واکسنها چطور ساخته میشوند؟
روش های مختلفی جهت تولید واکسن برای درمان بیماریهای عفونی وجود دارد.
به گزارش منیبان، تا حالا از خود پرسیده اید که واکسن چگونه ساخته میشود؟. چندین روش جهت تولید واکسن برای درمان بیماریهای عفونی وجود دارد. ویروس یا باکتری فرایندسازی شده، پروتئین های نوترکیب و یا واکسنهای بر اساس mRNA تنها چند نمونه از این واکسنها هستند.
در این گزاش قصد داریم واکسنهایی که از نوع وکتورهای ویروسی هستند را بررسی کنیم.
وکتورهای ویروسی در واقع ویروسهایی هستند که از طریق مهندسی ژنتیک برای واکسنها ساخته میشوند، برای مثال بعد اَدنو ویروس که یک ناقل ویروسی است اغلب برای حمل کدونِ ژنتیکی آنتیژن یک پاتوژن مهندسی ژنتیک شده مورد استفاده قرار میگیرد، بنابراین میتواند باعث شود که بدن آنتیژن تولید کند.
آنتی ژن معمولی موجود بر سطح پاتوژن است که توسط سیستم ایمنی بدن ما میتواند مورد شناسایی قرار بگیرد و متعاقب این شناسایی پاسخ ایمنی مربوط به تولید میشود. وکتور های ویروسی اصلاح ژنتیک شدهاند. این یعنی آنها بی ضرر هستند و باعث بیماری نمیشوند اگرچه همه ویروسها نمیتوانند به عنوان وکتورهای ویروسی استفاده شوند.
ویروسهای مورد نظر باید به خوبی مشخص شده باشند و به راحتی و بدون خطر تولید شوند و باعث ایمنی درازمدت شوند. وقتی که یک وکتور ویروسی انتخاب شد روند توسعه و تولید آن آغاز میشود. ما میتوانیم این کار را به راحتی انجام دهیم، زیرا میدانیم مولکولهای میزبان چگونه میتوانند آنها را سرایت دهند.
برای هر بیماری فرآیند تولید واکسن عمدتاً یکسان است. اطلاعات ژنتیکی در حاملهای ویروسی وارد شده متفاوت است و باعث توسعه سریعتر واکسنهای جدید میشود. تولید واکسن مورد نظر تنها یک گام از این مبارزه است و پس از تولید واکسن اثربخشی و ایمنی این واکسن باید تحت قواعد دقیق و آزمایشگاههای بالینی مورد ارزیابی قرار گیرد.
زمانی که یک واکسن تایید شده برای استفاده بیماران آماده است و وقتی به بیمار تزریق میشود وکتور ویروسی وارد سلول میشود. و این وکتور با استفاده از سلول آنتی ژن مربوط را تولید میکند و بدن تبدیل به یک کارخانه کوچک میشود، سپس سیستم ایمنی بدن این آنتی ژن را شناسایی و به خاطر میسپارد. این امر باعث میشود بدن یاد بگیرد چگونه با پاتوژن (عامل بیماری) مبارزه کند تا از سرایت بیشتر عفونت جلوگیری کند.
واکسن نوترکیب چیست؟
واکسن نوترکیب یک ویروس دستهای از کدهای ژنتیکی احاطه شده توسط پوششی از پروتئین است. اگر چه پروتئینها سیستم ایمنی بدن را فعال میکنند امن واکسن سیستم ایمنی بدن شما را زودتر فعال میکند در نتیجه سیستم ایمنی بدن شما آماده مبارزه با ویروس قبل از بیماری است.
در واکسنهای نوترکیب از پروتئینهای ویروس برای فعال سازی سیستم ایمنی بدن استفاده میشود. این پروتئینها در آزمایشگاهها توسط سلولهایی ساخته میشوند که از قطعات ترکیب شده کدهای ژنتیکی برای تولید پروتئینها استفاده میکنند. این پروتئینها سپس برای فعالسازی سیستم ایمنی به شخص تزریق میشوند برخلاف واکسنهای دیگر که از کدهای ژنتیکی یا پوشش پروتئینی ویروس استفاده میشود.
در واکسنهای نوترکیب فقط از پروتئینها به تنهایی استفاده میکنند و چون فقط پروتئین هستند نمیتوانند باعث بیماری شوند و این واکسن ها، چون نیاز به فریز کردن ندارند باعث میشود ایمن، موثر و به راحتی قابل حمل باشند.
واکسن ویروس پاپیلومای انسانی یا واکسن HPV (سرطان دهانه رحم) یک واکسن نوترکیب و اولین واکسنی است که از نوعی سرطان جلوگیری میکند.