعلام کرد که بیش از سه میلیون دلار تسلیحات و ادوات جنگی جدید در اختیار نیروهای پیشمرگ کردستان عراق قرار داده است.
برخی صاحب نظران عراقی، معتقدند که شاید نیروهای پیشمرگ کردستان (تابع حزب دمکرات کردستان عراق) درآینده از این تسلیحات در مقابله با نیروهای «پ.ک.ک» بهره ببرند، اما این عده بعید دانستهاند که علیه نیروهای ترکیه استفاده شود.
واشنگتن که از ۲۰۱۶ قرارداد همکاری نظامی با نیروهای پیشمرگ کردستان عراق را امضا کرده، این کمکهای تسلیحاتی و حتی بخشی از حقوق نیروهای پیشمرگ کردستان را خارج از توافق با دولت مرکزی عراق، در اختیار این نیروها قرار داده است.
طبق گزارشهای منتشر شده، سفارت آمریکا در بغداد در سال ۲۰۱۷ از تخصیص ۴۵۰ میلیون دلار برای کمک تسلیحاتی به نیروهای پیشمرگ کردستان عراق خبر داد و «جبار یاور» دبیرکل وزارت پیشمرگ در اقلیم کردستان عراق در فوریه ۲۰۱۸ اعلام کرد که آمریکا ۳۶۵ میلیون دلار کمک تسلیحاتی برای ۳۶ هزار نیروی پیشمرگ کرد اختصاص داد.
«ماتیو تولر» سفیر آمریکا در بغداد نیز در سپتامبر ۲۰۲۰ از کمک تسلیحاتی ۲۵۰ میلیون دلاری به نیروهای پیشمرگ کردستان عراق خبر داد و گفت که بخشی از این کمکها شامل یکصد دستگاه خودرو زرهی «هامر هامفی» و دستگاههای ارتباطی هستند.
شبکه خبری کرد زبان «روداو» نزدیک به حزب دمکرات کردستان عراق (مسعود بارزانی) در گزارشی تصویری از کمکهای نظامی آمریکا به نیروهای پیشمرگ کرد در هفتم ژانویه ۲۰۲۱ (اوائل سال جاری میلادی) اعلام کرد که نیروهای ائتلاف بینالمللی تحت امر آمریکا علاوه بر کمکهای تسلیحاتی و ادوات جنگی، بخشی از حقوق نیروهای پیشمرگ اقلیم کردستان عراق را نیز پرداخت کرده که سرجمع آن به ۸۵۰ میلیون دلار رسیده است.
وزارت پیشمرگ کردستان عراق، در واشنگتن یک حساب ویژه دارد که آمریکا به طور مستقیم حقوق نیروهای پیشمرگ را در آن واریز میکند.
«دیف ویلیامز» فرمانده مرکز هماهنگی مشترک ائتلاف بینالمللی به سرکردگی آمریکا در اقلیم کردستان عراق نیز در اوائل سال جاری میلادی گفته بود که در طول ۱۲ تا ۱۸ ماه آینده علاوه بر کمکهای پشتیبانی ماهانه، کمکهای نظامی به نیروهای پیشمرگ به ارزش ۱۶۶ میلیون دلار ارائه میشود.
براساس اظهارات منتشر شده از جبار یاور در آوریل ۲۰۱۹، آمریکا از جولای ۲۰۱۶ حقوق ماهانه ۲۶ هزار نیروی پیشمرگ به میزان حدود ۱۶ میلیون دلار پرداخت کرده است.
به این ترتیب، سرجمع کمکهای نظامی آمریکا در طول سنوات گذشته در کنار پرداخت حقوق نیروهای پیشمرگ به بیش از دو میلیارد دلار رسیده است.
«وین ماروتو» سخنگوی ائتلاف بینالمللی به سرکردگی آمریکا دیروز در توئیتی اعلام کرد که این سلاحها و ادوات نظامی جدید براساس برنامه آمریکایی آموزش نیروهای پیشمرگ کردستان عراق برای مقابله با «داعش» اختصاص داده شده است.
دستیار وقت وزیر دفاع آمریکا (بوب وورک) در اربیل در ۱۲ ژولای ۲۰۱۶ (۲۲ تیر ۱۳۵۹) یادداشت تفاهم کمکهای نظامی آمریکا به وزارت پیشمرگ کردستان عراق را در حضور «مسعود بارزانی» رییس وقت اقلیم امضا کرد.
این یادداشت تفاهم در همان زمان مورد اعتراض واقع شد و گروههای سیاسی مختلفی در بغداد نسبت به این همکاری نظامی خارج از چارچوب دولت مرکزی عراق اعتراض کردند.
این اعتقاد وجود دارد که آمریکا درصدد تبدیل کردن نیروهای پیشمرگ کردستان عراق به یک نیروی ویژه وابسته به خود است، به نحوی که توانمندی نظامی آن از حیث تسلیحات و امکانات فراتر از نیروهای مسلح عراق باشد.
