به بهانه پایان سریال «باخانمان» در گفت و گو با زینب تقوایی مطرح شد؛
برای تغییر نگرش به حضور و نقش زنان در اجتماع باید دیدگاه فرهنگی عوض شود
سریال «باخانمان » که پخش آن از شبکه سه به قسمت پایانی رسیده است از جمله سریال های کمدی شبانه است که موضوعی اجتماعی داشت. زینب تقوایی تهیه کننده این سریال که حالا حدود بیست سال از تجربه اش در برنامه سازی می‌گذرد قصد دارد کارش را با تولید فصل دوم از سریال «دود کش» در زمینه تولید مجموعه‌های کمدی ادامه دهد.
به گزارش منیبان، سریال «دود کش» از جمله سریال های طنز پرطرفداری بود که پس از پخش آن از شبکه یک به عنوان سریالی رمضانی، بارها از شبکه‌های مختلفی چون آی فیلم و تماشا و... روی آنتن رفته است. این سریال نیز طنزی اجتماعی دارد. اما آنچه که در دو سریال« دودکش» و« با خانمان» به چشم می‌آید نوع نگاه به موضوع زنان و فعالیت های اجتماعی آنان است. زینب تقوایی تهیه کننده این دو سریال در کارنامه تهیه کنندگی اش سریال هایی چون«مدینه»، «زیر پای مادر »،«پشت بام تهران» و فیلم سینمایی «سمفونی نهم» را هم ثبت کرده است. این تأکید بر نقش زنان در اجتماع شاید بیشتر موید آن است که جنسیت تهیه کننده و زن بودن او اثری در نوع نگاه به این گروه داشته و می تواند نفطه اتکایی برای اشتغال بانوان در زمینه برنامه سازی و تأثیرشان بر نوع نگاه به حضور زنان در اجتماع و نقش آنان در خانواده باشد. نگاهی که شاید در سریال های مشابه تلویزیون که سازنده آن مرد بوده اند بیشتر تک بعدی بوده یا بیشتر تمایل به مردانه شدن نقش زن در داستان داشته باشد. با زینب تقوایی در این زمینه به گفت و گو نشسته ایم که می خوانید:
در سال های ابتدایی فعالیتتان به عنوان تهیه کننده تلویزیون، به عنوان جوان ترین زن برنامه ساز مطرح شدید و پس از آن هم تولید سریال های پربیننده ای را عهده دار بودید به عنوان یک زن آیا مانعی بر سر راه شما قرار داشت و آیا موضوع رجحان نیروی مرد بر زن در کار شما هم مطرح بود؟
زمانی که به عنوان تهیه کننده یک سریال مطرح شدم مدت ها بود که این شغل را در زمینه تولید برنامه‌های تلویزیونی و مستند تجربه کرده بودم. اما در ابتدا با واکنش های برخی افراد روبرو شدم که دوست داشتند فعالیت هایم را در زمینه تولید سریال به هر چیزی به جز مهارت و تلاش ربط دهند.
اشکال این نوع نگاه نه به سازمان بلکه به دیدگاه‌های فرهنگی به حضور بانوان باز می‌گردد. در کشور ما معمولا حضور اجتماعی زنان با مشکلاتی مواجه بوده است. در عرصه کار ما هم که تولید است و یک شرایط عملیاتی شبانه روزی دارد طبیعتا فضا کمی پیچیده تر و سنگین است و یک زن باید علاوه بر طی کردن این مراحل پیچیده همه ضوابط زن بودن را رعایت کند تا دچار سوء استفاده افکار بیمار و حواشی نشود.
در زمینه موفقیت های یک زن گاهی کسانی که تحمل پیشرفت دیگران را ندشته باشند تلاش می‌کنند این موفقیت ها را به عواملی منفی نسبت دهند که بسیار ناپسند است و این مشکل به بخشی از فرهنگ ما در این زمینه باز می‌گردد. اگر ما بخواهیم به دین خودمان هم نگاه داشته باشیم الگوهایی چون حضرت زهرا(س) و حضرت زینب(س) را داریم که اتفاقا در عرصه اجتماع فعال و حتی در دفاع از ولایت نیز اثر گذار بوده اند و اگر کسانی که تظاهر به دین‌داری می‌کنند باید به این امر نیز توجه کنند و بیش از سایرین حافظ حضور زنان و فعالیت های اجتماعی آنان باشند.
آیا به عنوان یک زن برنامه ساز اراده ای برای تغییر نوع نگاه به حضور زن در اجتماع و خانواده داشته اید؟
بله در سریال «دودکش» از نویسنده و کارگردان خواستم شخصیت مرد داستان حتما از همسرش در اختلافاتی که با هم داشتند دلجویی کند و نگاهی احترام آمیز به همسرش داشته باشد. در سریال «با خانمان» هم با وجود اینکه بیشتر داستان در طبقه ضعیف جامعه رخ می دهد منزل و مأوای اصلی خانه زنی است که با زحمت و کار حلال عروسک سازی دختری نخبه پرورش داده و شرافتمندانه در جامعه فعالیت می‌کند. در سریال های دیگرم هم مثل سریال « مدینه» به طور مستقیم به موضوع حضور اجتماعی زنان پرداختم و زنی مقتدر و مستقل را در عرصه فعالیت اقتصادی به تصویر کشیدیم.
گویا برای تولید فصل دوم سریال «دودکش» آماده شده اید؟
بله تقاضای زیادی برای تولید فصل دوم داشتیم و استقبال زیاد مردم موجب شد به تولید فصل دوم بیاندیشیم.
سریال «پادری» که اندکی پس از پخش «دودکش» روی آنتن رفت با همان شخصیت های داستان شما، فصل دوم «دودکش» نبود؟
خیر . سازندگان این سریال با وجود آنکه از بستر داستان دودکش استفاده کرده بودند با همان گروه سریالی را ساختند که فصل دوم «دودکش» نبود.
چون یک زن بودید از مالکیت معنوی کار صرف نظر کردید؟
خیر. سریال «پادری» به همت همکاران ما تولید شد و در عالم همکاری علاقه ندارم وارد این مباحث شوم ضمن اینکه ما با شبکه و گروه تولید آن مشغول کار بودیم، اگرچه جهت حفظ مالکیت معنوی و اخلاق بهتر بود با گروه سازنده قبلی این اتفاق هماهنگ شود.
به نظر شما چطور می توان از نظر فرهنگی بر نوع نگاه به حضور زنان در اجتماع اثر گذاشت؟
به نظر من نوع نگاه افراد به هر موضوعی به تربیت شخصی افراد باز می‌گردد اگر کسی در خانواده تربیت درستی داشته باشد نگاهش نگاه درستی خواهد شد. برای همین نقش مادر و خانواده در بسیار مهم است و دین ما هم بهای زیادی به آن داده است. پس باید فرهنگسازی از خانواده‌ها آغاز شود تا نسل آینده بتوانند راحت تر از ما در فعالیت های اجتماعی حاضر شود.
