ویژه نوروز 1402؛
سینما امسال جان می‌گیرد؟
نگاهی به رفتار مخاطب در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد، ظاهرا تمایلی به تماشای فیلم روی پرده سینما، ندارد. آنچه از مقایسه فروش کل پیش از 25 شهریورماه 1401 به‌دست می‌آید، افت فروش و عدم اقبال مخاطبان به حضور در سینماست اتفاقی که با عدم اقبال صاحبان فیلم برای اکران آثارشان همراه شده است. حال باید ببینیم امسال با طرح شناور شدن نرخ بلیت سینما هنر هفتم به رونق خواهد رسید یا خیر؟!
به گزارش منیبان؛ براساس اعلام روابط عمومی سازمان سینمایی پس از بررسی پیشنهاد شورای صنفی نمایش در خصوص افزایش قیمت بلیت سینما، سازمان سینمایی با هدف حمایت همزمان از رونق سینما و تقویت استقبال مخاطب، با شناور شدن دائمی و هدفمند قیمت بلیت سینما در سال ۱۴۰۲ موافقت کرد. بدین ترتیب قیمت بلیت سینما در سال جدید بر اساس درجه کیفی، موقعیت جغرافیایی قرارگیری سالن سینما و سانس‌های مختلف تعیین و در اختیار متقاضی قرار خواهد گرفت. در این مصوبه سقف مبلغ بلیت ۶۰ هزار تومان آن هم برای سینماهای مدرن همچون: کوروش، ایران مال، فرهنگ، چارسو، صبامال و… در نظر گرفته شده که البته درصد بسیار بیشتری از سالن‌ها و سانس‌ها با ارقام پایین‌تر یعنی تا ۲۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. این اعداد و ارقام درحالی اعلام شد که عده‌ای از سینماداران و اهالی سینما مخالف و عده‌ای موافق آن هستند.
کجای دنیا یک دستورالعمل واحد برای تمام مخاطب سینما اعمال می‌شود؟
سجاد نوروزی، مدیر پردیس سینمایی آزادی در این باره می‌گوید: معتقدم وقتی شما نقشه توسعه و آمایش محیط ندارید به طور طبیعی نمی‌توانید برنامه‌ریزی جدی و جدید داشته باشید؛ پس آنچه انجام می شود صرفا دست و پا زدن برای بقاء است نه توسعه، و این نقطه مرگ یک صنعت است. اینکه قیمت بلیت سینما چقدر باشد یک مسئله انحرافی است. اگر شما بگویید قیمت بلیت ۵۰ هزار تومان باشد، من می‌پرسم چرا؟ اگر بگویید ۱۰۰ هزار تومان باز هم می‌پرسم چرا؟ مسئله این است که چرا به این "چراها" جواب نمی‌دهیم؟ در کجای دنیا یک دستورالعمل واحد برای تمام مخاطب سینما اعمال می‌شود؟ آیا جز این است که بلیت سینما در هفته اول اکران یک فیلم یک قیمت دارد و در هفته‌های دوم و سوم، یک قیمت دیگر؟ برای معلولان و بازنشستگان و دانشجویان و فیلم‌های سه ساعتی و ... هم هر کدام نرخ‌های متنوع در نظر می‌گیرند. این تصمیم به این دلیل است که آن‌ها به پرسش‌های خود و نقشه توسعه پاسخ داده‌اند ولی ما می‌خواهیم با پیش‌فرض‌های دهه ۷۰ برای سال ۱۴۰۲ برنامه‌ریزی کنیم، یعنی همانطور که معاونت سینمایی ارشاد بود و می‌نشستند دور هم تا در یک شیوه کلاسیک، پخش‌کننده و سینمادار توافق کنند که چه فیلم‌هایی اکران شود. پرسش اینجاست که کدام وضعیت زندگی و شئونات فرهنگی ما مشابه دهه ۷۰ است که با همان روش در سال ۱۴۰۱ کار کردیم؟
مدیر پردیس سینمایی آزادی معتقد است: من به نسل جدیدی که فعالیت می‌کند امید دارم ولی به آن‌ها میدان کار داده نمی‌شود. آن‌ها در بدنه سینما در حوزه‌های مختلف تهیه‌کنندگی، پخش، بازیگری، کارگردانی و سینماداری به اندازه خودشان کار می‌کنند و در نقاطی هم که فعالیت کرده‌اند موفق بودند منتها برآیند غالب سینما نیستند و جریان مدیریتی در ادوار مختلف به این طیف چندان توجه نکرده و نمی‌کند، چون این گروه یکسری بحث‌های حرفه‌ای دارند و ماهیتشان مثل دوران کلاسیک نیست و دنبال معامله نیستند.
