چه واکسن‌هایی در دوز سوم کمترین عارضه را دارند؟
طبق مطالعاتی که منتشر شده به نظر می رسد ایمنی ناشی از واکسن ها ۶ تا ۸ ماه پایدار باشد و بعد از این مدت ایمنی حاصل از واکسن افت نسبی پیدا می کند، برای افزایش حداکثر ایمنی همزمان با ادامه برنامه واکسیناسیون نوبت اول و دوم؛ تزریق دوز یادآور هم دنبال گردد.
به گزارش منیبان؛ مطالعات نشان داده افرادی که دوز سوم واکسن را دریافت کرده‌اند، در مقایسه با افرادی که از دوز دوم واکسن‌شان حداقل ۵ ماه گذشته است، ۹۳درصد کمتر در خطر بستری شدن در اثر ابتلا به کوید۱۹ هستند. همچنین شدت بیماری و خطر مرگ ناشی از ویروس کرونا در افرادی که دوز سوم واکسن را دریافت کرده‌اند به‌ترتیب ۹۲ و ۸۱درصد کمتر خواهد شد.
به دنبال اجرای طرح تزریق دوز سوم واکسن کرونا به سالمندان بالای 60 سال و افراد با بیماری‌های خاص، کمیته علمی کشوری ستاد مقابله با کرونا در جلسه اخیر خود تصویب کرد که تمامی افراد 18 تا 60 سال کشور نیز به ترتیب اولویت، دوز سوم واکسن کرونا را دریافت کنند.
این کمیته به دلیل احتمال شیوع سویه جدید ویروس کرونا به عنوان «امیکرون» که اخیرا در افریقا مشاهده شده، برای جلوگیری از ایجاد موج جدید ابتلا در کشور، این مصوبه را به وزارت بهداشت ابلاغ کرده است. با این حال برخی افراد هنوز نمی‌دانند باید برای تزریق دوز بوستر (تقویتی)، به چه مراکزی مراجعه کنند یا چه مدارکی می‌بایست همراه خود داشته باشند.
یکی از مرجع‌های قابل اطمینان برای دریافت اطلاعات کامل درخصوص مراکز واکسیناسیون، اپلیکیشن «بلد» است که تلاش کرده علاوه بر ارائه آدرس و مسیریابی مراکز واکسیناسیون، اطلاعات دقیقی درخصوص تزریق دوز سوم واکسن کرونا نیز به کاربران ارائه دهد. می‌توانید در اپلیکیشن «بلد»، به بخش مربوط به مراکز تزریق واکسن کرونا وارد شوید تا علاوه بر آدرس و تلفن و مسیر دقیق دستیابی به این مراکز، اطلاعات کاملی درباره تزریق دوز سوم نیز به دست آورید.
در هر مرکز به طور تفکیکی مشخص شده که آیا دوز سوم نیز تزریق می‌شود یا خیر و در صورت تزریق، چه نوع واکسنی برای دوز سوم موجود است. همچنین شما می‌توانید از میزان خلوتی یا شلوغی و ساعت کار مراکز تزریق واکسن کرونا نیز از طریق همین اپلیکیشن مطلع شوید.
دوز سوم چه زمانی باید تزریق شود؟
بر اساس اعلام رئیس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت، افرادی که دو دوز واکسن سینوفارم یا برکت (واکسن‌های غیرفعال) دریافت کرده‌اند و حداقل چهارماه از تزریق دوز دوم آنها گذشته باشد، می‌توانند با مراجعه به مراکز تزریق واکسن (براساس اولویت اعلام شده توسط وزارت بهداشت)، دوز سوم واکسن کرونا را دریافت کنند.
چه مدارکی برای تزریق دوز سوم لازم است؟
همراه داشتن کارت واکسن و کارت ملی برای تزریق دوز سوم ضروری است.
توصیه شده افراد برای دریافت دوز سوم ترجیحا به همان مرکزی مراجعه کنند که دوز اول و دوم را دریافت کرده‌اند؛ اما در غیر اینصورت، واکسیناسیون در همه مراکز قابل انجام است و نیازی نیست از این بابت نگرانی داشته باشید.
