از کجا متوجه شویم کبدمان خوب کار نمی کند؟
انواع بیماری های کبد و پیشگیری و درمان آن یکی از موضوعات مهمی است که همگان باید به آن توجه کنند.
به گزارش منیبان، کبد، اندام بزرگ و گوشتی است که در سمت راست شکم قرار گرفته است. حدود 3 پوند وزن دارد و به رنگ قرمز متمایل به قهواه ای است و لاستیک مانند است. معمولاً شما نمی توانید کبد را احساس کنید چون توسط قفسه سینه محافظت می شود.
کبد دو بخش بزرگ دارد که قسمت راست و قسمت چپ است و کیسه صفرا به همراه قسمت هایی از پانکراس و روده ها، زیر کبد قرار می گیرد. کبد و این اندام ها برای هضم، جذب و پردازش غذا باهم کار می کنند.
وظیفه اصلی کبد فیلتر کردن خون بخش گوارشی قبل از عبور از آن به بقیه بدن است ؛ کبد همچنین مواد شیمیایی و داروهای متابولیزه شده Translate را نیز سم زدایی می کند.همان طور که این کار را انجام می دهد کبد صفرا و زردآب را به روده ها می فرستد.
همچنین، پروتئین ها را برای لخته شدن خون و دیگر وظایف مهم می سازد.کبد، عضوی به اندازه یک توپ فوتبال است که درست زیر قفسه سینه در سمت راست شکم قرار گرفته است. کبد برای هضم غذا و رهایی از بدن مواد سمی ضروری است.
چنانچه در این بخش خواهیم گفت بیماری کبدی ممکن است به ارث برده شود و یا از عوامل مختلفی گرفته شود مانند ویروس ها و مصرف الکل ؛ چاقی هم چنین با آسیب کبد همراه است.در طول زمان، آسیب به کبد ناشی از زخم (سیروز) می تواند منجر به نقص کبد،شود و شرایطی است که تهدید کننده زندگی می باشد.
علائمی که می گوید کبدمان خوب کار نمیکند:
نشانه ها و علائم بیماری کبد شامل موارد زیر هستند:
پوست و چشم هایی که مایل به زرد هستند (یرقان)
درد و تورم
ورم پا و مچ پا
خارش پوست
رنگ تیره ادرار
مدفوع کم رنگ یا خونی - مدفوع رنگی
خستگی مزمن
تهوع یا استفراغ
فقدان اشتها
فوری کبود شدن
چه زمانی می توان به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علایم و نشانه های مداومی دارید که شما را نگران می کند، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید.اگر درد شکمی خیلی شدیدی دارید فوری به سراغ درمان فوری پزشکی بروید.
یرقان
درد شکمی و تورم
سردرگمی
خونریزی
خستگی
کاهش وزن
علائم این بیماری همچنین ممکن است به نوع بیماری کبد بستگی داشته باشد.
التهاب هپاتیت ممکن است با درد در ربع بالایی شکم، تهوع و استفراغ همراه باشد.این امر ممکن است در مردم با سنگ صفرا نیز دیده شود.
افرادی که یرقان دارند (پوستی با رنگ زرد - نارنجی دارند)، کبد شان نمی تواند بیلیروبین (محصول فروپاشی نرمال سلول های خونی قرمز قدیمی) را متابولیزه کند.
ممکن است فوری خونریزی زیاد و یا کبودی داشته باشید، چون کبدتان قادر به تولید فاکتورهای لخته کننده خون در مقادیر کافی نیست.
خستگی، ضعف، کاهش وزن، و تنگی تنفس به دلیل هدر رفتن ماهیچه؛ به دلیل ناتوانی کبد برای تولید پروتئین.
در مرحله آخر بیماری کبدی، آسیت (تجمع مایع در حفره شکمی) و ورم پا ممکن است به دلیل تولید ناکافی آلبومین کبد رخ دهد.
همچنین ممکن است مشکل در متابولیزه آمونیاک وجود داشته باشد که باعث می شود سطح آن در خون افزایش یابد و منجر به سردرگمی به خاطر آسیب مغزی شود.
علل بیماری کبد:
عفونت:
انگل ها و ویروس ها می توانند کبد را آلوده کنند و باعث التهاب و کاهش عملکرد کبد شوند.ویروس هایی که باعث آسیب کبد می شوند را می توان از طریق خون یا منی، غذا یا آب آلوده، یا تماس نزدیک با فردی که آلوده شده است، گسترش داد.
