فرق اینترنت با اینترانت چیست؟
مسئولان در حالی قطعی اینترنت بینالمللی را تکذیب می‌کنند که بسیاری از گزارش‌های کاربران حاکی از آن است که سرویس‌های اینترنت (شبکه اطلاعات جهانی) با محدودیت جدی روبه‌رو هستند.
به گزارش منیبان، با وجود اینکه گزارش‌ها نشان می‌دهد که در دو ماه اخیر اینترنت در کشور با قطعی‌های مقطعی و محدودیت‌های جدی مواجه شده، اما مسئولان تاکید دارند که «اینترنت بین المللی» در کشور قطع نیست. بنابراین این قطعی‌ها ناشی از کدام اینترنت است؟ داخلی یا بینالمللی؟
موضوع ترافیک داخلی و ترافیک بین‌الملل با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات مطرح شد و شرکت‌های خدمات اینترنتی موظف به تفکیک ترافیک مصرفی در داخل و خارج شدند.
حالا با به میان آمدن پای طرح‌هایی مانند «طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی» و قطعی‌های اخیر اینترنت، تعاریف ترافیک اینترنت بین المللی و ترافیک داخلی در ایران شکل جدی‌تری گرفته‌اند.
مفهوم اینترنت؛ بین المللی است
این در حالیست که به عقیده کارشناسان، اینترنت یک معناوی واحد است و چیزی به نام اینترنت بین المللی وجود ندارند. چراکه اینترنت به طور کلی بدون حد و مرز است و نمی‌توان آن را محدود به مرزهای داخل یک کشور کرد.
حامد بیدی، کارشناس حوزه آی‌تی، در این باره گفت: «مفاهیم مربوط به اینترنت به صورت دقیق تعریف نشده است. اینترنت به معنای ارتباطات بینالمللی است. پس نمیتوانیم بگوییم اینترنت بینالمللی.»
او ادامه داد: «در حال حاضر اینترنت در کشور در زمان‌ها و مناطق مختلف دچار قطعی می‌شود و فقط دسترسی به سرورهای داخلی امکان‌پذیر است. این موضوع به معنای قطع اینترنت و اجرای شبکه ملی اطلاعات است.»
بیدی افزود: «از آنجایی که هم یکسری محدودیت‌های تازه برای برخی پورت‌های اینترنت (شبکه ارتباطات بین‌الملل) ایجاد شده، این نگرانی وجود دارد که احتمالا ارتباطات شبکه‌ای با دنیای بیرونی قطع خواهد شد.»
پیش از این نیز خسرو سلجوقی، عضو هیات مدیره سازمان فناوری و ارتباطات درباره اینترانت گفته بود: «واژه‌ای به نام اینترنت ملی نداریم؛ همچنین شبکه ملی اطلاعات و یک شبکه داخلی کشوری. نام اصلی آن اینترانت است.
به عقیده او، در بسیاری از این مسائل این چنینی شفافیت وجود ندارد، حتی مواقعی که شفافیت وجود دارد نبود صداقت در زمان گذشته، موجب می‌شود که جامعه مفهوم اصلی آن را نپذیرد.
در حالی که وزارت ارتباطات از رفع محدودیت‌های اینترنت خبر داده بود، اما بسیاری از کاربران ایرانی در ساعات بسیاری از روز از دسترسی نداشتن به اینترنت بین المللی در روی سرویس‌های اینترنت موبایل و بعضی از اپراتورهای اینترنت ثابت سخن می‌گویند.
براساس این، هنوز تفاوت دقیقی درباره اینترنت داخلی و اینترنت بینالمللی وجود ندارند. تنها به‌مثابه اینکه اپراتورها برای کاربران ترافیک داخلی و خارجی مشخص کردند، می‌توان گفت که میان اینترنت داخلی و خارجی تفاوت وجود دارد.
در این جداسازی، سایت‌هایی که روی سرورهای داخلی اجرا شده‌اند (مانند خبرگزاری‌ها، سایت‌های بانکی و غیره) سایت‌های داخلی محسوب می‌شوند و سایت‌ها و اپلیکیشن‌هایی که روی سرور خارجی سرویس می‌دهند، ترافیک خارجی به حساب می‌آیند.
بنابراین، ترافیک داخلی مربوط به سایت‌ها و پیام‌رسان‌هایی است که سرور آن در داخل ایران وجود دارد. برای مثال سرورهای شبکه اجتماعی اینستاگرام، خارج از ایران است؛ بنابراین ترافیک داخلی به آن تعلق نمی‌گیرد و با ترافیک بین المللی محاسبه می‌شود.
شبکه ملی اطلاعات یا همان اینترنت ملی چیست؟
شبکه ملی اطلاعات شبکه‌ای است که به منظور ارتباطات داخلی و افزایش کنترل و کاهش هزینه‌های ارتباطی درون کشور طراحی شده است.
برای اولین بار این طرح توسط محمد سلیمانی، وزیر ارتباطات دولت نهم، مطرح شد. سیاست اجرایی برای شروع به کار شبکه ملی اطلاعات بر مبنای قطع ارتباط کاربران داخلی با شبکه بینالمللی وب بوده است که این امر یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های کاربران اینترنت در ایران به شمار می‌آید.
وزرای ارتباطات دولت دهم، رضا تقی‌پور و محمد نامی با هدف اصلاح این طرح، تعریف صحیح‌تری از این طرح را ارائه دادند تا بتوانند فضای منفی ایجاد شده حاصل از طرح پیشنهادی دوره قبل را کاهش بدهند که البته باز هم موفق نشدند.
پس از گذشت چندین سال، هنوز هم مسئولان مربوطه نتوانسته‌اند که افکار کاربران را نسبت به اینترنت داخلی تغییر دهند، چراکه مطرح شدن طرح‌هایی مانند صیانت و فیلترینگ گسترده شبکه‌های اجتماعی خارجی، به نوعی در تعارض با اینترنت بین المللی است.
قانون مصوب شبکه ملی اطلاعات: اینترنت آزاد محدود نمی‌شود
از طرفی هم طبق تعریف مصوب در تبصره ۲ ماده ۴۶ قانون برنامه پنجم توسعه و مصوبهٔ شورای عالی فضای مجازی در این باره، شبکه ملی اطلاعات مبتنی بر پروتکل اینترنت (IP) خواهد بود.
همچنین، سوئیچ‌ها، مسیریاب‌ها و مراکز داده‌ای نیز در کنار آن به‌کار گرفته خواهند شد تا درخواست‌های دسترسی داخلی به اطلاعاتی که در داخل کشور نگهداری می‌شوند از طریق شبکه خارجی اینترنت قابل دسترس نباشند.
طبق قانون مصوب، کاربران ایرانی به راحتی می‌توانند از شبکه جهانی وب استفاده کنند و تغییر محسوسی در شرایط استفاده از شبکه جهانی وب ایجاد نشده و فقط تعرفه استفاده از اینترنت داخلی و خارجی تغییر کرده است و این تفاوت چند سال هست که اجرا می‌شود.
این در حالیست که حتی با وجود قانون مصوب، شواهد حال حاضر گویای آن است که دسترسی کاربران و کسب‌وکارها به وب‌سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی بینالمللی با محدودیت مواجه است. آیا با این حال می‌توان صحبت مسئولان که می‌گویند اینترنت بین المللی قطع نیست را تایید کرد
