سالگی بحران موشکی کوبا؛ خطر هستهای امروز بالاتر است
"امروز (یکشنبه) شصتمین سالروز آغاز بحران موشکی کوبا در سال ۱۹۶۲ میلادی است؛ یک بنبست اتمی ۱۳ روزه میان آمریکا و جماهیر شوروی که نهایتا از طریق دیپلماسی ماهرانه حل و فصل شد، از همان نوع دیپلماسی که بسیاری نگران فقدان آن برای خنثی کردن تنشهای کنونی میان ابرقدرتها هستند."
به گزارش مُنیبان به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، در ۱۶ اکتبر سال ۱۹۶۲ میلادی به جان اف کندی، رئیس جمهور وقت آمریکا تصاویر نظارتی از آنچه که آن را "اسناد قطعی و واضح" از ساخت تاسیسات موشکهای اتمی میان برد توسط جماهیر شوروی در کوبا واقع در ۹۰ مایلی سواحل فلوریدا مینامیدند، نشان داده شد. کندی در مذاکرات با مقامات ارشد دو پیشنهاد مطرح کرد: یک حمله نظامی یا یک محاصره دریایی.
این بسیج نظامی پس از آن صورت گرفت که فیدل کاسترو، رئیس جمهور وقت کوبا در پی حمله ناکام آمریکا به خلیج خوکها در آوریل سال ۱۹۶۱ میلادی از مسکو درخواست کمک برای بازدارندگی کرد.
۲۲ اکتبر مصادف با روز هفتم این بحران، کندی اعمال یک "قرنطینه" دریایی را اعلام کرد و تصمیم گرفت که از واژه "محاصره" که ممکن است به عنوان یک اقدام جنگی تلقی شود، اجتناب کند. محاصرهها از تمامی تجارتها و سفرها جلوگیری میکنند در حالی که قرنطینه تنها تجهیزات نظامی تهاجمی را ممنوع میکند.
این اقدام چند ساعت پس از دیدارهای دشوار میان کندی و مقامات امنیتی آمریکا که بسیاری از آنها خواستار اقدامات تهاجمیتر بودند، رخ داد.
با این حال، به دنبال این قرنطینه کاسترو ارتش کوبا را بسیج کرد، موشکهای جماهیر شوروی درحالت آماده شلیک قرار گرفتند و کشتیهایشان خیلی زود در خط قرنطینه بودند.
در همین حال، نیروهای ارتش آمریکا در سطح دوم آمادگی دفاعی قرار گرفتند که بالاترین سطح در تاریخ آمریکا است و تنها یک پله با سطح یک آمادگی دفاعی به معنای آغاز جنگ اتمی فاصله داشت.
تا روز یازدهم مذاکرات تلفنی میان رابرت کندی، مشاور رئیس جمهور آمریکا و آناتولی دوبرینین، سفیر جماهیر شوروی آغاز نشده بود اما در نهایت این گفتوگوها آغاز شد و به توافق علنی که از آمریکا میخواست تعهد دهد که به کوبا حمله نمیکند و در مقابل مسکو نیز سایتهای اتمی را برمیچیند، منجر شد. با این حال، مذاکرهکنندگان به یک توافق خصوصی نیز دست یافتند مبنی بر اینکه آمریکا موشکهایش از ترکیه را خارج کند.
این بحرن ۲۸ اکتبر پایان یافت، هنگامی که نیکیتا خروشچف، رهبر وقت جماهیر شوروی امحای تاسیسات موشکی جماهیر شوروی در کوبا را اعلام کرد در حالی که توافق در مورد موشکهای ترکیه را به صورت یک راز نگه داشت. این راهحل اجازه داد که هردو طرف وجهه خود را حفظ کنند و تیزهوشی دیپلماتیک ماهرانه کندی و خروشف را نیز نشان داد؛ از آن نوع دیپلماسیهایی که کارشناسان نگران فقدان آن در تنشهای اتمی روزافزون کنونی میان روسیه و آمریکا هستند.
ناگفته نماند، اندازه و ماهیت زرادخانههای امروزی با شصت سال پیش بسیار متفاوت است؛ زمانی که آمریکا ۳۵۰۰ کلاهک هستهای داشت و جماهیر شوروی از حدود ۵۰۰ کلاهک هستهای برخوردار بود. براساس گزارش فدراسیون دانشمندان آمریکایی، آمریکا در حال حاضر ۵۴۲۸ کلاهک هستهای و روسیه ۵۹۷۷ کلاهک هستهای دارد.