اسکیزوفرنی چه علائمی دارد؟
علت بروز بیماری اسکیزوفرنی هنوز مشخص نیست اما به نظر میرسد که از ترکیب چندین عامل مختلف که در افراد مختلف متفاوت است به وجود میآید.
به گزارش منیبان؛ اسکیزوفرنی نوعی جنون است و برخلاف دانسته ها افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دچار تعدد شخصیت نیستند و افراد مبتلا به این اختلال که از جمله حادترین و ناتوان کننده ترین نوع بیماریهای روانی محسوب می شود، اما این بیماری چه علائمی دارد و چرا در افراد دیده می شود؟
اسکیزوفرنی (Schizophrenia) چیست؟
اسکیزوفرنی در واقع نوعی اختلال جدی در مغز محسوب می شود که نحوه تفکر فرد، اعمال، بیان احساسات و همچنین درک واقعیت فرد را دچار صدمه می کند.
در واقع افراد مبتلا به این اختلال که از جمله حادترین و ناتوان کننده ترین نوع بیماری های روانی محسوب می شود، غالبا در اجتماع و دربرقراری روابط اجتماعی دچار مشکل هستند.
در واقع اسکیزوفرنی شخص را وحشت زده می کند بطوری که فرد از حالت طبیعی رفتاری خارج می شود و می توان گفت این بیماری تا آخر عمر با فرد مبتلا همراه است و متاسفانه قابل درمان نیست اما این امکان وجود دارد که با کمک روش های مناسب این بیماری را کنترل کرد و درمان و کنترل اسکیزوفرنی به کمک روانپزشک یا روانشناس ممکن است.
برخلاف باور عامه، افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دچار تعدد شخصیت نیستند، در واقع می توان اینطور گفت که اسکیزوفرنی نوعی جنون است و اگر بخواهیم تعریف کنیم اینطور تعریف می شود که اسکیزوفرنی نوعی بیماری روانی است که در اثر آن شخص نمی تواند تفاوت واقعیت و تخیل رو تشخیص دهد و در مواقعی از زمان افردی که دچار این اختلال هستند ارتباط خو را با واقعیت از دست می دهند و جهان برای این نوع افراد به صورت آشفته بازاری از صدها تصویر و صدا تبدیل می شود و اخلاق و طرز رفتار این دسته از بیماران ممکن است بسیار مشکوک و حتی ترسناک باشد و به تغییرات ناگهانی در شخصیت و رفتار این بیماران که در مواقع عدم تشخیص واقعیت و خیال رخ می دهد، “اختلال روانی (psychotic episode)” گفته می شود و شدت این بیماری در هرشخص نسبت به دیگری کاملا متفاوت است.
اسکیزوفرنی از چه زمانی آغاز می شود؟
بطور معمول این بیماری در اواخر نوجوانی که در حقیقت سالهای بحران اجتماعی یک نوجوان محسوب می شود آغاز میشود و طبق آماری که وجود دارد در حدود 40 درصد از مردان و 23 درصد از زنان مبتلا به این بیماری دارای نشانه هایی از این بیماری هستند که تا قبل از 19 سالگی خود را نشان می دهند.
در واقع از هر ۱۰۰۰ نفر، تقریبا ۷ یا ۸ نفر در طول زندگی خود به اسکیزوفرنی مبتلا می شوند و در مردان اسکیزوفرنی معمولا در سنین 10 الی 25 سالگی و در زنان 25 تا 35 سالی بروز پیدا می کند.
علت بیماری اسکیزوفرنی
شاید جالب باشد که بدانید علت بروز بیماری اسکیزوفرنی هنوز مشخص نیست اما به نظر میرسد که از ترکیب چندین عامل مختلف که در افراد مختلف متفاوت است به وجود میآید.
اما از عوامل بروز این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ژن
گرچه در حدود یک نفر در هر صد نفر به اسکیزوفرنی مبتلا میشوند، یک نفر از هر ده نفر مبتلابه اسکیزوفرنی دارای والدین بیمار هستند.
مطالعات بر روی دوقلوها نشان داد که دوقلوهای همسان تا آخرین مولکول DNA دقیقاً ساختار ژنتیکی یکسانی دارند و در صورتی که یکی از دوقلوهای همسان مبتلابه اسکیزوفرنی شود، در حدود 50 درصد احتمال ابتلای دیگری هم وجود دارد؛ اما دوقلوهای غیر همسان از ساختار ژنتیکی یکسانی برخوردار نیستند و درصورتیکه یکی از آنان به اسکیزوفرنی مبتلا شود امکان ابتلای دیگری خیلی کم است.
صدمات مغزی
براساس اسکنهای مغزی پیشرفتهای که از افراد مبتلا گرفتهشده است، تفاوتهایی در مغز افراد مبتلابه اسکیزوفرنی در مقایسه با افراد سالم وجود دارد و ممکن است بخشهایی از مغز بعضی از افراد مبتلابه اسکیزوفرنی بهاندازه طبیعی رشد نکرده باشد.
علت آن ممکن است به خاطر مشکلات دوران تولد باشد که بر میزان اکسیژن رسیده به مغز نوزاد تأثیر میگذارند و یا مبتلا شدن به ویروسی خاص درماه های اول حاملگی.
داروهای روانگردان و الکل
گاهی اوقات استفاده از داروهای روانگردان منجر به بروز بیماری اسکیزوفرنی میشد و این داروها را می توان داروهایی مانند اکستازی، LSD، آمفتامینها و کراک دانست و البته مشخص است که آمفتامینها میتوانند منجر به علائم بیماریهای روانی شوند اما با توقف مصرف، این علائم نیز برطرف میشوند.
استرس
علائم بیماری اسکیزوفرنی بطور معمول اندکی بعد از مشکلات زندگی ظاهر میشوند. مشکلاتی چون اتفاقات ناگهانی مانند تصادف در رانندگی مشکلات روزمره مانند مشکلات کار یا تحصیل و البته در این میان استرسهای طولانیمدت مانند درگیریهای خانوادگی اثرات شدیدتری دارند.
محرومیتهای دوران بچگی
شواهدی مبنی بر اینکه در کنار دیگر اختلالات ذهنی، تجربیات محرومیت و تجاوز در دوران کودکی موجب اسکیزوفرنی میشود وجود دارد.
هذیان
باورهای غلطی که بیمار بر آن اصرار دارد و با دلیل و برهان نیز نمیتوان او را قانع کرد بهعنوانمثال فرد بیمار باور دارد که میتواند ستارهها را کنترل کند.
توهم دیداری یا شنیدار
در اغلب موارد بیماران صداهایی را میشوند یا تصاویری میبینند که وجود خارجی ندارد.
گفتار درهم
فرد نمیتواند صحیح هدف، منظور و یا خواستهاش را بیان کند.
انزوای اجتماعی
دوری از محیطهای اجتماعی مثل محل کار یا تحصیل
رفتار آشفته
مانند نامرتب لباس پوشیدن ، گریه کردن
بیاحساسی
توانایی خود در بروز احساسات و عواطف را از دست میدهند.
عواملی زیست محیطی که نقش مهمی در بروز علائم اسکیزوفرنی ایفا میکند عبارتند از:
• انزوای اجتماعی
• مهاجرت مرتبط با سختیهای اجتماعی
• تبعیض نژادی
• اختلال در خانواده
• مشاهده خشونت والدین
• سوء استفاده بدنی، عاطفی و...
• مصرف مواد اعتیاد آور
• بیکاری
• کمبود شرایط مسکن