این فناوری‌ پیشرفته خودرویی می‌‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد!

این موسسه چندی قبل اعلام کرد از سال ۲۰۱۴ میلادی تنها خودرو‌هایی می‌توانند در آزمون‌های تصادف این موسسه پنج ستاره کامل ایمنی را کسب کنند که مجهز به سیستم ترمز مستقل اضطراری (Autonomous Emergency Braking ) یا به اختصار AEB باشند. البته این قانون در حقیقت گام نخست از طرحی است که طی آن Euro NCAP قصد دارد استفاده از AEB را برای تمامی خودرو‌هایی که در قاره اروپا تردد می‌کنند اجباری کند. چنین طرحی پیش از این در مورد سیستم‌های ایمنی دیگر مانند ABS و ESP نیز رخ داده است.

این خبر هر چند شاید برای ساکنین اتحادیه اروپا خبر خوبی باشد اما برای بسیاری از خودروسازان آغاز یک دردسر بزرگ در زمینه عرضه خودرو در اروپا خواهد بود چرا که برای دست‌یابی به این سیستم باید زمان و مهمتر از آن هزینه زیادی را صرف کنند. البته در حال حاضر برخی از شرکت‌های خودروسازی در این زمینه گام‌هایی برداشته‌اند و حتی نمونه‌های تولیدی از این سیستم را نیز برای نصب بر روی خودرو‌های تولیدی خود عرضه می‌کنند. از جمله این شرکت‌ها می‌توان به ولوو، دایملر، مزدا، فورد و هوندا اشاره کرد اما برخی دیگر هنوز در آغاز راه هستند و حداقل در این مرحله نیاز دارند تکنولوژی لازم در این زمینه را خریداری کنند.

AEB ‌چیست؟

شاید از نام سیستم «ترمز مستقل اضطراری» بتوان تا حدودی به ماهیت کارکرد آن پی برد. ایده اصلی در این سیستم آن است که راننده در بسیاری موارد توجه کافی به روبه‌روی خود ندارد و نمی‌تواند به موقع ترمز بگیرد و به این ترتیب برخورد‌های مرگبار با خودرو‌های جلویی به وجود می‌آید. این سیستم در اصل وظیفه هشدار به راننده در مورد وضعیت خطرناک و در نهایت تصمیم‌گیری مستقل به جای راننده برای متوقف کردن خودرو را بر عهده دارد.

AEB ‌‌در ابتدا و برای تشخیص بروز وضعیت خطرناک باید بتواند همچون چشمان راننده فضای جلوی خودرو را رصد کند. برای این منظور خودروسازان مختلف از سنسور و یا رادار استفاده می‌کنند که بسته به اندازه آن در بخش جلویی خودرو و یا در پشت آینه وسط نصب می‌شود. این سنسور و یا رادار، به طور منظم فضای جلویی خودرو را از نظر وجود خودرو‌های دیگر بررسی می‌کند. در صورتی که این سیستم وجود مانعی بر سر راه خودرو را تشخیص دهد فاصله با مانع و سرعت خودرو را به پردازشگر خود ارسال می‌کند و در این بخش با استفاده از یک الگوریتم، فاصله زمانی لازم برای واکنش تعیین می‌شود.

در کنار این مساله، سیستم از طریق یک هشدار که معمولاً به صورت صوتی (صدای بوق در داخل کابین) و تصویری (روشن شدن چراغ هشدار) است راننده را از بروز خطر آگاه می‌کند. در چنین وضعیتی انتظار می‌رود راننده واکنش مناسبی نشان دهد تا بتواند از وضعیت خطرناک خارج شود. برای کمک به راننده، سیستم AEB که کنترل ترمز‌ها را نیز در اختیار دارد، توان ترمز‌های خودرو را بیشتر می‌کند تا به محض اشاره راننده به پدال (با توجه به وجود وضعیت بحرانی) ترمز‌ها با بیشترین توان وارد عمل شده و خودرو را متوقف کنند.

اما اگر راننده واکنشی در مقابل هشدار‌های سیستم نشان ندهد، AEB ‌در آخرین لحظات ترمز‌ها را با تمام توان به کار می‌اندازد و به این ترتیب خودرو را در کوتاه‌ترین مسافت ممکن متوقف می‌کند تا مانع از برخورد با خودروی جلویی شود.

در مقابل اگر راننده پس از هشدار سیستم پدال ترمز را فشار دهد و یا فرمان خودرو را بچرخاند، سیستم AEB با تشخیص اینکه راننده هوشیار است و از وضعیت به وجود آمده اطلاع دارد، هشدار را متوقف می‌کند و بار دیگر بررسی مسیر مقابل خودرو را از سر می‌گیرد.

سنسور‌های این سیستم به طور معمول فاصله‌ای در حدود هشت متر را پوشش می‌دهد و این فاصله پوشش کم باعث می‌شود این سیستم در سرعت‌های بالا کارآیی نداشته باشد. البته سیستم‌هایی با پوشش مسافت بلندتر نیز ساخته شده است که می‌توانند در سرعت‌های بیشتر نیز به کمک راننده بیایند. مساله اصلی آن است که تصادفات مرگبار معمولاً در سرعت‌های بالاتر رخ می‌دهد و به همین دلیل سیستم‌هایی که بتوانند برد بیشتری را پوشش دهند در اولویت هستند چرا که پردازشگر این سیستم می‌تواند با توجه به سرعت وسیله نقلیه، فاصله ایمنی با خودروی جلویی را بررسی کرده و در صورت تخطی راننده از رعایت فاصله ایمنی، هشدار داده و یا خودرو را متوقف کند.

آیا AEB کارآیی دارد؟

پاسخ این سوال در درجه اول بدون شک مثبت خواهد بود چرا که حتی اگر این سیستم در تمام مدت رانندگی با یک خودرو طی چند سال، تنها یک بار به کار بیاید نیز می‌توان گفت کارا است اما وقتی بحث قیمت خرید آن مطرح می‌شود تا حدودی توانایی‌های آن زیر سوال می‌رود. محدودیت برد آن و در نتیجه کارآیی بیشتر در سرعت‌های پایین هر چند یک عیب به نظر می‌آید اما می‌تواند در محیط‌های شهری و در زمینه جلوگیری از برخورد به عابرین پیاده بسیار موثر باشد. البته تجربه با خودروی هوندا آکورد مجهز به این سیستم نشان داده حتی در سرعت ۸۰ کیلومتر در ساعت نیز خودرو به طور مناسبی پیش از برخورد به مانع متوقف می‌شود.

در حال حاضر خودروسازان مختلف برای عرضه این سیستم راه حل‌های مختلفی دارند. برخی مانند دایملر، این سیستم را به عنوان بخشی از یک مجموعه تجهیزات رفاهی و ایمنی خودرو‌های مرسدس‌بنز به فروش می‌رسانند و برخی دیگر مانند آئودی به خریدار امکان می‌دهند AEB را به صورت یک آپشن مستقل خریداری کند اما هر چه هست در آینده نزدیک شاهد اجباری شدن استفاده از این سیستم در خودرو‌های اروپایی خواهیم بود.