ماجری یارانه 2 میلیون تومانی چیست؟/ چه کسانی دریافت خواهند کرد؟

به گزارش منیبان؛ جزئیات یارانه نقدی اعلام خواهد شد. یارانه معیشتی به همه ایرانی ها برای تامین کالاهای اساسی خود تعلق می گیرید. یارانه نقدی در سال جدید افزایش می یابد. یارانه نقدی بیش از بیست میلیون نفر فروردین ماه آخرین یارانه نقدی خود را دریافت کردند. کالابرگ جایگزین یارانه نقدی خواهد شد.

با توجه به ورود به ماه جدید، در حال حاضر این سوال مطرح است که واریز یارانه‌ها در تیر ماه هم اتفاق خواهد افتاد؟ مردم هنوز نمی‌دانند قرار است یارانه تیر همچون یارانه اردیبهشت و خرداد نقدی به حساب آنها واریز شود یا این یارانه به صورت کالابرگ در اختیارشان قرار می‌گیرد؟

در حالی بیش از یک ماه از پرداخت متفاوت یارانه‌ها پس از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و گرانی کالاها می‌گذرد که هنوز تکلیف برنامه دولت برای ادامه پرداخت یارانه‌ها و نیز کالابرگ مشخص نشده است.

تا پیش از این برنامه این بود که تا دو ماه یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی و پس از آن نیز کالابرگ توزیع شود و در عین حال، یارانه نقدی ۴۵ هزار تومانی و یارانه معیشتی در این یارانه ادغام شده بود.

حال با توجه به ورود به ماه جدید، در حال حاضر این سوال مطرح است که واریز یارانه‌ها در تیر ماه هم اتفاق خواهد افتاد؟ مردم هنوز نمی‌دانند قرار است یارانه تیر همچون یارانه اردیبهشت و خرداد نقدی به حساب آنها واریز شود یا این یارانه به صورت کالابرگ در اختیارشان قرار می‌گیرد؟

در همین رابطه علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت در تازه‌ترین اظهارنظر در این باره گفته است: قانونگذار روش کالابرگ را برای پرداخت یارانه‌ها به مردم پیش‌بینی کرده است.

بهادری تصریح کرده؛ دولت تلاش می‌کند زیرساخت‌های لازم برای اختصاص کالابرگ الکترونیکی را به شیوه‌ای که بدون افزایش پرداخت از جیب مردم، یارانه به شیوه کالابرگی یعنی از طریق عابربانک‌ها در اختیارشان قرار بگیرد، فراهم کند ولی طبیعتا تا فراهم نشدن زیرساخت‌های لازم همین شیوه کنونی پرداخت نقدی یارانه‌ها استمرار خواهد داشت.

در این میان، وزیر اقتصاد نیز چندی پیش در این باره گفته بود: ما در سیاست عادلانه کردن یارانه‌ها، طی دو ماه اول پرداخت نقدی، زمانی را لازم داشتیم که زیرساخت فنی را آماده و حکم قانون بودجه ۱۴۰۱ را اجرا کنیم که مجلس از ما خواسته بود کالابرگ الکترونیکی را برای کاهش فشار به مردم در نظر بگیریم و امیدواریم تا پایان تیرماه زیرساخت‌های لازم به شکل صد درصدی آماده شود.

وزیر کشور هم تاکید کرده بود: پرداخت یارانه‌ها تا زمان آماده‌شدن کالابرگ‌ الکترونیک ادامه دارد.

احمد امیرآبادی فراهانی عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایرنا ضمن اشاره به جلسه غیرعلنی دیروز مجلس، گفت: براساس قانون بودجه دولت باید قیمت‌ها را بر اساس سهمی که تعیین می‌کند قیمت شهریور ۱۴۰۰ باشد و مابه‌التفاوت آن را هم بر اساس کالابرگ پرداخت کند و این مصوبه مجلس است.

 احمد امیرآبادی فراهانی با بیان اینکه مجلس در مصوبه‌ای به دولت اختیار داد که نسبت به اصلاح ارز ترجیحی اقدام کند، اظهار داشت: مجلس سه سال پیش اصلاح ارز ترجیحی را با دولت قبل مطرح کرد و اعلام کرد که با جاده ارز ترجیحی هیچ‌گاه به جایی نمی‌رسیم و مسیرمان به ناکجا آباد است.

نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی افزود: دولت قبل برای حذف این فساد اهتمامی نداشت و اراده‌ای را به خرج نداد اگر آن زمان این اتفاق می‌افتد بسیاری از مشکلات حل می‌شد   آن زمان ارز آزاد ۱۰ هزار تومان بود نسبت به ارز ۴۲۰۰ تومان، اختلاف قیمت کمتری داشت لذا شیب افزایش قیمت‌ها کمتر بود.

امیرآبادی با تاکید بر اینکه دولت چاره‌ای غیر اصلاح ارز ترجیحی نداشت، گفت:دولت برای تخصیص ار ترجیحی به ورادات تقریبا با ارز نیمایی که حدود ۲۴ هزار تومان بود، ۲۰ هزار تومان بابت هر یک دلار، اسکناس چاپ می‌کرد، این اقدام دولت موجب افزایش شدید پایه پولی شد.

