این مرجع تقلید شیعیان جامعه اسلامی
وی تأکید کرد: طبعا وقتی که فکر جبرگرایانه شد، نه تنها کار خودش را موجه می داند، بلکه قدسی هم می داند؛ می گوید کار من نیست و کار خدا است. به همین دلیل یکی از مهمترین کارهایی که اسلام و ائمه مسلمین و در رأس آنها امام علی(ع) انجام داد این بود که مبنای جبر را به صورت علمی، فلسفی و عقلانی توضیح بدهند، ریشه های فساد این نگاه را بیان و تبعات قضیه را گوشزد کنند.
آیت الله بیات زنجانی اظهار داشت: امروز ما با یک چالش جدیدی روبرو هستیم که بسیار جدی تر از همه چالش هایی است که تا به حال امت اسلام با آنها روبرو بوده است. امروز مشکل اصلی عبارت از این است که معتقدند عقل و وحی نمی توانند در کنار هم قرار بگیرند. در دوران ضفویه فیلسوفی به نام ملاصدرا پیدا شد. ایشان قدم بزرگی برداشتند که فیلسوفان قبل از او به این قدم موفق نشده بودند.
وی تصریح کرد: ایشان گفتند انسان می تواند از راه عقل و با راهنمایی عقل حرکت کند؛ که سرمایه قلب فلسفه
این استاد حوزه علمیه
وی افزود: به خصوص نوع ارائه ای که از محصول وحی می دهند، تعریفی که از اسلام دارند و برخوردی که به نام اسلام با جامعه قرآن قرآن کریم
آیت الله بیات زنجانی گفت: چگونه از دین
وی تأکید کرد: یکی از وظایف امروز ما این است که از دین طوری تعریف ارائه بدهیم که این تعریف عقلانی باشد؛ تا بتوانیم بین عقل و وحی پیوند ایجاد کنیم. مطمئن باشیم دینی که از عدالت، آزادی مشروع و کرامت انسان دفاع نکند، دین زیر سؤال است و عدالت، آزادی و کرامت انسان زیر سؤال نیست. برای اینکه دین اسلام و کتاب دست نخورده اش صراحتا می گوید که ما انسان را امین می دانیم. اگر خدا من را امین می داند، به چه حقی حریم شخصی افراد مورد احترام قرار نمی گیرد؟! حرمت انسان مثل حرمت کعبه است. کعبه بیت الله است چون ابراهیم خلیل با دستور خداوند آن را ساخته ولی انسان فوق کعبه است برای اینکه نص قرآن می گوید «نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی». پس اگر انسان دارای روح خدایی است، دین باید انسان را آن گونه که خود قرآن معرفی کرده معرفی کند.
مرجع تقلید شیعیان اظهار داشت: امروز مهمترین چالش این است که ما سیمایی از دین نشان می دهیم که با کرامت انسان، آموزه های قرآنی و عناوین و عبارات کلام اهل بیت(ع) همخوانی ندارد. یک جا در قرآن دارد که «یا ایها المکلّف»؟! امروز چالش میان این است که انسان چگونه دیده شود و دین را چگونه ارائه بدهیم. اگر اسلام را دین خشن و مستبدانه نشان بدهیم، اسلام نیست. شرط اولیه تکلیف، عقل و یکی از ویژگی های آدم «فهمیدن» است.
وی در پایان گفت: از خدا بخواهیم معرفت، عرفان و شناخت ما را هم نسبت به اسلام آن گونه که قرآن گفته قرار بدهد و هم شناخت ما را نسبت به انسان را آن گونه که اسلام و قرآن معرفی کرده است. ان شاء الله خداوند به ما توفیق بدهد این انسان که گوهر گرانبهای خداوند است را بشناسیم و جایگاه او را آن گونه که باید قرار دهیم.