برای تزریق دوز سوم نیاز به نوبت‌گیری اینترنتی نیست؛ اما قبل از مراجعه به مراکز واکسیناسیون، حتما سری به «بلد» بزنید تا بتوانید مراکز خلوت را انتخاب کرده و در صف‌های طولانی معطل نشوید.
واکسن دوز سوم از چه نوع باید باشد؟
بر اساس مصوبه کمیته فنی واکسیناسیون، دریافت کنندگان واکسن «سینوفارم» می‌توانند برای دوز سوم «سینوفارم» یا «آسترازنکا» یا «پاستو کووک پلاس» تزریق کنند.
همچنین کسانی که در دوز اول و دوم واکسن «برکت» دریافت کرده‌اند، برای دوز سوم می‌توانند واکسن «برکت» یا «سینوفارم» یا «آسترازنکا» دریافت کنند.
دریافت کنندگان «اسپوتنیک» در دوز اول و دوم، باید برای دوز سوم واکسن «آسترازنکا» و دریافت کنندگان «آسترازنکا» نیز می‌بایست برای دوز سوم حتما واکسن «آسترازنکا» تزریق کنند.
عوارض احتمالی پس از تزریق واکسن سینوفارم به چه شکلی بروز می‌کند؟
طبق بررسی‌های انجام شده، عوارض احتمالی ناشی از تزریق واکسن سینوفارم در مقایسه با سایر واکسن‌ها به مراتب کمتر است. تا جاییکه بسیاری از افراد پس از تزریق آن تقریبا هیچ عوارض محسوسی را تجربه نکرده‌اند.
برخی از رایج‌ترین علائمی که ممکن است بعد از دریافت واکسن سینوفارم تجربه کنید، شامل موارد زیر است:
احساس درد در محل دریافت واکسن
تب خفیف
سردرد
خستگی
دردهای عضلانی
دردهای مفصلی
اسهال
احساس لرزش بدن
متورم شدن غدد لنفاوی زیر بغل
در صورتیکه هر یک از این علائم را تجربه می‌کنید، بهتر است استراحت کنید و مایعات کافی مصرف کنید. اما توجه داشته باشید که علائم واکسن معمولا طی چند روز از بین می‌رود. بنابراین اگر مدت زمان بروز علائم طولانی شد، بهتر است برای اطمینان بیشتر، حال خود را با پزشکتان در میان بگذارید. چراکه عوارض واکسن معمولاً طی سه الی پنج روز از بین می‌رود. از این رو طولانی شدن مدت زمان مواجهه با این علائم به احتمال زیاد نشان از ابتلای شما به کرونا یا سایر بیماری‌های عفونی است.
همچنین توجه داشته باشید که داشتن علائمی مانند گلو درد، آبریزش بینی و یا سرفه جزو عوارض جانبی هیچ یک از واکسن‌های کرونا اعم از فایزر، مدرنا، سینوفارم، آسترازنکا و برکت نیستند.
نکته بسیار مهمی که پس از دریافت واکسن کرونا باید به آن توجه شود این است که شما چندین روز پس از دریافت هر دو دوز واکسن، واکسینه محسوب می‌شوید. بنابراین بلافاصله پس از دریافت واکسن رعایت پروتکل‌های بهداشتی را فراموش نکنید.
در صورت بروز عوارض پس از تزریق واکسن سینوفارم چه باید کرد؟
اولین و مهم‌ترین کاری که در صورت بروز عوارض پس از تزریق واکسن سینوفارم باید آن را انجام دهید، مشورت با یک پزشک متخصص و انجام آزمایش‌های ضروری در صورت صلاح دید پزشک است.
بدون شک استراحت کافی، تغذیه مناسب و نوشیدن مایعات فراوان نیز در بهبود علائم شما بی‌تاثیر نخواهد بود.
درباره عوارض واکسن آسترازنکا بیشتر بدانید
واکسن آکسفورد-آسترازنکا (Vaxzevria) پس از آزمایش کامل روی ده‌ها هزار نفر بالاخره توانست در سال ۲۰۲۰ تاییدیه اضطراری سازمان بهداشت جهانی (WHO) را برای تزریق عمومی دریافت کند. تقریبا تا ۲۰ اکتبر سال ۲۰۲۱ بیش از ۲۴.۹ نفر در بریتانیا حداقل یک دوز از آن را دریافت کردند.