دولت با ارز ۴۲۰۰ تومانی گندم وارد می‌کرد، یکسری هم گندم را تبدیل به ماکارونی می‌کردند، ماکارونی دوباره صادر می‌شد و ارز ۲۳ هزار تومانی به دولت می‌فروختند. از طرف دیگر دانه‌های روغنی می‌آورند روغن مایع را از اینجا به کشورهای همسایه صادر می‌کردند و قصه ادامه داشت.

وی بیان کرد: بحث قاچاق بخشی از آن بود اما بخش عمده این بود که این مسیر، مسیری نبود که بتوان تا انتها ادامه داد، ۲۰ میلیارد دلار ضرب در ۲۰ هزار تومان، حدود  ۴۰۰۰۰۰ هزار میلیارد تومان باید هرسال مابه‌التفاوت پول ارز را باید بانک مرکزی اسکناس چاپ می‌کرد و این اقدام دولت حجم نقدینگی را حدود ۲۴۰- ۲۵۰ هزار هزار میلیارد تومان افزایش داد که قابل قبول نبود. دولت چاره‌ای غیر از این نداشت که دیگر این مسیر را ادامه ندهد.

امیرآبادی گفت: این افراد سودجو شرکت‌ها یا افرادی هستند که قیمت‌ها را بدون اجازه دولت افزایش می‌دهند یا احتکار می‌کنند و در هر جایی که هستند باید با آنها برخورد شود.

وی افزود: تعزیرات باید با این افراد برخورد کند، وزرای دادگستری، صمت و جهاد کشاورزی در کنترل بازار مسئولیت دارند. امروز هم یکی از مباحث جلسه غیرعلنی همین مساله بود.

نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: براساس قانون بودجه دولت باید قیمت‌ها را بر اساس سهمی که تعیین می‌کند قیمت شهریور ۱۴۰۰ باشد و مابه‌التفاوت آن را هم بر اساس کالابرگ پرداخت کند و این مصوبه مجلس است.

آخرین یارانه نقدی چه زمان پرداخت می شود؟

بهادری جهرمی گفت: کالا برگ تا نهایی نشود یارانه‌ها به همین صورت پرداخت خواهد شد.

سخنگوی دولت با اشاره به بحث عادلانه‌سازی یارانه‌ها، بیان داشت: چندین سال بود که در توزیع یارانه ها بی مدیریتی و بی برنامگی وجود داشت و دولت سعی کرد تا این اصلاحات را انجام دهد تا توزیع یارانه ها به صورت عادلانه پرداخت شود و تاکید می‌کنم ارز دارو و نان حذف نخواهد شد و دولت هیچ قصدی برای افزایش بنزین، نان و دارو ندارد.

بهادری جهرمی گفت: کالا برگ به صورت غیر رسمی در چند استان کشور درحال اجرایی شدن است و تا نهایی نشود یارانه‌ها به همین صورت پرداخت خواهد شد

برنامه جدید دولت برای یارانه نقدی

سخنگوی دولت با اشاره به بحث عادلانه‌سازی یارانه‌ها، بیان داشت: چندین سال بود که در توزیع یارانه ها بی مدیریتی و بی برنامگی وجود داشت و دولت سعی کرد تا این اصلاحات را انجام دهد تا توزیع یارانه ها به صورت عادلانه پرداخت شود و تاکید می‌کنم ارز دارو و نان حذف نخواهد شد و دولت هیچ قصدی برای افزایش بنزین، نان و دارو ندارد.

بهادری جهرمی گفت: کالا برگ به صورت غیر رسمی در چند استان کشور درحال اجرایی شدن است و تا نهایی نشود یارانه‌ها به همین صورت پرداخت خواهد شد.

کالابرگ جایگزین یارانه نقدی می شود؟

۱ ـ اولین مطلبی که در اینجا باید به آن اشاره کرد و می‌توان از مزایای طرح کالابرگ الکترونیکی برشمرد، تأمین حداقل کالری استاندارد خانوار است که با اجرای این طرح می‌توان از وصول آن اطمینان حاصل کرد چرا که خانوار ما در طول یک ماه مواد غذایی مورد نیاز خود را به‌قیمت مصوب می‌تواند تهیه و استفاده کند.

البته یارانه نقدی برتری نسبی که در اینجا نسبت به کالابرگ الکترونیکی دارد، این است که اختیار را به خود خانوار می‌دهد که چگونه یارانه دریافتی را هزینه کند چرا که ممکن است برای خانوار خرج‌های ضروری‌تری وجود داشته باشد و بنا بر صلاحدید این مبلغ صرف هزینه‌های دیگری شود که عملاً این اختیار در طرح کالابرگ الکترونیک از خانوار ما سلب می‌شود.

۲ ـ از طرف دیگر دومین نکته‌ای که قابل بحث است این است که دولت با کالابرگ الکترونیکی یارانه کمتری به‌لحاظ ارزش ریالی در اختیار مردم قرار می‌دهد.

