دلایل سردرد هورمونی چیست؟
سردردهای هورمونی می تواند ناشی از عوامل زیادی باشد، از جمله ژنتیک و محرک های غذایی در زنان، نوسان سطح هورمون ها عامل مهمی در سردردهای مزمن و میگرن قاعدگی است .
به گزارش منیبان، سطح هورمون ها در طی چرخه قاعدگی، بارداری و یائسگی تغییر می کند و همچنین تحت تأثیر داروهای ضد بارداری خوراکی و درمان های جایگزین هورمونی است.
انواع داروها و سایر روش های درمانی برای تسکین سردرد استفاده می شود زنانی که سردردهای هورمونی دارند اغلب در دوران بارداری یا پس از رسیدن به یائسگی سردردهایشان تسکین پیدا می کند.
علل سردردهای هورمونی :
سردردها، به ویژه سردردهای میگرنی، با هورمون زنانه استروژن ارتباط دارند. استروژن مواد شیمیایی موجود در مغز را کنترل می کند که بر احساس درد تأثیر می گذارد. کاهش سطح استروژن می تواند سردرد را تحریک کند سطح هورمون ها به دلایل مختلف از جمله موارد زیر تغییر می کند:
چرخه قاعدگی : سطح استروژن و پروژسترون درست قبل از قاعدگی به کمترین میزان خود می رسد.
بارداری : سطح استروژن در بارداری افزایش می یابد. برای بسیاری از خانم ها، سردردهای هورمونی در دوران بارداری از بین می روند. با این حال، برخی از زنان اولین میگرن خود را در اوایل بارداری تجربه می کنند و پس از سه ماهه اول تسکین می یابند. بعد از زایمان، سطح استروژن به سرعت پایین می آید.
یائسگی :نوسانات سطح هورمون در یائسگی باعث سردرد برخی از زنان می شود. تقریباً دو سوم زنانی که میگرن دارند می گویند با رسیدن به یائسگی علائم آنها بهبود می یابد. برای برخی، میگرن در واقع بدتر می شود. این ممکن است به دلیل استفاده از روش های درمانی جایگزینی هورمون باشد.
داروهای ضد بارداری و هورمون درمانی جایگزین : هورمون ها و قرص های ضد بارداری می توانند باعث بالا رفتن و کاهش سطح هورمون شوند. زنانی که میگرن آنها در اثر تغییرات هورمونی هنگام مصرف قرص ایجاد می شود، در هفته آخر چرخه، دچار حملات میگرن می شوند.
سایر عوامل مؤثر
تصور می شود که ژنتیک در میگرن مزمن نقش دارد. افرادی که میگرن دارند،ممکن است ترکیبی از عوامل تحریک کننده سردرد را داشته باشند. این عوامل شامل:
حذف وعده های غذایی
خواب زیاد یا خیلی کم
نور، صدا یا بو شدید
تغییرات شدید هوا
نوشیدنی های الکلی، به ویژه شراب قرمز
مصرف بیش از حد کافئین یا ترک کافئین
استرس
گوشت های فرآوری شده، سوسیس سالامی و ماهی دودی
مونو سدیم گلوتامات (MSG)، تقویت کننده عطر و طعم
پنیرهای کهنه
محصولات سویا
شیرین کننده های مصنوعی
علائم سردردهای هورمونی :
مشخصه اصلی سردرد هورمونی سردرد یا میگرن است. هنوز هم بسیاری از زنان علائم دیگری را تجربه می کنند که می تواند به پزشکان کمک کند توسط آنها سردرد هورمونی را تشخیص دهند.
میگرن قاعدگی یا هورمونی مانند میگرن معمولی است و ممکن است با پیش آگاهی همراه باشد. میگرن یک درد ضربان دار است که از یک طرف سر شروع می شود. همچنین ممکن است شامل حساسیت به نور و حالت تهوع یا استفراغ باشد.
علائم دیگر سردردهای هورمونی عبارتند از:
از دست دادن اشتها
خستگی
آکنه
درد مفصل
کاهش میزان ادرار
عدم هماهنگی و تعادل
یبوست
ولع مصرف الکل، نمک یا شکلات
در ادامه به بررسی درمان سردردهای هورمونی می پردازیم:
درمان های خانگی :
هرچه زودتر درمان سردرد خود را شروع کنید، احتمال تسکین شما بیشتر است. این روش ها می تواند به شما کمک کند:
مقدار زیادی آب بنوشید تا هیدراته بمانید.
در یک اتاق تاریک و آرام دراز بکشید.
کیسه یخ یا پارچه سرد را روی سر خود قرار دهید
ناحیه ای را که احساس درد می کنید ماساژ دهید.
تنفس عمیق یا سایر تمرینات آرام سازی را انجام دهید.
بیوفیدبک می تواند به شما کمک کند تا ماهیچه های خاصی را شل کنید تا دفعات سردرد یا درد را کاهش دهد. همچنین ممکن است پزشک مصرف مکمل های منیزیم را توصیه کند، که می تواند به کاهش شدت سردرد کمک کند. کاهش استرس در زندگی شما همچنین می تواند از بروز سردرد یا حملات میگرن جلوگیری کند. درمان های دیگر شامل طب سوزنی و ماساژ می شود.
