اموال فردی که وارث ندارد چگونه تقسیم می‌شود؟
یکی از سوالاتی که در خصوص ارث یا سهم‌الارث همواره ذهن هر شخصی را ممکن است درگیر نماید، این است که اگر شخصی فوت نموده و هیچ وارثی نداشته باشد، ارث ایشان که شامل دارایی منقول و غیرمنقول است چه سرنوشتی خواهد یافت.
به گزارش منیبان؛ ارث به معنی مال یا حقی است که پس از مرگ شخص، به بازماندگان او می‌رسد. بر همین اساس شرط وراثت یعنی ارث بردن بازماندگان از شخص فوت شده، این است که وارث باید در هنگام فوت متوفی یا مورث، زنده باشند. درغیراین‌صورت یعنی اگر این اشخاص در قید حیات نباشند، از اموال متوفی ارث به آن‌ها تعلق نمی‌گیرد.
نحوه تقسیم اموال میت بی وارث
اموال میت بی‌وارث اصولا به دو بخش تقسیم می‌گردد. یا ممکن است شخص متوفی جز همسر یا شوهر خود وارث دیگری نداشته باشد. همچنین ممکن است در کل هیچ وارثی نداشته باشد که هر دو فرض مورد بررسی قرار می‌گیرد.
فرض اول
اگر به هر نحو شخصی فوت نموده و به غیر از همسر خود هیچ وارث دیگری نداشته باشد، آن‌گاه تکلیف ترکه به چه صورت است؟
قانون‌گذار در مورد این فرض که اگر متوفی به غیر از زوج یا زوجه خود، هیچ وارث دیگری نداشته باشد تعیین تکلیف نموده است. مطابق ماده ۹۴۹ قانون مدنی، اگر زن فوت کند و هیچ وارثی جز شوهر خود نداشته باشد، شوهر تمام ترکه او را به ارث خواهد برد.
اگر مرد فوت کند و هیچ وارثی به جز زن خود نداشته باشد، در این فرض زن همان سهم تعیینی خود یعنی یک چهارم از کل ماترک (اموال برجا مانده از فرد فوت شده) را به ارث می‌برد. مابقی ترکه و دارایی شوهرش به دولت تعلق می‌گیرد.
فرض دوم
قانون‌گذار ما در مورد متوفی که هیچ وارثی ندارد نیز تعیین و تکلیف کرده و به این موضوع پرداخته است. بر همین اساس مطابق ماده ۳۳۵ قانون امور حسبی، ابتدا از سوی دادستان، با تعیین مدیر ترکه (مدیری برای اموال بر جا مانده) که مسئول اداره ترکه فرد فوت شده است اقدام به عمل می‌آید. سپس مدیر ترکه بعد از تحریر ترکه (مشخص شدن اموال و دارایی‌های متوفی) و پرداخت دیون (بدهی) و واجبات مالی او، اگر متوفی اقدام به تنظیم وصیت نموده بود تا یک سوم اموال طبق وصیت عمل می‌گردد و باقی‌مانده اموال متوفی در اختیار دادستان به عنوان مقام دولتی قرار می‌گیرد. این اموال صرف امور خاص مندرج در قانون خواهد شد. بدین نحو که اگر از تاریخ تحریر ترکه تا ۱۰ سال، وراثی برای متوفی معلوم نگردد، اموال متوفی بی‌وارث، به خزانه دولت تسلیم می‌شود.