اگر مصرف یک خانواده چهارنفره در طول یک ماه را به‌طور متوسط، ماهانه ۸ لیتر شیر (هفته‌ای ۲ لیتر)، یک شانه تخم‌مرغ، ۸ عدد مرغ دوکیلوگرمی (هفته‌ای دو عدد) و ۵ لیتر روغن در نظر بگیریم:

مابه‌التفاوت مبلغ پرداختی دولت که به‌واسطه کالابرگ الکترونیکی در طول یک ماه قرار است پرداخت شود، عبارت است از:

۴۸۰ هزار تومان بابت مرغ با فرض مصرف ۱۶ کیلوگرم در ماه، ۵۰ هزار تومان بابت یک شانه تخم‌مرغ، ۳۰۰ هزار تومان بابت ۵ لیتر روغن و حدود ۱۰۰ هزار تومان بابت ۸ لیتر شیر، مجموعاً حدود ۹۵۰ هزار تومان میزان یارانه پرداختی دولت توسط کالابرگ الکترونیکی در طول یک ماه به مردم می‌شود،

این در حالی است که یارانه نقدی که بر مبنای ۳۰۰ هزار تومان به یک خانواده ۴نفره پرداخت می‌شود، یک‌میلیون و دویست هزار تومان است یعنی حدود دویست و پنجاه هزار تومان به‌ازای هر خانواده ۴نفره در جیب دولت توسط کالابرگ الکترونیکی می‌ماند.

۳ ـ نکته منفی که پرداخت یارانه نقدی به مردم را همیشه مورد انتقاد کارشناسان قرار داده، رشد نقدینگی در جامعه و تشدید کسری بودجه است که از این زاویه کالابرگ الکترونیکی نسبت به یارانه نقدی برتری نسبی دارد.

۴ ـ اما جدی‌ترین اشکالی که به طرح کالابرگ الکترونیکی وارد است و این طرح را با چالش جدی مواجه کرده است هزینه راه‌اندازی و اجرای این طرح است چرا که طبق گفته مدیر طرح هوشمندسازی، برای پیشبرد اجرای این طرح ۹۰۰ میلیارد تومان به‌منظور خرید تجهیزات هزینه شده است،

این درحالی است که پرداخت یارانه نقدی هیچ هزینه اولیه‌ای برای تأمین زیرساخت‌های پرداخت برای دولت ندارد و از این منظور پرداخت یارانه نقدی به‌منظور فراهم بودن زیرساخت‌ها، طرحی بسیار به‌صرفه‌تر برای دولت است.

۵ ـ آخرین مطلبی که در اینجا باید به آن اشاره کنیم، عدم وجود الزام قانونی برای پرداخت یارانه نقدی در مقابل کالابرگ الکترونیکی است چرا که کالابرگ الکترونیکی الزام قانونی برای اجرا دارد.

از مجموع نکاتی که در بالا ذکر شد، برداشت می‌شود که علاوه بر اینکه استقبال عمومی برای پرداخت یارانه نقدی میان عموم جامعه بیشتر است شواهد و قرائن نشان می‌دهد که کالابرگ الکترونیک طرح پرچالشی برای دولت است و همچنین فراهم کردن زیرساخت‌های آن هم دولت را با هزینه‌هایی قابل توجه روبه‌رو می‌کند، بنابراین می‌توان گفت در این شرایط حساس شاید بهتر باشد رویکرد دولت همان پرداخت یارانه نقدی باشد و اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی به آینده منتقل شود.

موضوع بعدی که تمام کارشناسان در مورد آن اتفاق نظر دارند این است که باید برنامه‌ای علمی، حساب شده و دقیق به جای ارز ترجیحی اجرا شود. دولت برای حل مشکلاتی که بر اثر اجرای ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی در کشور به وجود آمده، طرح جدید هدفمندی یارانه‌ها را به تازگی به اجرا گذاشته است که مزیت اصلی آن پرداخت یارانه به شکل نقدی است.

روز گذشته محسن رضایی اعلام کرد مبلغ یارانه جدید ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان است. سه دهک اول جامعه یارانه ۴۰۰ هزار تومانی دریافت می‌کنند و دهک چهارم و پنجم مشمول یارانه ۳۰۰ هزار تومانی می‌شوند.

البته محسن رضایی گفته بود که عدد نهایی یارانه‌ها هنوز نهایی نشده و منتظر نظرات کارشناسی هستند. گویا ظرف یک روز کارشناسان به نتیحه رسیدند و حالا قرار امشب نتیجه نظرات کارشناسی امشب توسط رئیس جمهور اعلام شود.

اما اگر مبلغ یارانه و دهک‌های مشمول آن بر اساس گفته محسن رضایی باشاد، تنها پنج دهک یارانه می‌گیرند و یارانه پنج دهک بالای جامعه قطع می‌شود. بر این اساس یک خانوار چهار نفره دهک اول، دوم و سوم ماهانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان و یک خانواده چهار نفره دهک چهارم و پنجم ماهی یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان یارانه می‌گیرند.

اما سایر یارانه‌ها از جمله یارانه نقدی، معیشتی، یارانه نان و گوشت و …. حذف می‌شود.