کارشناس برجسته امنیتی عراق در این خصوص به ایرنا گفت که کمکهای تسلیحاتی و مالی آمریکا به طور یکسان در اختیار همه نیروهای پیشمرگ قرار نمیگیرد، بلکه بخش اعظم آن به نیروهای پیشمرگ تابع حزب دمکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی میرسد.
«هیثم الخزعلی» افزود که «حسب توافق صورت گرفته این کمکهای تسلیحاتی و مالی آمریکا باید بین نیروهای پیشمرگ کردستان عراق توزیع شود، اما حزب دمکرات کردستان عراق بر ساز و کار توزیع آن اشراف داشته و در اختیار نیروهای تابع حزب بارزانی قرار میدهد».
لازم به ذکر است که طبق توافق واشنگتن و اربیل قرار بود که این کمکها به عنوان آزمایشی در اختیار دو تیپ از نیروهای پیشمرگ قرار گیرد و سپس توسعه داده شود.
الخزعلی معتقد است که اهتمام ویژه آمریکا به کردستان عراق با هدف تقویت نیروهای پیشمرگ کردستان این کشور است و «میخواهد که این نیروها قومیتی از حیث تسلیحات و امکانات، قدرتمندتر از نیروهای مسلح عراق باشند».
وی کمک تسلیحاتی و مالی به نیروهای پیشمرگ را در راستای طرح «خاورمیانه جدید» مدنظر واشنگتن دانست و گفت که «ایالات متحده آمریکا براساس طرح خاورمیانه جدید، عراق را به سه کشور تقسیم کرده که بخشی از آن کردستان عراق است».
الخزعلی ادامه داد که در دوره دولت «دونالد ترامپ» وقتی نیروهای آمریکا از بخشی از اراضی شرق سوریه، عقب نشینی کردند و نیروهای «قسد» (نیروهای کرد سوریه دمکراتیک) بی پشتوانه ماندند، در همان زمان، کارشناسان صهیونیستی آن را به منزله «سقوط اسراییل دوم» دانستند.
وی هشدار داد که آمریکا و رژیم صهیونیستی از هر نوع گروههای قومیتی و مذهبی در منطقه در راستای تجزیه کشورهای خاورمیانه حمایت میکنند تا رژیم غاصب اسراییل، تبدیل به قدرت برتر منطقه شود.
این کارشناس عراقی تاکید کرد که آمریکا، کردها را یکی از متحدان راهبردی خود میداند و برای همین از طریق «ائتلاف بینالمللی» و «ناتو»، این نیروها را به تسلیحات پیشرفته، تجهیز و نیازهای مالی و خوراک و پوشاک آنها را تامین میکند.
وی آنچه در این پروسه خطرناک خواند، را «تبدیل شدن این نیروها به نیروهایی توانمندتر و قدرتمند از نیروهای مسلح عراق» دانست.
این کارشناس امنیتی عراق تاکید کرد، در حالی که نیروهای پیشمرگ به انواع سلاحها و تجهیزات مجهز شدهاند، اما معلوم نیست این همه تجهیز و تسلیحات برای چیست.
وی یکی از گزینههای پیش بینی را استفاده از نیروهای پیشمرگ در جنگ با عناصر جنگجوی «پ.ک.ک» (حزب کارگران کردستان ترکیه) در آینده دانست.
این درحالی است که بسیاری از جریانهای سیاسی منتقد حزب بارزانی در کردستان عراق، از هم اکنون نسبت به درگیر شدن نیروهای پیشمرگ با عناصر حزب «پ.ک.ک» هشدار داده و آن را باعث جنگ «کردی – کردی» دانستهاند.
«غالب محمد علی» نماینده کرد پارلمان عراق در توئیتی در این خصوص گفته است که مشارکت حزب دمکرات کردستان عراق با ترکیه در جنگ با «پ.ک.ک» به معنی جنگ کرد با کرد است.
هنوز گزارش مشخصی در مورد تعداد نیروهای پیشمرگ کردستان عراق وجود ندارد و برخی گزارشها حداقل تعداد این نیروها را ۱۵۰ و حداکثر ۵۰۰ هزار عنوان کردهاند.
برخی رسانهها نیز نوشتهاند که براساس تراز حقوق نیروهای پیشمرگ که دولت مرکزی عراق تهیه کرده، تعداد آنها در حدود ۲۳۷ هزار نفر است.
پرونده حقوق نیروهای پیشمرگ یکی از پروندههای جنجالی در روابط بغداد و اربیل است و دولت مرکزی عراق معتقد است که دولت اقلیم کردستان عراق، آمارهای نیروهای پیشمرگ را بسیار بیش از آنچه هستند، اعلام کرده است.
منصفانهترین گزارشها رقم ۲۳۴ هزار نفر را اعلام کرده، اما این رقم بازهم بیش از نیروهای سازمان «الحشد الشعبی» با حدود ۱۱۰ هزار نفر و نیروهای سازمان مبارزه با تروریسم عراق با ۵۰ هزار نفر است.
طبق گزارشهای رسانهای، تعداد نیروهای زمینی ارتش عراق نیز بالغ ۳۰۰ هزار نفر عنوان شده است.