تحولات افغانستان چه تاثیری بر هند میگذارد؟
تحولات افغانستان در چند روز گذشته و پیشرویهای سریع گروه طالبان با وجود یک لشکر مجهز به تسلیحات آمریکایی در کابل، تعجب بسیاری را بر انگیخت و تعداد زیادی از کشورها را به فکر تجدید نظر در تعامل با طالبان به عنوان قدرت جدید در افغانستان انداخت.
به گزارش منیبان، اگرچه دولت هند هنوز به طور رسمی به تحولات افغانستان واکنش نشان نداده است، اما مواضع سنتی هند در مقابل افغانستان و همچنین گروه طالبان نشان می دهد که دهلی نو احتمالا به زودی واکنشهایی به قدرت گیری مجدد طالبان و سقوط کابل از خود نشان دهد.
هند از ابتدا و زمانی که آمریکا در ریاست جمهوری دونالد ترامپ مذاکرات مستقیم با گروه طالبان را آغاز کرد، نسبت به ارتباط با گروه طالبان محتاطانه عمل کرد. در چندین مورد به آمریکا در مورد مذاکره با طالبان اخطار داد و همچنین از بیتوجهی واشنگتن به منافع هند در افغانستان نارضایتی خود را بیان کرد.
در سالهای اخیر اگرچه هند نیروی نظامی به افغانستان اعزام نکرده است اما توانسته در پروژههای زیرساختی این کشور شرکت کرده و با دولت و پشتونها در جنوب افغانستان روابط نزدیکی برقرار کند.
دهلی نو بارها از دولت کابل حمایت کرده و اعلام کرده بود از تلاشهای برقراری آشتی ملی و صلح در افغانستان که جامع باشند حمایت میکند.
سخنگوی وزارت امور خارجه هند در این خصوص گفت: موضع ما در مقابل افغانستان روشن و قاطع بوده است. ما اعلام کردهایم که هند از تلاشهای برقراری آشتی ملی و صلح در افغانستان که جامع باشند حمایت میکند.
به گزارش نشریه "تایمز آو ایندیا"ی هند، این کشور دارای دو هدف عمده در افغانستان است. اول اینکه به دنبال کمک به افغانستان در روند رشد و توسعه است و در هدف دوم قصد دارد با نفوذ پاکستان به عنوان بزرگترین رقیب منطقهای خود در این کشور مقابله کند.
هند برای رسیدن به هدف اول خود نمیتواند شاهد رسیدن طالبان به قدرت باشد، زیرا معتقد است گروه طالبان رابطه بسیار نزدیکی با پاکستان دارد و در بخش دوم دهلی نو میخواهد توانایی طالبان و پاکستان برای حمایت از گروههای شبه نظامی مخالف هند را محدود کند.
پاکستان از یک سو ارتباط خود با طالبان را رد کرده است و گروه طالبان نیز اعلام کرده است اجازه نخواهد داد از خاک افغانستان علیه هیچ کشوری استفاده شود.
سهیل شاهین سخنگوی طالبان اخیرا در مصاحبه با خبرگزاری "ای ان آی" هند ضمن رد اتهامات موجود مبنی به ارتباط این گروه با گروههای تروریستی اعلام کرد طالبان اجازه نخواهد داد از خاک افغانستان علیه هیچ کشوری از جمله هند استفاده شود.
اما در ماه ژوئن روزنامه "هندوستان تایمز" به نقل از مقامات ارشد هندی اعلام کرد که دهلی نو برای اولین بار کانالهای ارتباطی مستقیم با رهبران طالبان از جمله ملا برادر یکی از رهبران ارشد طالبان را باز کرده است.
این اقدام هند از دو جهت اهمیت پیدا میکند: اول اینکه نشان دهنده تغییر سیاست دهلی نو در مقابل طالبان است. دوم اینکه در زمانی انجام میشود که نیروهای خارجی از جمله آمریکا درحال ترک خاک افغانستان هستند و این تحولات نقش طالبان در آینده افغانستان را مهمتر میکند.
ارتباط هند با ملا برادر مهم است زیرا وی کسی بود که در ماه فوریه سال ۲۰۲۰ قرارداد خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان را با مایک پامپئو وزیر خارجه سابق آمریکا امضا کرد.
روزنامه "هندوستان تایمز" در گزارش دیگری که روز دوشنبه متشر شد نوشت: تغییرات در افغانستان امنیت هند را تهدید خواهد کرد.
به گفته این نشریه هندی، در چند هفته اخیر طالبان نشان داد که به تعهدات خود در مذاکرات پایبند نیست. این گروه نشان داده است که تفکرات افراطی خود را رها نکرده است و میتواند با آموزش دادن نیرو، آنها را به خاک هند اعزام کند.
به گفته این نشریه، هند باید از پیروزی بیشتر طالبان در افغانستان جلوگیری کند و در صورت پیروزی کامل این گروه با نیروهای ضد طالبان هم پیمان شود.
نشریه "هندو" در گزارشی دیگر نوشت: هند باید خود را برای پذیرش شهروندان افغانستانی که خواهان ترک افغانستان هستند یا متعلق به گروههای مذهبی در اقلیت از جمله سیک یا هندو هستند آماده کند.
هند همچنین نباید هیچ حکومتی که به زور تشکیل شده است را به رسمیت بشناسد. هفته گذشته پس از مذاکرات متشکل از 12 کشور از جمله هند، نمایندگان سازمان ملل متحد و نمایندگان افغان و گروه طالبان در دوحه، بیانیهای 9 مادهای منتشر شد و در آن صراحتا بیان شد که "هیچ دولتی در افغانستان که با استفاده از نیروی نظامی تحمیل شود، به رسمیت شناخته نخواهد شد."
با توجه به وضعیت کنونی که اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان این کشور را ترک کرده است، نیروهای امنیتی و دفاعی ملی افغانستان هیچ مقاومتی نشان ندادند و جنگجویان طالبان وارد کابل شدند و بدون هیچ گونه خونریزی کنترل کاخ ریاست جمهوری را در دست گرفتند، این سوال مطرح میشود که آیا این کشورها، از جمله هند، آمریکا، انگلیس، چین، پاکستان، ترکیه، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، آلمان، نروژ و قطر حکومت طالبان را به رسمیت خواهند شناخت یا نه. این تصمیم به ویژه برای هند که رابطه نزدیکی با دولت افغانستان داشت و به ایجاد فرایندهای دموکراتیک و قانون اساسی در این کشور کمک کرد و چگونگی رفتار با زنان و اقلیتها را در این فرایندها جزء لاینفک میداند، دشوار است. به رسمیت شناختن طالبان و اعطای مشروعیت جهانی به آن گامی دشوار برای هند خواهد بود.