دارو :
برخی از داروها بر روی درمان حاد تمرکز دارند. این داروها با شروع سردرد یا حمله میگرن مصرف می شوند، مثلاً:
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن بدون نسخه تریپتان ها، داروهای خاص میگرن هستند که می توانند از شدت حمله میگرن بکاهند برای زنانی که سردردهای هورمونی مکرر دارند، از درمان پیشگیرانه و داروها ممکن است استفاده شود. این داروها ممکن است روزانه یا قبل از زمان چرخه مصرف شوند، درصورتی که بدانید به احتمال زیاد دچار سردرد هورمونی خواهید شد. این داروها شامل:
مسدود کننده های بتا
ضدتشنج ها
مسدود کننده های کانال کلسیم
داروهای ضد افسردگی
هورمون درمانی :
اگر داروهای پیشگیرانه ناموفق باشند، ممکن است پزشک برای شما هورمون درمانی تجویز کند. ممکن است استروژن به شما داده شود تا روزانه به صورت قرص مصرف کنید. قرص های جلوگیری از بارداری معمولاً برای یکنواخت سازی هورمون ها و کاهش سردردهای هورمونی استفاده می شوند.
اگر هر نوع دارو پیشگیری از بارداری هورمونی را مصرف می کنید و سردردهای هورمونی را تجربه می کنید، پزشک ممکن است دوز مصرفی شما را تغییر دهد. بسته به مشکل، پزشک ممکن است شما را به دارویی با دوز کمتر استروژن سوق دهد تا علائم شما را کاهش دهد.
برای برخی از خانم ها، پزشکان توصیه می کنند مصرف بسته بعدی قرص ضد بارداری را زودهنگام شروع کنند. این بدان معنی است که از قرص های شبه دارو بدون هورمون در هفته آخر دوره صرف نظر کنند. پزشکان معمولاً سه تا شش ماه هر بار این مورد را توصیه می کنند، که می تواند دفعات حمله را کاهش دهد.
هنگامی که باردار هستید یا شیر می دهید :
اگر قصد باردار شدن دارید، فکر می کنید ممکن است باردار باشید یا شیرمی دهید، تمام داروهای خود را با پزشک خود در میان بگذارید. برخی از داروهای سردرد ممکن است به رشد کودک شما آسیب برساند. پزشک شما ممکن است بتواند گزینه های دیگری را پیشنهاد دهد.
دوران یائسگی :
اگر از داروهای جایگزین هورمون درمانی استفاده می کنید و با افزایش سردرد روبرو هستید، از پزشک خود بخواهید دوز شما را تنظیم کند. همچنبین می تواند دوز کم و ثابت استروژن ارائه دهد، که می تواند فرکانس و شدت سردرد را کاهش دهد.
جلوگیری از سردردهای هورمونی :
اگر قاعدگی منظم دارید، پزشک ممکن است داروهای پیشگیرانه را توصیه کند. مصرف دارو چند روز قبل از پریود شروع می شود و تا دو هفته ادامه دارد. در برخی موارد، ممکن است به مصرف داروی روزانه نیاز باشد.
برای پیگیری چرخه قاعدگی، رژیم غذایی، خواب و ورزش یک تقویم سردرد تهیه کنید تا به شناسایی عوامل محرک احتمالی کمک کند. اگر از داروهای ضد بارداری استفاده می کنید، از پزشک خود درباره موارد جایگزین زیر سؤال کنید:
از رژیمی پیروی کنید که شامل روزهای کمتر یا بدون شبه دارو باشد
قرص هایی با دوز کمتر استروژن مصرف کنید
به جای مصرف شبه دارو قرص های استروژن با دوز کم مصرف کنید
در روزهای شبه دارو از استروژن استفاده کنید
فقط به قرص های ضد بارداری پروژستین اکتفا کنید
اگر در حال حاضر از قرص های جلوگیری از بارداری استفاده نمی کنید، از پزشک خود بپرسید که آیا مصرف این داروها باعث کاهش سردردهای هورمونی می شود یا خیر.
عوارض و علائم اضطراری :
افرادی که به طور کلی میگرن دارند بسیار محتمل است موارد زیر را تجربه کنند:
افسردگی
اضطراب
اختلالات خواب
زنان مبتلا به سردردهای هورمونی مکرر یا میگرن قاعدگی نیز به همان اندازه در معرض این عوارض هستند.دارو های پیشگیری از بارداری و استروژن برای بسیاری از خانم ها موثراست، اما همچنین امکان دارد خطر سکته مغزی و لخته شدن خون را کمی بیشتر کند. زنان مبتلا به فشار خون بالا یا سابقه سکته مغزی در خانواده به ویژه در معرض خطر هستند. در صورت بروز سردرد شدید و ناگهانی و علائم زیر، بلافاصله به دنبال فوریت های پزشکی باشید:
سرگیجه
گرفتگی گردن
جوش
تنگی نفس
از دست دادن بینایی
علائم شدید دیگر