چرا دعوا بر سر کریدور زنگه زور بالا گرفت!
این روزها مناقشه بر سر کریدور زنگزور بالا گرفته است، روسیه بر حق آذربایجان برای فعال کردن این کریدور تاکید کرده کریدوری که ایران آن را خط قرمز می داند و گفته اجازه آن را نخواهد داد.
به گزارش منیبان، زنگِزور منطقه‌ای تاریخی و جغرافیایی در ارمنستان شرقی است. زنگزور در دامنه‌های کوه‌های زنگزور جای گرفته و امروزه عمدتاً با استان سیونیک جمهوری ارمنستان مطابقت دارد. زنگزور در عهدنامه گلستان در سال ۱۸۱۳ توسط ایران قاجار به روسیه واگذار شد. در زمان اتحاد جماهیر شوروی، مناطق گوریس، کاپان، مغری و سیسیان اتحاد جماهیر شوروی ارمنستان در محدوده زنگزور قرار داشت که در سال ۱۹۹۵ بخشی از استان سیونیک ارمنستان شدند.
در ۲۹ نوامبر ۱۹۲۰، تسلط شوروی بر ارمنستان اعلام شد و پس از آن بود که در ۳۰ نوامبر، مقامات آذربایجان شوروی، با اعلام قصد خود برای پایان دادن به اختلافات ارضی، با گنجاندن زنگزور در جمهوری تازه‌تأسیس ارمنستان شوروی موافقت کردند.
تنش در روابط قومیتی در این منطقه بار دیگر در اواخر دهه ۱۹۸۰ و در پس‌زمینه مناقشه قره‌باغ رخ داد که طی آن، همزمان با گریز ارمنی‌ها از جمهوری آذربایجان به ارمنستان، تمامی آذربایجانی‌های ساکن زنگزور و سایر مناطق ارمنستان نیز به آذربایجان گریختند. در زمان شوروی راه‌آهن اردوباد - آگاراک - مغری - منجیوان و کاپان - زنگلان - مینجیوان از قلمرو زنگزور می‌گذشت. ارتباط راه‌آهن در این بخش با آغاز جنگ اول قره‌باغ قطع شد. ارتباط زمینی نخجوان با آذربایجان از طریق ارمنستان نیز قطع شد.
کریدور زنگزور برای ایران اهمیت ژئوپلیتیکی و اقتصادی دارد، زیرا این کریدور در همسایگی مرز شمالی ایران قرار دارد و هرگونه تغییر در وضعیت آن می‌تواند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر منافع ملی ایران تأثیر بگذارد. ایران از طریق ارمنستان به کشورهای شمالی از جمله گرجستان، روسیه و اروپا دسترسی دارد، اما ایجاد یک کریدور آذربایجانی می‌تواند این مسیر را محدود کرده یا از بین ببرد.
منبع: همشهری
