فقها هم ادعا ندارند که اقتصاد میدانند
حسین انصاری راد - نماینده ادوار مجلس
رئیسی در سیاست های خود لطف زیادی به مراجع دارد و مدت ها پیش هم از آنها خواسته بود در مورد مسائل اقتصادی راهکار بدهند. در وهله اول رئیس جمهور میخواهد به مراجع احترام بگذارد و هم تعارفی نسبت به مراجع است و اقدامات او در این راستا هم، برای جلب نظر آنها برای اعتماد به دولت و رضایت از دولت به حساب میآید. رئیسجمهوری میداند که مسائل پیچیده اقتصادی یک رشته تخصصی و یک علم و دانش است. به ویژه در شرایط دنیای امروز و در کشور ما با پیچیدگیهای مسائل اقتصادی چهل سال است که مراحل مختلفی را پشت سر گذاشتهایم.
زمانی بانکها و کارخانهها را ملی کردند و روزی فروختند و فروش آنها خصولتی بود و فروشی واقعی نبود. تصور من این است که آقای رئیسی میداند این مسئله پیچیده کار تخصصی میخواهد و این تخصص در نزد اقتصاددانان کشور است که جمعیت کمی نیستند و تجربههای طولانی را در اداره اقتصاد کشور به شکلی گذراندهاند. مثلا آقای نیلی و بسیاری از اقتصاددانان که تحصیل و بررسی و تحقیق آنها در داخل و خارج از دانشگاه هم در تجربه و هم تئوری حول مسائل اقتصادی بوده است.
به طور مثال اگر برای بهداشت جامعه به برخی مراجع مراجعه کنیم؛ در حالیکه مراجع دینی خود برای معالجه به طبیب مراجعه میکنند تصمیم غلطی است. بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در پایان عمر خود در پاسخ به سوالی مطلبی دارند که ظاهرا در سال ۶۷ منتشر شده است و میفرمایند مراجع دینی فقط در دو مسئله میتوانند تصمیم گیرنده باشد یکی اساس و بنیاد کشور و مملکت و مسائل کلی مملکت و کیان مملکت و دیگری مسائل اسلام و کیان اسلام ولی در عین حال تاکید و قید میکنند که در این دو مسئله نیز باید تشحیص موضوع به وسیله کارشناسان دانا انجام بگیرد یعنی مسائل کشور و مبانی حیات کشور و اسلام باید با کارشناسان دانا صورت بگیرد.
من عمرم را در حوزههای علمیه گذرانده ام و درس و برنامه هایی مرتبط با اقتصاد و اداره کشور در حوزه علمیه نیست. چه در نجف که من بودم و چه در قم و چه در مشهد که من هر سه حوزه را دیده ام ادبیات عرب و فقه و اصول و فلسفه و کلام تدریس میشود. حالا شاید یک طلبه بر اساس ذوق خود چهار کتاب اقتصادی را به صورت فرعی بخواند یا تصور کند که میتواند مسائل اقتصادی را بفهمد.
در پایان حتی فقها هم ادعا ندارند که اقتصاد می دانند البته تا جایی که من فقها را میشناسم و من ندیده ام که آنها ادعا داشته باشند که در مسائل تخصصی اقتصاد اجتهاد و استنباطی داشته باشند.