تنها راه نجات سینما حمایت دولت است
عبدالله علیخانی، تهیه‌کننده سینما نیز درباره افزایش قیمت بلیت سینما می‌گوید: برای بررسی این موضوع که قیمت بلیت سینما تا چه حد باید افزایش داشته باشد یا اصلاً نیازی به افزایش قیمت نیست، باید مسائل بسیاری را در نظر گرفت اما به طور کل باید بگویم که قیمت بلیت در سینمای ایران از همان ابتدا افزایش منطقی نداشته است. اگر بخواهیم نگاهی سطحی و مقطعی داشته باشیم باید بدون در نظر گرفتن مسائلی که باعث شده سینما در این شرایط رکود قرار بگیرد با افزایش قیمت بلیت مخالفت کنیم اما باید بدانیم که ماجرا پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. سینماگران تنها قشری هستند که با قیمت روز اثرشان را تولید می‌کنند و بسیار کمتر از میزان قیمتی که نسبت به تورم منطقی است، محصولشان را می‌فروشند.
این تهیه‌کننده خاطرنشان کرد: امروز برای یک خانواده سخت است که هر نفر مثلاً 70 هزار تومان پول بلیت سینما بدهند و یک فیلم ببینند چراکه از روز اول به سینما اجازه ندادند متناسب با تورم افزایش قیمت داشته باشد. وقتی قیمت بلیت سینما بسیار کمتر از میزان تورمی است که در کشور شاهد هستیم و در عین حال افزایش قیمت در این شرایط هم منجر به کاهش شدید مخاطب می‌شود، وضعیت پیچیده‌ای پدید می‌آید که تنها حمایت دولت می‌تواند راهگشا باشد. در برخی شرایط دولت باید وارد عمل شود و خودش مدیریت بحران را دست بگیرد، همانطور که دولت برای نان یارانه در نظر می‌گیرد تا قیمتش کنترل شود برای سینما که یک محصول فرهنگی است و به دلیل سوءمدیریت‌ها در طول سالیان دراز به این شرایط رسیده باید یارانه‌ای در نظر بگیرد و اجازه ندهد که قیمت به یکباره تا اندازه زیادی افزایش پیدا کند و به تبع آن با ریزش مخاطب مواجه شود. اگر اجازه می‌دادند که سینما زیست طبیعی خود را داشته باشد هیچ نیازی به حمایت دولت نبود اما در این شرایط چاره‌ای جز حمایت دولت نیست.
علیخانی در پایان می‌گوید: سال‌های قبل سازمان سینمایی به شکل‌های مختلف به سینماها کمک می‌کرد ولی مدتی است که هیچ حمایتی صورت نمی‌گیرد. اگر سینما نابود شود وجود وزارت ارشاد و سازمان سینمایی هیچ معنایی ندارد. وزارت ارشاد تنها نهادی برای نظارت و برخورد با سینما نیست و باید از سینما حمایت کند، در این شرایط بدون شک اگر وزارت ارشاد حمایتی نکند، هم ثابت ماندن قیمت بلیت و هم افزایش آن به ضرر سینما تمام می‌شود و می‌تواند آن را به نابودی بکشاند.