عفونت ممکن است کبد را تحت تاثیر قرار دهد، از جمله:
ویروس اپستین باعث بیماری های عفونی می شود.
آدنویروس.
سیتومگالوویروس.
توکسوپلاسموز.
شایع ترین انواع عفونت کبد، ویروس های کبد از جمله:
هپاتیت آ
هپاتیت ب
هپاتیت سی
ناهنجاری سیستم ایمنی:
بیماری هایی که سیستم ایمنی شما به قسمت های خاصی از بدن خودتان حمله می کند و می تواند بر کبد شما نیز تاثیر بگذارد.مثال هایی از بیماری های کبد خود ایمنی:
هپاتیت خودایمنی
ابتلا به سیروز اولیه
کولنگیت اسکلروز اولیه
ژنتیک
یک ژن غیرطبیعی که از یک یا هر دوی والدین شما به ارث برده می شود می تواند باعث ایجادمشکللات مختلفی در کبد شما شود که منجر به آسیب کبد می شود.
سم ها:
قارچ های سمی ممکن است به کبد آسیب برساند و موجب ناتوانی کبد شوند.
الکل در دوزهای زیاد می تواند برای کبد سمی باشد و در طول زمان به کبد آسیب برساند.
آفلاتوکسین ها که توسط قارچ های خاصی تولید می شوند، برای کبد سمی هستند.
مواد شیمیایی صنعتی که ممکن است سمی باشند و بر کبد، مانند آرسنیک و کربن اثر می گذارند.
اختلالات ژنتیکی کبد:
اختلالات ژنتیکی می توانند بر کبد تاثیر بگذارند، و شامل موارد زیر هستند:
هموکروماتوز با ذخیره غیر عادی آهن.
بیماری ویلسون با ذخیره سازی غیر عادی مس.
بیماری گیلبرت با متابولیسم غیرعادی.
هیپرکسال
یوریا و اگزالوز
نقص آنتی تپسین آلفا - 1
اختلالات جریانات صفراوی از کبد:
ناهنجاری هایی از جریان صفرا از کبد ممکن است منجر به التهاب کبد شود، مانند:
سنگ صفرا (معمول ترین بیماری)
ابتلا به سیروز اولیه
کولنگیت اسکلروز اولیه.
کاهش جریان خون از کبد
کاهش جریان خون از کبد ممکن است باعث شود کبد به شدت ملتهب شود، دو مثال دیگر عبارتند از:
نارسایی احتقانی قلب (CHF) وضعیتی است که در آن قلب به اندازه کافی قوی نیست که بتواند پمپ کند.همه خونی را که دریافت می کند ، به کبد برمی گردد.
سندرم چیاری یک بیماری است که در آن لخته خون در رگ های خونی کبد ایجاد می شود و از خارج شدن خون از کبد جلوگیری می کند.
علل دیگر بیماری های کبد شامل موارد زیر می شود:
اعتیاد به الکل
چربی انباشته در کبد (بیماری چربی کبدی غیر الکلی)
عوامل خطر:
عواملی که ممکن است باعث افزایش ریسک ابتلا به بیماری کبد شوند عبارتند از:
مصرف سنگین الکل
مصرف داروهای تزریقی با استفاده از سوزن های مشترک
شکاف یا تتو بدن
انتقال خون قبل از سال 1372
قرار گرفتن در معرض دیگر مایعات خون و مایعات بدن افراد دیگر
تعامل جنسی محافظت نشده
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص و یا سموم
دیابت
چاقی
عوارض جانبی :
مشکلات مربوط به بیماری های کبد، بسته به علت مشکلات کبد، متفاوت است. بیماری کبد درمان نشده ممکن است منجر به نقص کبد شود که یک مشکل تهدید کننده زندگی است.
جلوگیری از بیماری کبد:
از رفتارهای پرخطر اجتناب کنید.
واکسینه شوید.
از داروها عاقلانه استفاده کنید.
از تماس با مایعات بدن و خون افراد دیگر اجتناب کنید.
مراقب اسپری های آروسل باشید.
از پوست خود محافظت کنید.
وزن سالمی داشته باشید.
بسیاری از بیماری ها ممکن است به طور مستقیم بر کبد تاثیر بگذارند.
مشکلات کبدی:
1-سرطان کبد: شایع ترین نوع سرطان کبد، هپاتوسلولار است که تقریباً همیشه پس از سیروز رخ می دهد.
