نکونام، شاگرد اول مکتب کی روش/علیه جهان می جنگم!

به گزارش منیبان؛ جواد نکونام یکی از بزرگترین بازیکنان تاریخ فوتبال ایران است. بازیکنی که از پاس به فوتبال ایران معرفی شد و بعد از درخشش در این تیم و تیم ملی فوتبال به لالیگا رفت و 6 سال در تیم اوساسونا حضور داشت و در این تیم درخشید. نکونام بعد از خداحافظی از فوتبال در سال 96 وارد عرصه مربیگری شد و پس از حضوری نسبتا کوتاه در خونه‌به‌خونه بابل، یک سال در نساجی سرمربیگری کرد و در لیگ نوزدهم به عنوان سرمربی فولاد انتخاب شد. او تا سال گذشته روی نیمکت فولاد حضور داشت و یک قهرمانی در جام حذفی هم کسب کرد تا اینکه قرار شد به جای ریکاردو ساپینتو روی نیمکت استقلال بنشیند. رویایی که به نظر می رسید نکونام از روزهای اول شروع مربیگری اش آن را در سر می پروراند تا جایی که این رویا به حقیقیت پیوست اما نه در شرایطی ایده آل. نکونام در شرایطی سرمربی تیم محبوبش شد که استقلال در یکی از بدترین دوران های مدیریتی خود به سر می برد. جدایی محبی و قایدی و جذب نشدن بازیکنان مدنظر نکونام باعث شد او با دست بسته روی نیمکت استقلال بنشیند. از طرف دیگر حاشیه های و اختلافات نکونام با علی خطیر هم به وضعیت بحرانی استقلال دامن زد اما نمایش سه بازی اخیر استقلال آبرومندانه از آب درآمد. شاید یکی از بزرگ‌ترین سوال ها درباره استقلال نکونام این  باشد که در لیگ بیست و سوم هجومی بازی می‌کند یا دفاعی که البته با نمایش استقلال در سه بازی اخیر دیدیم مشخص شد که استقلال نکونام شباهت زیادی به فولاد او دارد. قبل از شروع لیگ هم مشخص بود که قرار است استقلال در لیگ بیست و سوم  اقتصادی و صرفا نتیجه‌گرا مثل استقلال فرهاد مجیدی باشد. تنها قهرمانی استقلال در دهه اخیر با فرهاد مجیدی به دست آمد. در فصلی که استقلال بسیار اقتصادی و نتیجه‌گرا بازی کرد. تعداد گل‌های زده استقلال در آن فصل به عدد 40 هم نرسید اما فقط «10 گل خورده» عامل اصلی قهرمانیِ بدون باخت و شگفت‌انگیز تیم مجیدی بود. درستی این فکت، قبلا هم در فوتبال ایران ثابت شده است. این که در فوتبال ایران اگر می‌خواهی قهرمان شوی اول باید گل نخوری! البته این مدل، خیلی باب طبع فوتبالدوستان نیست و حتی به مجیدی هم بابت آن انتقاد می‌شد اما در نهایت او توانست تنها قهرمانی تاریخ فوتبال ایران بدون باخت را برای استقلالی ها به ارمغان بیاورد. واقعیت این است که فلسفه فوتبالی نکونام تا حد زیادی برای همه مشخص است. او شاگرد مکتب و فلسفه فوتبالی کارلوس کی‌روش است. یعنی ترجیح می‌دهد خیلی اقتصادی بازی کند و 3 امتیازها را بگیرد اما اگر مصاحبه‌های یکی دو هفته اخیر پیشکسوتان استقلال را مرور کنید می‌بینید که همه آنها روی یک «ایده» اتفاق نظر دارند. این که استقلال «فولاد» نیست. منظور آنها این است که استقلال جای «دفاعی» بازی کردن نیست. نظر اغلب هواداران استقلال هم همین است. اما نکونام در تیم‌های قبلی‌اش یعنی نساجی و فولاد همان فلسفه فوتبال اقتصادی و دفاعی را پیاده کرد. البته بحث فنی تنها بحثی نیست که نکونام در آن دنباله روی کی روش است.

