شجاعت رئیس جمهور در بیان گم شدن روزانه ۲۰ میلیون لیتر سوخت را رسانه ها و دادستانی رها نکنند/ بحران ناترازی انرژی مربوط به یکی دو سال اخیر نیست و حداقل به حدود ۲۰ سال قبل برمی‌گردد

جواد فراستی، کارشناس انرژی، در گفتگو با منیبان درباره تانراژی انرژی گفت: بحران کمبود عرضه نسبت به تقاضا وجود دارد. در سال‌های گذشته شاهد افزایش مستمر سالانه حداقل ۵ درصد تقاضا در حوزه‌های برق، گاز و بنزین به علت افزایش تعداد مشترکین و وسایل سرمایشی و گرمایشی در خانه‌ها و خودروها و مستهلک شدن تجهیزات انرژی در کشور بودیم، البته بدیهی است که سالانه تقاضا افزایش پیدا کند.

او در ادامه پاسخ داد: اگر تولید در یک سال برابر با تقاضا بود و متناسب رشد می‌کرد این اتفاق نمی‌افتاد. افزایش عرضه شامل تولید و واردات به اندازه افزایش تقاضا بالا نرفته است و سال‌هایی هم حتی در جا زدیم. طبیعتا موضوع بحران ناترازی انرژی مربوط به یکی دو سال اخیر نیست و حداقل به حدود ۲۰ سال قبل برمی‌گردد. 

این کارشناس انرژی اظهار کرد: متاسفانه تابستان هر سال بحران برق داشتیم که با قطعی برق مواجه می‌شدیم، در زمستان با افت فشار و بعضاً قطعی گاز مواجه می‌شدیم. این موضوع ناترازی سال اول احتمالاً در مورد گاز شاید حدود ۱۰ میلیون متر مکعب در روز بود ولی سال به سال اضافه شده  30،50،100،150,200 و متاسفانه الان بین ۲۵۰ میلیون متر مکعب رسیده است. آقای توکلی مدیرعامل شرکت ملی گاز و معاون وزیر نفت اعلام کردند ۲۶۰ میلیون متر مکعب کسری برای پایداری شبکه داریم که ظاهرا این عدد تا ۳۰۰ میلیون هم گفته می‌شود. مطمئناً اگر روزهای سردتر فرا برسد و بخش عمده کشور برف بنشیند به ۳۰۰ میلیون کسری هم خواهیم رسید. 

فراستی تصریح کرد: سقف تولید و عرضه گاز در کشور حدود ۸۵۰ میلیون متر مکعب در روز است در حالی که اگر تقاضا پایدار باقی بماند این تقاضا حدود یک میلیون و صد هزارتاست پس همین الان حدود ۲۵۰ میلیون متر مکعب کسری گاز داریم این موضوع بحرانی و جدی است.

او با اشاره به پویشی دو درجه کمتر که دولت راه اندازی کرده است، بیان کرد: با انجام این پویش مصرف کمتر می‌شود. از ۸۶۰ میلیون متر مکعب تقریبا ۷۰۰ میلیون متر مکعب در بخش خانگی، تجاری و صنایع غیر عمده مصرف می‌شود. اینکه گفته می‌شود دو درجه کمتر، نگاه به بخش‌های غیر مولد خانگی مانند خانه و محل کار است. محاسبه کنیم هر یک درجه معادل ۵ درصد صرفه جویی است. ۵ درصد صرفه جویی ضرب در ۷۰۰ میلیون متر شود حدود 70 میلیون متر مکعب است که عدد کوچکی نیست اما بحران را حل نمی‌کند و در کوتاه مدت نمی‌توان راهکاری داد و معجزه کرد که بحران ناترازی را رفع کند.

