کدام کشور بیشترین تلفات کودکان را دارد؟
گزارش جدید صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) در مورد آمار جهانی تلفات کودکان در جنگها، تکاندهنده است و افغانستان در صدر فهرست کشورهایی که بیشترین تلفات کودکان را دارند، قرار گرفته است. بر اساس گزارش یونیسف از سال ۲۰۰۵ به اینسو نزدیک به ۲۹ هزار (۲۸۵۰۰) کودک در افغانستان در جنگها و تبعات ناشی از جنگ، کشته و زخمی شدهاند.
به گزارش مُنیبان از ایندیپندنت، این آمار ۲۷ درصد تلفات کودکان در سراسر جهان را نشان میدهد؛ بهاینترتیب نزدیک به یکسوم تلفات کودکان در جهان به افغانستان تعلق دارد. این گزارش کشورهای یمن، سوریه و اتیوپی را نیز در زمره کشورهایی میداند که تلفات کودکان در آنها بالا است. آماری که یونیسف منتشر کرد بر اساس ثبت گزارشهای رسمی در این کشورها صورت گرفته است و یونیسف باور دارد که احتمالا آمار تلفات در این کشورها بیشتر از اعداد این گزارش است.
یونیسف همچنین در گزارش خود آورده است که در ۱۶سال گذشته، ۲۶۶ هزار مورد نقض شدید حقوق کودکان نیز در افغانستان ثبتشده است. یونیسف سال ۲۰۲۲ را سال توجه و تلاش برای کودکان در وضعیتهای بسیار حساس و پر چالش عنوان کرده و از کشورهای جهان خواسته است تا برای بهتر شدن وضعیت زندگی کودکان تلاش بیشتری انجام بدهند.
در افغانستان، کودکان همیشه قشر آسیبپذیر بودهاند و از هرگونه حمایت دولتها محروم شدهاند. بااینکه دولت افغانستان در سال ۱۹۹۴ کنوانسیون حقوق کودک را امضا کرد، اما هیچگاه مفاد این کنوانسیون اجرایی نشده است.
تلفات کودکان در افغانستان معمولا به دو دلیل صورت میگیرد، جنگها و فقر که البته هر دو باهم رابطه نزدیک و تنگاتنگی هم دارند. در ۴۳ سال گذشته، افغانستان درگیر جنگ بوده و حضور کودک-سربازان در دو طرف خط نبرد مشاهده شده است. بااینکه دولت وقت سن رفتن به سربازی را ۱۸ سال تعیین کرده بود، اما بهدلیل تلفات گسترده و نبود نیروی کافی برای جنگیدن، گاه از کودکان ۱۶ و ۱۷ سال نیز در جبهه جنگ استفاده شده است.
از سوی دیگر فقر نیز سنگینی اصلی خود را روی شانههای کودکان گذاشته است. کودکان کار در افغانستان بیشترین سهم از فعالیتهای اقتصادی را به خود اختصاص دادهاند. بر اساس آخرین آماری که وزارت کار و امور اجتماعی دولت افغانستان، پیش از سقوط جمهوریت ارائه داد، افغانستان حدود شش میلیون کودک کار دارد.
این آمار با توجه به برهم خوردن سیستم اقتصادی با حضور طالبان، حالا بیشتر هم شده است. از میان این شش میلیون کودک، یکمیلیون به مواد مخدر معتادند. بیش از ۱۶درصد کودکان کار مورد آزار جنسی قرار میگیرند و از هر ۱۰ کودک در افغانستان، هفت کودک مورد خشونت قرار میگیرد.
فقر و گرسنگی در حال حاضر دو چالش خطرناک برای کودکان در افغانستان است. سازمان ملل متحد هشدار داده است که اگر تدابیر درستی برای رساندن کمک به مردم افغانستان صورت نگیرد، احتمال دارد در طول زمستان پیش رو، حدود یکمیلیون کودک جان خود را از دست بدهند. سازمان ملل متحد همچنین پیشبینی کرده است که سه میلیون کودک در افغانستان در معرض گرسنگی شدید و سوءتغذیه قرار دارند.
بهنظر نمیرسد در کوتاهمدت کاری برای کودکان در افغانستان انجام شود، زیرا برای طالبان حقوق زنان و کودکان کوچکترین ارزشی ندارد و در اولین قدم نیز میلیونها کودک دختر را از آموزشوپرورش محروم کرد.