الگوبرداری جذاب از کی روش

جدا از اینکه نکونام چقدر در ارایه فوتبال دفاعی دنباله روی کی روش است، مرور رفتارهای آقای سرمربی نشان می دهد او در مواجهه با مدیران هم مثل سرمربی محبوبش زبان تیز و تیغی برنده دارد خصوصا حالا که حمایت حداکثری هواداران استقلال را هم به دنبال دارد. نکونام در یکی از مصاحبه های خود هم از سرمربی سابقش یاد و آرزو کرد که روزی مانند او شود، خصوصا از جنبه‌های فنی و گاه اخلاقی. نکونام که سال‌ها همراه با کارلوس کی‌روش در تیم ملی فوتبال ایران حضور داشت، با زیروبم مربیگری کی‌روش که در فوتبال ایران منشأ خدماتی بود، آشنایی کافی دارد. کاملا مشخص است که نکونام علاقه‌ دارد به مانند کی‌روش یک مربی سختگیر در همه امور باشد و هرگز توصیه‌ای را نپذیرد کما اینکه در روابط او با علی خطیر شاهد چنین رفتاری هستیم. به نظر می رسد نکونام می خواهد تصویری «کی روش طور» از خود به جای بگذارد و در این راه از شیوه های کی روش هم تقلیدمی کند. درواقع سرمربی استقلال به دنبال شیوه‌های رفتاری سرمربی سابق تیم ملی است که رسیدن به آن دور از دسترس نکونام نخواهد بود و او می‌تواند به مانند کی‌روش هر قدر که می‌خواهد در مقابل بازیکنان، مدیران و دیگر عوامل که با او سرو کار دارند سختگیر باشد و حتی نسبت به نحوه کوتاهی چمن زمین تمرین تیمش نیز حساس باشد و از همه حساب بکشد. او این روزها مانند همان شعار کی روش است که اگر جهان علیه من باشد باز هم می جنگم به همین دلیل است که با وجود برآورده نشدن خواسته هایش باز هم از قهرمانی استقلال می گوید و اینکه تیمش تا لحظه آخر برای قهرمانی خواهد جنگید. بااین حال برخی معتقدند که نکونام از نظر فنی نباید همان سبک کی روش را در استقلال پیاده کند.

تقلید خطرناک از کی روش

به نظر می رسد با توجه به داشته های استقلال ، تقلید نکونام در سبک بازی از کی روش می تواند برای استقلال خطرناک باشد. آن تیم ملی ابزاری داشت که دست سرمربی سابق را برای اجرای تاکتیکی مبتی بردفاع تیمی و تک حمله‌ها و یا استفاده از ضربات ایستگاهی باز می‌گذاشت. اتفاقاً خود نکونام که سال‌های طولانی برای تیم ملی بازی کرد یکی از ابزار مهم در دست کی‌روش برای پیاده‌سازی آن شیوه تاکتیکی بود. درکنار نکونام آندرانیک تیموریان نیز از جمله ابزاری بود که کی‌روش اتکای بسیاری به آن داشت و در دیگر پست‌ها نیز سرمربی سابق تیم ملی از بازیکنانی سود می‌جست که توانایی کافی برای اجرای خواسته‌های فنی سرمربی تیم ملی را داشتند. کارلوس‌ کی روش اگر سال‌های طولانی از آن روش احتیاط‌ آمیز بهره گرفت تا در تیم ملی موفق باشد و دست کم از رسیدن به جام‌های جهانی باز نماند که موفق هم بود، این موفقیت ناشی از درک درست او از بازیکنانی بود که سال‌های قابل توجهی دم دست او بودند.در حقیقت کی روش براساس توانمندی بازیکنانش آن روش‌ها را پیاده کرد و با دقت و ریزبینی دقیق متوجه شد که از آن نسل فوتبال ایران باید یک بازی غالباً دفاعی را طلب کند تا حتی مقابل تیم‌های مطرح فوتبال جهان نیز به نتایج آبرومندی برسد که توفیقات بسیاری هم در این راه داشت اما اینکه تصور کنیم کی‌روش روش‌های تاکتیکی خود را بدون درنظرگرفتن نیروهایش برگزیده تحلیلی غلط از واقعیت‌های ذهنی سرمربی سابق تیم ملی است.اینکه کی روش در تیم ملی فوتبال ایران گرایش به اجرای بازی دفاعی داشت نشأت گرفته از درک او از توانایی بازیکنانی بود که در آن روزگاران با او در تیم ملی حضور داشتند اما شاید اگر کی‌روش برای مثال در نسل سال 1998 ایران به مربیگری در تیم ملی می‌پرداخت قطعاً به استفاده از روش دفاعی روی نمی‌آورد و به سراغ اجرای بازی‌های هجومی می‌رفت و تلاش می‌کرد براساس توانمندی بازیکنان روش بازی خود را برگزیند.
جواد نکونام نیز برپایه آنچه بازیکنان می‌توانند باید اصول بازی استقلال را پیدا کند و او اگر صرفاً به‌دنبال اجرای همان روشی باشد که کی‌روش در تیم ملی ایران به‌کار می‌گرفت به سرعت در مسیر ناکامی قرار خواهد گرفت و بعید هم هست که سرمربی استقلال با این همه تجربه چنین اندیشه‌ای داشته باشد و بخواهد چشم بسته تاکتیک کی‌روش را در تیمی پیاده کند که شاید اساساً هیچ شباهتی به تیم‌های سرمربی سابق تیم ملی نداشته باشد.بنابراین روش کار استقلال باید براساس عملکرد و توانایی بازیکنان انتخاب شود و به نظر هم می‌رسد که نکونام همین کار را خواهد کرد و او اگر از کی‌روش یاد کرد هرگز این اشاره به منزله انتخاب روش بازی او در استقلال نیست و جواد نیز آگاه است که انتخاب روش بازی براساس شناخت سرمربی و توانایی بازیکنان انتخاب خواهد شد.