راه‌های جلوگیری از ریزش مخاطب سینما
حسین محمدی، کارشناس سینما درتوصیه‌ای برای جلوگیری از ریزش مخاطب سینما گفت: یکی از بهترین پارادایم‌های حفظ مخاطب سینما، افزایش تعداد روزهایی است که طی آن بلیت به صورت نیم‌بها عرضه می‌شود. هم‌اکنون هم آمار بهترین روزهای سینمایی کشور، متعلق به سه‌شنبه‌ها است. سه‌شنبه‌هایی که بی‌توجه به شرایط جوی، فصل امتحانات، فصل فوتبال و هر نابسمانی مترقیه و غیرمترقبه دیگر، بهترین روز سینمایی کشور در طول یک هفته در تمام ۴ فصل سال است بنابراین کاملا طبیعی است که تکثر روزهایی با بلیت نیم‌بها، قطعا به افزایش مخاطب سینما خواهد انجامید. در حال حاضر، سه‌شنبه‌ها، پنج‌شنبه‌ها و جمعه‌ها، ۳ روز خوب سینمایی کشور هستند. با اضافه شدن یک روز نیم‌بهای دیگر، تعداد این روزها، به ۴ روز در هفته افزایش خواهد یافت و جریانی که در اثر این استقبال پدید خواهد آمد، قطعا بر روی ۳ روز دیگر هفته، تاثیرات مثبتی خواهد گذاشت و سینما را بیش از ماه‌های اخیر، به دغدغه‌ای برای مخاطبان آن تبدیل خواهد نمود بنابراین یکی از موثرترین و مهم‌ترین مسیرهایی که سبب افزایش تعداد مخاطبان سینما، ولو با افزایش قیمت بلیت خواهد شد، تعدد روزهای نیم‌بها به ۲ روز در هفته است.
او ادامه داد: اکران‌های مردمی، شاید بر روی کاغذ، یک طرح فانتزی و سرگرم‌کننده باشند اما همین طرح، تاثیرات شگرفی بر گیشه سالیانه سینمای کشور دارد. نخست آن‌که گیشه آن روز فیلم، تحت تاثیر این اکران مردمی، با افزایش چشم‌گیری مواجه خواهد شد.
محمدی عنوان کرد: نکته مهم بعدی، جریان‌سازی موثری است که آن فیلم از بابت این اکران مردمی به دست خواهد آورد. این جریان‌سازی که ابعاد متنوع تبلیغاتی دارد، سبب می‌شود تا شبکه‌های مجازی از تصاویر این اتفاق پر شده و یک موج رسانه‌ای موثر برای آن فیلم به راه بیفتد که سبب برجسته شدن آن اثر نزد مخاطبان شده و به‌این‌واسطه، استقبال خوبی از فیلم به عمل می‌آید. در روزگار گرانی مفرط ابزارهای تبلیغاتی، اکران‌های مردمی، موثرترین روش تبلیغاتی برای یک فیلم محسوب می‌شوند که تا پایان تابستان، به‌صورتی جدی برای تمام آثار روی پرده اعمال می‌شد. بنابراین با مهیا شدن شرایط این مدل اکران برای تمامی آثار، مخاطبان سینما نیز با رشد خوبی مواجه خواهند شد.
این کارشناس سینما گفت: یکی از پارامترهای مهم افزایش مخاطبان سینما، استفاده از ظرفیت‌های تبلیغاتی تلویزیون است. تجربه نشان داده که هر زمان تلویزیون، نسبت به تبلیغ تولیدات سینمایی، همت بیشتری به خرج داده، تعداد مخاطبان سینما، در هر دوره‌ای، با رشد خیره‌کننده‌ای مواجه شده‌اند بنابراین باید با تعریف سازوکاری جدید، زمینه را به سمتی پیش برد که تلویزیون به عنوان یک بال کمکی موثر، تعداد مخاطبان آثار سینمایی را با افزایش مواجه نماید. ظرفیت‌های پیدا و پنهان تلویزیون، این قابلیت را دارند که تعداد مخاطبان یک فیلم را با یک تبلیغات موثر، به چندبرابر افزایش دهند بنابراین باید از این بستر، نهایت استفاده را به عمل آورد و از آن در جهت رونق سینما استفاده کرد.