او در ادامه اضافه کرد: اگر بخواهیم کل بحران را برطرف کنیم در بخش خانگی حدود ۴۰ درصد باید کاهش مصرف اتفاق بیفتد که بحران برطرف شود که غیرممکن است. اگر همه در بخش‌های خانگی و تجاری همراهی کنند و 5 درجه کاهش مصرف داشته باشند، موثر است. باید 5 درجه کاهش در خانه‌ها و اداراتی که گرما به قدری طاقت فرساست و نفس کشیدن سخت است و انرژی هدر می‌رود لازم الاجرا شود، ما می‌توانیم به دمای ۱۸ تا ۲۱ درجه عادت کنیم. احساس مسئولیت کنیم و براساس حس نوع دوستی‌ و صرف نظر از دیدگاه‌های سیاسی دلمان برای خودمان و هموطنان‌مان بسوزد که با قطعی گاز و برق مواجه می‌شویم و زندگی‌مان مختل می‌شود. 

فراستی با اشاره به صحبت‌های رئیس جمهور مبنی براینکه روزانه ۲۰ میلیون لیتر سوخت گم می‌شود گفت: اینکه رئیس جمهور محترم شجاعانه موضوع را مطرح کردند جای تقدیر دارد. سال ۹۷ که مدعی شدم روزی حداقل ۱۰ میلیون لیتر قاچاق بنزین داریم، وزیر وقت نفت تاکید کرد قاچاق آمار ندارد در حالی که واقعیت است. امیدوارم این مساله را رسانه‌ها و دادستانی رها نکنند. رئیس جمهور اشتباه نگفته و اتفاقاً تایید می‌کنم، روزانه ۲۰ میلیون لیتر سوخت شامل بنزین و گازوئیل قاچاق داریم، ایشان گفتند قاچاق گم می‌شود. این مساله برای امروز نیست. در مورد بنزین زمانی‌که دولت وقت تصمیم اشتباهی گرفت و سامانه کارت سوخت را از کارایی اصلی‌اش انداخت و کارت‌های سوخت را به جایگاه‌ها آورد و قصد داشت کلا سامانه کارت سوخت را حذف کند، به قاچاقچیان کمک بسیار بزرگی کرد. 

او درباره راهکاری که دولت باید برای قاچاق بنزین پیاده کند، گفت: ابتدا باید پایش چاه تا چرخه بنزین در سامانه شفافی قرار بگیرد؛ لازم است کارت سوخت‌های جایگاه‌ها را حذف کنیم. این موضوع را شفاف و صادقانه به مردم اعلام کنیم. این پیشنهاد پاییز سال ۹۷ به دولت داده شده بود و وزیر نفت وقت آقای زنگنه در رسانه اعلام کرد ولی اجرا نشد. مردم عزیز بپذیرید روزی حداقل ۱۰ میلیون لیتر قاچاق بنزین داریم. منافع این عدد برای اقلیت است در حالی که این ۱۰ میلیون لیتر برای ۸۵ میلیون ایرانی است.

او با اشاره به اخباری درباره افزایش قیمت بنزین اضافه کرد: صادقانه و شفاف با مردم طرح موضوع کنند. به نظر من در حال حاضر دست به قیمت نزنند چون جامعه کشش این مساله را ندارد. افزایش قیمت کمکی به کاهش مصرف نخواهد کرد و فقط مردم را بیشتر ناراضی می‌کند. جامعه‌ای که سفره شان با این تورم کوچک شده و با وضعیت نابسامان و فقر و گرانی، حرف از افزایش قیمت نزنند و برای این حذف به مردم فرصت بدهند.

فراستی تصریح کرد: قرار بود این طرح از یک دی ماه سال ۹۷ اجرایی شود اما مسئولین وقت اهمال و کوتاهی کردند. شفاف به مردم بگویند مردم عزیز، نمی‌خواهیم بنزین را گران یا سهمیه‌بندی کنیم فقط افراد با کارت سوخت شخصی بنزین بزنند، اگر کارت سوخت شخصی ندارند یک کارت بانکی معرفی کنند تا اهل فن کارت بانکی را به کارت سوخت تبدیل کنند. در جایگاه‌ها بدون کارت سوخت یک لیتر بنزین ندهند، در این شرایط مشخص است هر فردی در روز چقدر بنزین مصرف می‌کند. لازمه این کار حذف کارت سوخت جایگاه‌هاست که مقر بزرگی برای قاچاق است. با کارت سوخت در جایگاه، مشخص نمی‌شود بنزین به چه کسی فروخته شده است.