به گزارش منیبان، در یک مطالعه یک تیم از محققان دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا به نتایج جدیدی در مورد شکل بینی انسان دست یافتند؛ طبق نتایج این مطالعه، به نظر میرسد آب و هوایی که اجداد ما در آن زندگی میکردند در نوع شکل و فرم بینی نسلهای بعد نقش دارد.
بینی ما مسلما برجستهترین عضو چهره است و بعضی از مردم بینی برجستهتری نسبت به دیگران دارند؛ همین موضوع سبب شده است تا شکل و فرم بینی آنها در میان انسانها منحصر به فرد باشد.
بینی انسان نقشهای بسیار مهمی از تنفس گرفته تا گرم و مرطوب نگه داشتن هوای تنفس شده تا زمان رسیدن به ریه را در بدن ایفا می کند؛ هر چند شکل بینی شما بستگی به شکل بینی والدین و بینی اجداد والدین شما و همینطور الی آخر دارد اما آیا به جز ژنتیک، عامل دیگری در تغییرات شکل بینی نقش دارد مورد وسال واقع شده است؟
آرتور تامسون، آناتومیست و انسان شناس انگلیسی، در اواخر قرن ۱۹ اشاره کرده بود که ساکنان مناطق سرد و خشک اغلب بینیهای نازک و بلندی دارند و این در حالیست که ساکنان مناطق گرم و مرطوب بینیها پهنتری دارند. این قانون در حال حاضر به عنوان قانون بینی تامسون شناخته میشود.
اگرچه این قاعده صحت دارد، اما مشخص نیست که آیا اختلافات شکل بینی ناشی از پاسخ به فشارهای انتخابی رخ داده است یا اینکه به علت جهشهای ژنتیکی بوده است.
قاعده بینی تامسون قبلا با مطالعه جمجمه بررسی شده بود اما برای اولین بار این تئوری با استفاده از انسان زنده و تصویربرداری سه بعدی مورد مطالعه قرار گرفته است.
در این مطالعه محققان به کشف این موضوع پرداختهاند که آیا شکل بینی در سازگاری با آب و هوا دچار تغییر شده است یا خیر.
این تیم تحت رهبری آرلان زیدی و مارک شریور، افرادی از غرب آفریقا، شرق آسیا، آسیای جنوبی و شمال آفریقا را مورد بررسی قرار دادند و نتایج مطالعات آنها اخیرا در مجله ژنتیک PLOS منتشر شده است.
محققان این تیم اندازه عرض بینی، فاصله بین پرههای بینی، ارتفاع بینی، طول برآمدگی بینی، پیش آمدگی بینی، منطه خارجی بینی و ناحیه پرههای بینی را در افراد مورد بررسی، اندازهگیری کردند.
تیم تحقیقاتی دادههای حاصل از تصویربرداری ۳ بعدی را تجزیه و تحلیل کردند و متوجه شدند که اندازه عرض بینی و اندازه اصلی بینی در افراد ساکن این مناطق شانسی و اتفاقی نیست.
آنها همچنین نتیجه گرفتند که افرادی که اجدادشان در مناطق گرمتر و مرطوبتر زندگی میکردند، پرههای بینی پهنتری دارندو این موضوع نشان میدهد که آب و هوا عاملی موثر در تکامل شکل بینی است.
چرا اندازه بینی در محیطهای سرد بیشتر است؟
یک تئوری این است که گفته میشود بینیهای باریک موجب تغییر جریان هوا میشوند. این تغییر به گونهای است که ماده مخاطی که غشای بینی را پوشانده است، میتواند هوای ورودی به بینی را به طور موثرتری گرم و مرطوب نگه دارد. این امر به افراد دارای بینیهای باریکتر برای بقای بهتر در محیطهای سردتر کمک میکند و به این ترتیب احتمال بیشتری برای تداوم نسل خواهند داشت.
البته، آب و هوا تنها عامل تأثیرگذار بر تکامل بینی نیست به عنوان مثال، ترجیحات فرهنگی در شکل بینی نیز موثر است.
اگر در یک فرهنگ مشخص بینیهای بزرگتر جذابتر باشد، احتمال بقای افراد دارای ژنهایی بینی بزرگتر نیز بیشتر است و در نتیجه احتمال انتقال ژن بینی بزرگ به نسل بعدی هم افزایش مییابد.
آرلان زیدی میگوید: «با وجودی که تفاوتهای قابل توجهی در شکل بینی انواع جمعیتهای انسانی وجود دارد، اما بسیاری از این تفاوتها تنها ژنتیکی و تصادفی هستند. نتایج این یافته نیز در راستای تایید این نکته است که تنوع انسانی بیشتر ناشی از دلایل ژنتیکی است.»
در تحقیقات آینده ممکن است تاثیر اندازه حفره بینی فردی که در حال حاضر در شرایط آب و هوایی متفاوت با اجداد خود زندگی میکند بر شرایط تنفسی بررسی شود.
همانطور که زیدی میگوید: «بسیار مهم است که این ویژگیها مورد مطالعه قرار گیرد. این موضوعات تا حدی به سلامت ما مرتبط هستند. ما در حال تشکیل یک جامعه جهانی واحد هستیم و احتمالا در آینده شاهد تغییرات آب و هوایی خواهیم بود.»
یافتههای مطالعات جالب هستند. آنها علم پزشکی را تحت تاثیر قرار میدهند. در همین زمینه شناخت چگونگی تطابق انسان با درک او از شرایط و بیماریهای مختلف ضروری است. به عنوان مثال، عدم تحمل لاکتوز، کم خونی سلول داسی شکل و سرطان پوست در برخی از جمعیتها شایعتر است.