اینترنت استارلینک چیست؟/ چگونه به اینترنت ماهواره ای وصل شویم

به گزارش منیبان،  این روزها بحث وارد شدن اینترنت ماهواره‌ای به ایران بسیار داغ است، چرا که ایلان ماسک که صاحب پروژه استارلینک است، اعلام کرد که برای ارائه اینترنت ماهواره‌ای به ایران آماده است. همچنین، ایالات متحده نیز به رفع تحریم‌های مرتبط با اینترنت در ایران چراغ سبز نشان داده است.

در پی اعلام آمادگی ایلان ماسک برای در دسترس قرار دادن استارلینک برای کاربران ایرانی، وزارت خزانه‌داری آمریکا نیز اعلام کرد که صادرات برخی تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای به ایران نیاز به مجوز ندارد.

با این حال اینترنت ماهواره‌ای چیست و چگونه کار می‌کند؟ آیا سرویس‌دهی این نوع اینترنت در ایران ممکن است؟

Starlink چگونه کار می کند؟

استارلینک روی یک فناوری خدمات اینترنت ماهواره‌ای کار می‌کند که برای دهه‌های پیشین نیز وجود داشته‌ اما فراگیر نبوده‌ است. یک سیستم ماهواره‌ای که به جای استفاده از فناوری کابل، مانند فیبر نوری، برای انتقال داده‌های اینترنتی از سیگنال‌های رادیویی از طریق خلاء فضا استفاده می‌کند.

ایستگاه‌های زمینی سیگنال‌هایی را به ماهواره‌ها در مدار ارسال می‌کنند که به نوبه خود داده‌ها را به کاربران Starlink در زمین ارسال می‌کنند. هر ماهواره در صورت فلکی استارلینک ۵۷۳ پوند وزن دارد و  دارای بدنه‌ای صاف است. یک موشک فالکون ۹ اسپیس ایکس می‌تواند تا ۶۰ ماهواره را در خود جای دهد.

هدف Starlink ایجاد یک شبکه اینترنت پر سرعت در فضا است که دسترسی به اینترنت را در زمین تسهیل می کند. چالش ایجاد یک شبکه جهانی در فضای بیرونی چالش کوچکی نیست، به خصوص به این دلیل که تاخیر کم یک تقاضای مهم است.

اسپیس ایکس یک صورت فلکی متشکل از تقریبا ۴۲۰۰۰ ماهواره‌ را که به اندازه تبلت هستند، پیشنهاد کرده است که در مدار پایین دور کره زمین می‌چرخند تا این تقاضا را برآورده کند. ماهواره‌های مینیاتوری به نام CubeSats که معمولاً در LEO استفاده می‌شوند.

میزان سرعت اینترنت ماهواره‌ای چقدر است؟

براساس اعلام شرکت سازنده، سیستم اینترنت ماهواره‌ای اسپیس ایکس قادر است سرعت اینترنت ۱۵۰ مگابیت بر ثانیه را به صورت تئوری به هر نقطه از کره زمین برساند. تنها چیزی که مشتری نیاز دارد یک منظره واضح از آسمان است.

این سرعت ماهواره استارلینک در حالی است که در کشور ما طبق آخرین گزارشات، ۲۸.۴۹ مگابیت‌برثانیه و میانه سرعت آپلود ۱۰.۱۴ مگابیت‌ بر ثانیه است.

به طور کلی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک یک شبکه اینترنت جهانی است و برای سرویس‌دهی به هیچ منطقه جغرافیایی خاصی محدود نمی‌شود. به کمک این سیستم جدید، سرعت انتقال داده‌ها بین ۵۰ تا ۱۵۰ مگابیت در ثانیه خواهد بود و زمان تاخیر برای دریافت پاسخ‌ها نیز به حدود ۲۰ تا ۴۰ میلی‌ثانیه می‌رسد.

در پاییز ۲۰۲۰، این سیستم شروع به ارائه خدمات به اولین کاربران خود کرد، که بسیاری از آنها در مناطق دورافتاده یا روستایی آمریکا مستقر بودند. در حال حاضر این ماهواره‌های حامل اینترنت به دورافتاده‌ترین مناطق کره زمین یعنی قطب جنوب نیز رسیده‌اند و کاربران در آنجا از خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک بهره‌مند شدند.

آیا این سرویس در ایران قابل‌دسترسی است؟

به نقل از خبر آنلاین، پاسخ بله است. این ماهواره‌ها در مدار زمین درحال گردشند. از قطب جنوب تا ایران، محدودیتی در دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای وجود ندارد. اما آنچه سبب شده گستره ارائه خدمات اینترنت جهانی در ایران فعال نباشد، تحریم‌های آمریکا علیه ایران است.

با وجود این حالا که ایلان ماسک اعلام آمادگی کرده و وزارت خزانه داری آمریکا تحریم‌های مربوط به اینترنت ماهواره‌ای در ایران را لغو کرده‌ است دسترسی ایران به خدمات استارلینک به هیچ عنوان غیرممکن نیست.

اینترنت ماهواره‌ای گران است؟

پاسخ به این سوال با کمی اغماض بله است. اینترنت ماهواره‌ای حتما اینترنت گرانی است؛ اما اگر ایلان ماسک در پی تلاش برای معافیت ایران از تحریم‌ها است، به‌احتمال فراوان دولت آمریکا این خدمت را رایگان ارائه می‌دهد.

این پروژه‌ای است که پیشتر در اوکراین و روسیه در حین جنگ اجرا شده و تبعات این اقدام برای روسیه به حدی بود که وزیر روسی اخیرا تهدید کرد ماهواره‌های استارلینک را با موشک های بالستیک بیرون از جو مورد هدف قرار خواهد داد.

دسترسی به تجهیزات ممکن است؟

پاسخ به این سؤال هم بله است. از آنجایی‌که تجهیزات اتصال به اینترنت ماهواره‌ای خیلی تجهیزات بزرگی نیست احتمالا در قالب کالای قاچاق، به ایران  خواهد رسید. مثل همه کالا های قاچاق قبلی از ویدئو تا واکسن خارجی. شاید در ابتدا مانند هر دستگاه دیگری دسترسی و تعداد آن محدود باشد، اما تجربه تهیه دستگاه‌های ماهواره نشان می‌دهد پس از مدتی دسترسی به تجهیزات مورد نیاز سخت نخواهد بود.

به نظر می‌رسد که اینترنت ماهواره‌ای استارلینک توانسته‌ است که دسترسی به اینترنت را برای تمامی افراد در سراسر جهان ممکن کند و با وجود این تکنولوژی دیگر محدودیت و فیلترینگ کارایی خود را از دست خواهد داد.