مهاجرت سالانه 12 هزار نیروی کار ایرانی

به گزارش منیبان، نشست اختصاصی رونمایی از سالنامه مهاجرتی ایران با حضور بهرام صلواتی، مدیر رصدخانه و اصحاب رسانه روز سه‌شنبه (29 آذرماه) در ساختمان رصدخانه مهاجرت ایران برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی رصدخانه مهاجرت ایران سالنامه مهاجرتی ایران 1401 در بردارنده آخرین آمار و ارقام مهاجرت‌ از/به ایران است. این گزارش، که در حال حاضر کامل‎‌ترین تصویر مهاجرتی کشور را ترسیم می‌کند، شامل ده فصل است. جابه‌جایی‌های تحصیلی و دانشجویی، مهاجرت‌های اقتصادی و جابجایی نیروی کار، مهاجرت‌های بازگشتی، مهاجرت نیروی انسانی در حوزه سلامت، مهاجرت‌های اجباری و پناهجویی و مهاجرت‌های اقلیمی است موضوعاتی است که در این گزارش به آنها پرداخته شده است.

مهاجرت‌های اقتصادی و جابه‌جایی نیروی کار در ایران و جهان

مهاجرت اقتصادی اعم از سرمایه انسانی و سرمایه مالی تحت تاثیر شکاف‌های موجود در مبدا و قطب‌های پذیرنده و چشم‌انداز افراد از وضعیت آتی آن‌ها است. یکی از روش‌های مهم جذب مهاجران اقتصادی برنامه‌های مناسب تابعیت و اقامتی است که توسط کشورهای دارای شرایط زمینه‌ای مساعد ارائه می‌شود. برنامه‌های شهروندی یا اقامت در ازای انواع سرمایه‌گذاری هم‌اکنون در صد کشور جهان رواج دارد و سی کشور موفقیت‌های خوبی را در این زمینه کسب کرده‌اند.

یکی دیگر از مهمترین روش‌های جذب نیروی انسانی با کیفیت بالا ایجاد شرایط و برنامه‌های مناسب برای کارآفرینان، سرمایه‌گذاران فعال و استارتاپ‌ها است. بر اساس آمارهای سالنامه مهاجرت ایران، بیش از 25 کشور هم‌اکنون برنامه ویزای استارتاپ خود را فعال کرده‌اند. ایرانیان در سه سال اخیر (2019 تا نیمه اول 2022) از دو کشور کانادا و بریتانیا بیش از 2 هزار ویزای استارتاپ، کارآفرینی، سرمایه‌گذاری یا خود اشتغالی دریافت کرده‌اند.

به طور کلی برای ایرانیان در 12 سال اخیر سالانه به طور متوسط در حدود 12 هزار ویزا یا اجازه اقامت موقت و دائم کاری در مقاصد آمریکا، کانادا، استرالیا، بریتانیا و اتحادیه اروپا صادر شده است.

مهاجرت سرمایه انسانی با کیفیت بالا و نیروی کار ماهر می‌تواند اثرات چشمگیری بر اقتصاد و جامعه در کشورهای مقصد داشته باشد. به عنوان مثال از مجموع 582 استارتاپ آمریکایی با ارزش بیش از یک میلیارد دلار (یونیکورن)، 319 مورد آن توسط مهاجران راه‌اندازی شده است. 64 درصد بنیانگذاران و هم بنیانگذاران یونیکورن‌های آمریکایی را مهاجران و یا فرزندان آنها تشکیل می‌دهند. مجموع ارزش 319 یونیکورنی که مهاجران در آمریکا راه‌اندازی کرده‌اند، 1.2 تریلیون دلار است که این رقم بیش از ارزش تمام شرکت‌های بورسی بسیاری از کشورها از جمله آرژانتین، کلمبیا، پرو، پرتغال، ایرلند، روسیه و مکزیک است.

ایرانیان دهمین ملیت از نظر تعداد یونیکورن‌های تاسیس شده در آمریکا هستند. همچنین 44 درصد شرکت‌های لیست فورچون پانصد (219 شرکت) توسط مهاجران و یا فرزندانشان راه‌اندازی شده است.

در سال مالی 2021، مجموع درآمد شرکت‌های لیست فورچون پانصد که توسط مهاجران راه‌اندازی شده‌اند، تقریبا برابر 7.2 تریلیون دلار بوده است که این رقم بیش از تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورهای پیشرفته مانند ژاپن، آلمان و بریتانیا است.

آینده خاورمیانه و مهاجرت سرمایه انسانی

کشورهای منطقه خاورمیانه به دلیل مجاورت جغرافیایی و فرهنگی، یکی از قطب‌های اصلی جذب کننده نیروی انسانی کشور خواهد بود. در سال‌های اخیر به دلیل پیشرفت‌های کشور امارات متحده عربی، بسیاری از کشورهای منطقه دست به تغییرات مهمی در سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی خود زده‌اند که سبب رشد فناوری و افزایش کیفیت زندگی در این مناطق شده است.

افزایش سرمایه‌گذاری خارجی، خرید کسب‌وکارهای نوظهور توسط شرکت‌های بزرگ دنیا و سیاست‌های تسهیلگری کسب‌وکار در میان کشورهای حوزه خلیج فارس، بیانگر اهمیت بالای توسعه فضای استارتاپی در این مناطق است.

کشورهای حاشیه خلیج فارس که در گذشته به عنوان مقصد نیروی کار کم‌مهارت و نیمه‌ماهر شناخته می‌شدند، با نقش‌آفرینی به موقع در روندهای جهانی فناوری و نوآوری و ایجاد چشم‌انداز پیشتازی و رهبری آینده، راهبردهای توسعه جدیدی را اتخاذ نموده‌اند. این کشورها اهمیت ارتباطات و تبادلات انسانی و فنی را درک کرده و به مرکز توسعه تبادلات فنی و انسانی تبدیل شده‌اند. به این ترتیب، فعالیت‌ها و ابتکارات خود را به صورت گسترده در رسانه‌های جهانی ارائه داده و برندسازی کشوری می‌کنند و از این طریق تصویر جذابی از خود برای متخصصان، کارآفرینان و شرکت‌های استارتاپی ایجاد کرده‌اند.

ارائه ویزای طلایی، ویزای سبز، ویزای اقامت بلندمدت فرهنگی و ویزای استعداد از جمله ابتکارات کشور امارات برای جذب سرمایه انسانی با کیفیت بالا است.