تا آن زمان عارضه جانبی یا واکنش جدی بارزی مشاهده نشد. اغلب ناظران ذکر کردند که این واکسن کرونا بی‌خطر است و مزایای آن بیشتر از خطرات آن است. با این وجود، سازمان بهداشت جهانی و آژانس دارویی اروپا (EMA) به ارزیابی خود در زمینه عوارض واکسن آسترازنکا ادامه دادند.
مطالعات مختلف نشان دادند که تزریق این واکسن در افراد زیر ۴۰ سال به‌خصوص خانم‌های جوان ممکن است با خطر جدی بروز لخته خون، کاهش تعداد پلاکت‌ها یا ترومبوسیتوپتی و ترومبوز ورید سینوس مغز همراه باشد.
به‌همین‌دلیل، در یک بازه زمانی مشخصی در سال ۲۰۲۱ کمیته مشترک واکسیناسیون و ایمن‌سازی انگستان (JCVI) پیشنهاد کرد که افراد ۱۸ تا ۳۰ ساله در صورت نگرانی می‌توانند فعلا به‌سراغ واکسن‌های جایگزین مانند فایزر یا مدرنا بروند. اما تزریق این واکسن تا آخر سال با تمام قدرت ادامه می‌یابد تا اغلب مردم حداقل یک دوز را دریافت کنند.
زیرا طبق آمار، از میان ۲۰ میلیون تزریق اولیه انجام شده فقط ۷۹ مورد با عارضه لخته خون و ۱۹ مورد شامل مرگ بوده است. یعنی می‌توان ادعا کرد که احتمال بروز عوارض واکسن آسترازنکا ۴ در میلیون و احتمال مرگ ناشی از آن یک در میلیون است.
آژانس دارویی اروپا با وجود منتشر شدن اخبار ضد و نقیض بسیار در مورد عوارض واکسن آسترازنکا، صریحا اعلام کرد که طبق آمار بروز عوارض آن اتفاقی نادر است که هرگز بر منافع آن تاثیر نمی‌گذارد.
سازمان بهداشت جهانی نیز متعاقبا اعلام کرد که بر فرض اثبات عوارض این واکسن، در نهایت باید به چند ضد میلیون فرد در جهان که واکسن آسترازنکا را تزریق کردند و بدون عارضه جدی در برابر ویروس کرونا محافظت شدند، فکر کرد.
براساس مطالعه‌ای که اخیرا در ایالات متحده روی ۳۲۰۰۰ نفر انجام شده است، واکسن کووید-۱۹ آسترازنکا ۷۶ درصد در برابر عفونت‌های علامت‌دار ویروس کرونا و ۱۰۰ درصد در پیشگیری از بستری شدن در بیمارستان و افزایش شدت بیماری کووید-۱۹ مؤثر است. در ادامه این مطلب به جزئیات بیشتری از عوارض و اثرگذاری این واکسن اشاره خواهیم کرد.
نکاتی که باید پیش از تزریق واکسن آسترازنکا به آنها دقت کنید
این واکسن باید به‌صورت دو دوز و به فاصله زمانی ۴ تا ۱۲ هفته تزریق شود. البته مطالعات نشان داده‌اند که با افزایش فاصله زمانی بین دو تزریق تا ۳ ماه، میزان آنتی‌بادی تولید شده تا ۲.۵ برابر افزایش می‌یابد.
ازآنجایی‌که ممکن است نسبت به عوارض واکسن آسترازنکا کمی نگران باشید، توصیه می‌کنیم پیش از تزریق آن با پزشک خود صحبت کنید. از موارد منع تزریق واکسن آسترازنکا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
اگر پس از تزریق انواع واکسن، تا به حال واکنش آلرژیک شدید (شوک آنافیلاکسی) را تجربه کرده‌اید.
اگر پس از تزریق دوز اول آن به‌دلیل وجود ترکیباتی مانند پلی‌سوربات ۸۰ دچار واکنش آلرژیک شدید شده‌اید.
