کارشناس مسائل هسته‌ای: ایران نمی‌تواند پرونده برجام را ببندد

حسن بهشتی‌پور، کارشناس مسائل هسته‌ای، در گفتگو با خبرنگار سیاسی مُنیبان ضمن ارزیابی تلاش دولت سیزدهم برای احیای برجام گفت: دولت سیزدهم برای احیای برجام تلاش کرد اما محاسبات و پیش‌بینی‌هایی که کرده بود غلط بود. به عنوان مثال دولت سیزدهم فکر می‌کرد دولت قبل سازوکارش واداده بوده و با غرب زد و بنده داشته و اگر ما سرکار بیاییم انقلابی عمل خواهیم کرد و می‌توانیم بسیاری از امتیازاتی که دولت دوازدهم نتوانست بگیرد را بگیریم اما وقتی بر سر کار آمدند متوجه شدند عالم واقع با آنچه که در تبلیغات مطرح می‌شد، متفاوت است.

او افزود: بنابراین شاهد بودیم که محاسبات اشتباه از آب در آمد و آمریکا هم تصور می‌کرد تحریم‌ها موثر واقع می‌شود و این موضوع منجر می‌شود که دولت سیزدهم با برجام پلاس موافقت کند. همه شواهد حاکی از آن است که آمریکا به دنبال بازگشت به برجام قبل نیست لذا براساس اظهاراتی که داشتند مشخص بود به دنبال برجام پلاس یعنی موردی بیشتر از آنچه که در برجام مطرح بود هستند اما محاسبات آنها هم اشتباه بود و هیچ انعطافی از طرف ایران مشاهده نکردند. در مجموع آنچه شد که در حال حاضر شاهد آن هستیم.

بهشتی‌پور در واکنش به اینکه پرونده برجام قابل بسته شدن است یا خیر، تصریح کرد: ایران نمی‌تواند پرونده برجام را ببندد و آن را کنار بگذارد به دلیل اینکه اولاً برجام مربوط به دولت نیست بلکه در سطح نظام جمهوری اسلامی ایران، شورای عالی امنیت ملی و رهبری مطرح است لذا پیگیری برجام مربوط به دولت‌ها نبوده است بنابراین به دلیل اینکه برجام در سطح نظام جمهوری اسلامی مطرح است دولت رئیسی نقشی در تصمیم‌گیری برای بسته شدن پرونده ندارد بلکه شورای عالی امنیت ملی باید درباره آن تصمیم بگیرد. برجام علی‌رغم ضعف‌هایی که داشته امتیازاتی برای جمهوری اسلامی داشته چنانچه وقتی آمریکا از برجام خارج شد ایران از برجام خارج نشد و این تصمیم روحانی به تنهایی نبود. لذا بسیار بعید است که برجام به صورت کلی کنار گذاشته شود چراکه منافع برجام بیش از معایب آن است.

او با اشاره به فواید برجام خاطرنشان کرد: به دلیل اینکه برجام به لغو تحریم‌ها محدود شد در افکار عمومی این عبارت جا افتاده که برجام نتوانست تحریم‌ها را لغو کند بنابراین به درد نمی‌خورد. در صورتی که برجام سند اقتصادی، سیاسی، حقوقی و امنیتی است که ابعاد مختلفی دارد لذا این سند بر سرنوشت ایران تاثیرگذار بوده است. یکی از امتیازات برجام برای ایران این بود غنی‌سازی اورانیوم در ایران ادامه پیدا کرد و به رسمیت شناخته شد. چراکه پیش از این 6 قدرت از ایران خواسته بوند فورا غنی‌سازی را متوقف کند، 9 قطعنامه در شورای حکام، 6 قطعنامه تحت فصل 7 شورای امنیت صادر شد اما ایران بدون اینکه حتی یک ساعت این قطعنامه‌ها را اجرا کند، طرف مقابل از طریق برجام پذیرفت که ایران غنی‌سازی را ادامه دهد. غنی‌سازی فرآیند صنعتی پیچیده‌ای است که منجر به فناوری می‌شود. زمانی می‌گفتند صنعت هسته‌ای با برجام از بین رفت و نابود شد در صورتی که بعد از اینکه ایران تصمیم گرفت غنی‌سازی را افزایش دهد توانست به غنی‌سازی 20 درصد و 60 درصد برسد و به افزایش تعداد سانتریفیوژها دست پیدا کرد. بنابراین اگر صنعت هسته‌ای ایران با برجام نابود شد که طی 48 ساعت نمی‌توانست به این میزان از غنی‌ سازی دست پیدا کند. در حقیقت مانند آنها که تحریم‌ها را تعلیق کرده بودند ما هم این اقدامات را تعلیق کرده بودیم.

بهشتی‌پور در پایان یادآور شد: علاوه بر این موضوعات غرب، پرونده قطوری تحت عنوان PMD ابعاد احتمالی نظامی علیه ایران ساخته بود که 12 سرفصل و 66 بند داشت برجام منجر به این شد که این پرونده برای همیشه بسته شود. چنانچه شورای حکام در آبان ماه سال 94 این پرونده را بست. بنابراین پرونده‌ای که تهدید امنیت ملی برای ایران بود بسته شد. در مجموع به دلیل اینکه این موارد برای مردم عادی و ملموس نیست و موارد فنی و تخصصی است لذا مخالفان برجام جنبه اقتصادی آن را پررنگ می‌کردند.