2-ناتوانی کبد: ناتوانی کبد، دلایل زیادی از جمله عفونت، بیماری های ژنتیکی و الکل زیادی دارد.
3-آسسیت:به عنوان نتیجه سیروز، مایع کبد (آسسیت) به شکم نشت می کند و متورم و سنگین می شود.
4-سنگ صفرا: اگر سنگ صفرا در لوله صفرا باشد، هپاتیت و عفونت مجرای صفرا اتفاق می افتد.
5-هموکروماتوز:هموکروماتوز به آهن اجازه رسوب در کبد را می دهد و به آن آسیب می رساند. آهن نیز در سراسر بدن ذخیره می شود و باعث ایجاد چند مشکل سللامتی دیگر می شود.
6-کلونگیت اسکلروز اولیه: یک بیماری نادر با علل ناشناخته است که باعث التهاب و زخم در مجاری صفراوی کبد می شود.
7-سیروز صفراوی اولیه: در این اختلال نادر، یک فرآیند مبهم به کندی مجاری صفراوی کبد را از بین می برد. زخم دائمی کبد (سیروز) در نهایت اتفاق می افتد.
8- هپاتیت:هپاتیت نوعی عفونت کبدی است که موجب التهاب کبد می شود.هپاتیت A اغلب توسط عادات بهداشت ضعیف از جمله دست شستن ضعیف پخش می شود و ممکن است توسط غذا منتقل شود.هپاتیت B و هپاتیت C با تماس با مایعات بدن آلوده پخش می شوند.هپاتیت D در ارتباط با هپاتیت B گسترش داده می شود و برای زنده ماندن در بدن نیاز به آسیب زدن به کبد دارند. هپاتیت E یک آلودگی با آب و یا غذا است.واکسیناسیون برای پیش گیری از هپاتیت A و هپاتیت B وجود دارد.
9- سیروز: انقباض کبد سیروز، شرایط زخم در کبد را توصیف می کند که برگشت پذیر نیست و ممکن است منجر به ناتوانی کبد شود.مصرف الکل باعث سیروز کبد می شود و شایع ترین علت بیماری کبد در آمریکای شمالی است.
درمان کبد:
هپاتیت آ: هپاتیت آ معمولاً با زمان از بین می رود.
درمان هپاتیت ب: هپاتیت ب مزمن اغلب نیازمند درمان با داروهای ضد ویروسی است.
درمان هپاتیت ث: درمان هپاتیت ث به چند عامل بستگی دارد.
پیوند کبد: پیوند کبد زمانی نیاز است که کبد دیگر به اندازه کافی عملکرد نداشته باشد.
درمان سرطان کبد: در حالی که درمان سرطان کبد معمولاً دشوار است، اما درمانش شامل شیمی درمانی و تشعشع می باشد. در برخی موارد برش یا پیوند کبد انجام می شود.
پاراسنتسیس: وقتی تورم شدید ناشی از مایع کبد باعث ناراحتی می شود، سوزن را می توان از طریق پوست وارد کرد تا مایع را از شکم تخلیه کرد.
ERCP: استفاده از یک لوله انعطاف پذیر با یک دوربین و ابزار در ته اش، با این وسیله پزشکان می توانند تشخیصات را بدهند و حتی برخی مشکلات کبد را درمان کنن
تشخیص بیماری کبد:
پیدا کردن علت و میزان آسیب کبد در هدایت درمان مهم است.احتمال دارد که پزشک شما با سابقه سلامتی و معاینه فیزیکی کامل شروع کند در این صورت او این موارد را توصیه می کند:
آزمایشهای خونی:
گروهی از آزمایش های خونی موسوم به عملکرد کبد را می توان برای تشخیص بیماری کبد مورد استفاده قرار داد. آزمایش های دیگر می توانند برای مراقبت از مشکلات کبد و یا شرایط ژنتیکی انجام شوند.
تست های تصویر برداری:
سونوگرافی، سی تی اسکن و MRI می توانند خسارت کبد را نشان دهند.
آنالیز نمونه برداری (بیوپسی) از کبد ممکن است به تشخیص بیماری کبد و جستجوی علائم آسیب کبدی کمک کند.
نمونه برداری از کبد اغلب با استفاده از یک سوزن دراز از طریق پوست برای استخراج نمونه بافت انجام می شود. سپس در آزمایشگاه آنالیز می شود.