اگر در حال حاضر عفونت شدید با تب بالا (بیش از ۳۸ درجه سانتی‌گراد) دارید.
اگر مشکل خونریزی داخلی یا کبودی دارید یا از داروهای رقیق‌کننده خون (ضد انعقاد) استفاده می‌کنید.
اگر سیستم ایمنی شما به‌درستی کار نمی‌کند (نقص ایمنی دارید) یا از داروهایی استفاده می‌کنید که سیستم ایمنی را تضعیف می‌کنند (مانند کورتیکواستروئیدها با دوز بالا، سرکوب‌کننده‌های ایمنی یا داروهای سرطان).
اگر تا به‌حال لخته خون در وریدهای سینوسی مغز، ترومبوسیتوپنی، سندرم نشت مویرگی یا وضعیت خودایمنی به نام سندرم آنتی‌فسفولیپید داشته‌اید. اگر سابقه ترومبوسیتوپنی ایمنی دارید، پس از تزریق این واکسن باید سطح پلاکت خود را مدام کنترل کنید.
اگر پس از تزریق اولین دوز واکسن آسترازنکا دچار ترومبوز یا کاهش پلاکت خون شده‌اید.
پیش از تزریق این واکسن، اگر باردار یا در دوران شیردهی هستید، فکر می‌کنید ممکن است باردار باشید یا قصد دارید بچه‌دار شوید، حتما به پزشک اطلاع دهید. هنوز اطلاعات جامعی در مورد استفاده از این واکسن کووید-۱۹ در زنان باردار یا شیرده وجود ندارد.
عوارض واکسن برکت
در حال حاضر عوارض واکسن برکت خیلی شدید نبوده و هیچ موردی گزارش نشده است. این واکنش‌ها شامل موارد بسیار خفیفی مثل درد در محل تزریق، درد عضلانی، سر درد موقتی یا ضعف عمومی می‌شوند. این عوارض بعد از چند روز از بین می‌روند و خطر خاصی وجود ندارد. در همه جای دنیا محققان به این نتیجه رسیده‌اند که واکسن هایی مانند واکسن برکت که از ویروس کشته شده تهیه شده‌اند، بی خطرند و مشکل خیلی حادی را در افراد ایجاد نمی‌کنند.
البته، اخیراً از افراد زیادی می‌شنویم که بعد از تزریق واکسن باز هم به کرونا مبتلا شده‌اند و این موضوع باعث شده مردم دید منفی‌ای نسبت به واکسن داشته باشند. در واقع باید بدانید که هیچ واکسنی نمی‌تواند مصونیت ۱۰۰ درصدی را در برابر کرونا ایجاد کند. این موضوع در مورد واکسن برکت هم صدق می‌کند و نمی‌توان با قاطعیت گفت که دیگر دچار کرونا نمی‌شوید. هدف از تزریق واکسن این است که ایمنی افراد بالاتر برود و در صورت ابتلای دوباره، علائم خفیف‌تری به وجود آیند. در این صورت می‌توانیم امیدوار باشیم مرگ و میر ناشی از کووید-۱۹ کاهش پیدا کند.
جلوگیری از عوارض شدید واکسن برکت
مراقبت‌های پس از تزریق خیلی سخت نیستند و کافیست تا چند روز برخی از موارد مهم را رعایت کنید. برای جلوگیری از عوارض واکسن برکت، توصیه می‌شود که فعالیت روزانه خود را کمی کاهش بدهید، بیشتر استراحت کنید و از ورزش‌های سنگین خودداری کنید. البته این کارها را باید تا ۳ روز بعد از تزریق رعایت کنید و سپس می‌توانید به روال عادی زندگی خود باز گردید.
همچنین مصرف مایعات بیشتر به از بین بردن عوارض جانبی واکسن کمک می‌کند. چنانچه دردهای عضلانی شما زیاد باشند، می‌توانید هر چند ساعت یکبار از مسکن‌های ساده استفاده کنید. این‌ها دردهای استخوانی، دردهای عضلانی و سر درد را کاهش می‌دهند.
