آرامش بازار سیمان پس از طوفان ارزی
بررسی جدیدترین وضعیت بازار نشان می‌دهد که قیمت سیمان که از هفته سوم شهریور ثابت مانده بود، امروز در برخی شرکت‌ها با کاهش همراه بوده است. این در حالی است که در پی افزایش قیمت ارز در روزهای اخیر، در بازارهای مشابه نظیر آهن و سایر کالاهای سرمایه‌ای افزایش قیمت اتفاق افتاد.
پس از افزایش ۱۸ تا ۳۹ درصدی قیمت سیمان در میانه شهریور ماه، بررسی‌ها از بازار نشان می‌دهد قیمت این محصول از هفته سوم شهریو ثابت مانده و امروز، چهارشنبه، ۱۹ مهر ۱۴۰۲، قیمت هر پاکت سیمان درب برخی از کارخانه‌ها بین ۴۵ هزار تا ۶۴ هزار و ۵۰۰ تومان است.البته هنوز قیمت بخشی از کارخانه‌ها اعلام نشده، اما مقایسه چند کارخانه حاکی از کاهش قیمت است. برای مثال قیمت هر کیسه ۵۰ کیلویی سیمان تیپ ۲ تهران که تا اوایل هفته ۶۹ هزار توامان قیمت داشت، امروز به نزدیک ۶۱ هزار تومان رسیده است.همچنین قیمت سیمان تیپ ۲ ساوه از ۷۵ هزار و ۵۰۰ تومان به ۶۲ هزار و ۵۰۰ تومان، سیمان آبیک از ۶۳ هزار تومان به ۵۹ هزار و ۳۰۰ تومان، فیروزکوه از ۶۰ به ۵۷ هزار و ۵۰۰ تومان و سیمان فراز فیروزکوه از ۵۹ هزار و ۵۰۰ به ۵۵ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است.به این ترتیب می‌توان گفت امروز حداقل در پنج کارخانه سیمان به کاهش قیمت ۲۵۰۰ تا ۱۳ هزار تومانی، معادل ۴.۱ تا ۱۷.۲ درصدی مواجه بوده‌ایم.
گفتنی است در هفته‌نهای گذشته اخبار مرتبط با مذاکرات سیاسی، نرخ دلار و غیره در این هفته در بازارهای مختلف اثر داشت و منجر به کاهش یا ثبات قیمت‌ها در بازار شده بود. البته همچنان رکود حاکم بر بازار و ساخت‌وساز مسکن و نبود نقدینگی اثرات خود را بر بازار مصالح ساختمانی دارد.هرچند حمید فرمانی، رئیس هیات مدیره انجمن سیمان، اخیرا در گفتگو با تجارت‌نیوز رکود حاکم بر بازار را تایید کرد، اما گفت که کاهش قیمت به دلیل رکود نیست، بلکه به دلیل افزایش تولید، ثبات در عرضه و غیره است. چراکه در نیمه اول امسال فروش سیمان هم افزایش پیدا کرد.اما در روزهای اخیر در پی تنش بین اسرائیل و حماس، درگیری‌هایی که با عملیاتی با عنوان «طوفان‌الاقصی» شروع شد، بازار ارز در فاصله زمانی کوتاهی رشد بیش از ۲۰۰۰ تومانی را تجربه کرد و بازار سرمایه نیز قرمز پوش شد.این وضعیت بر بازارهای مختلف مالی نیز اثر داشته و منجر به افزایش قیمت کالاهای سرمایه‌ای هم شده است. هرچند روز گذشته تا حدودی این سیر صعودی متوقف شد.
جدال بر سر تعیین قیمت سیمان
البته بازار سیمان در هفته‌های گذشته چالش‌های دیگری را نیز از سر گذرانده است. اخیرا ابراهیم رئیسی دستور داد برای کاهش قیمت مسکن، قیمت فولاد و سیمان کاهش یابد. فارغ از اینکه دستورات مقامات چقدر توانسته در کنترل بازار موفق باشد، به نظر می‌رسد این صحبت‌ها مقدمه‌ای برای خروج سیمان و فولاد از بورس کالا باشد. چراکه روز گذشته هم او دستور به تشکیل هیئت‌های کارشناسی برای بررسی عرضه سیمان و فولاد در بورس کالا در راستای کاهش قیمت ساخت نهضت ملی مسکن داد.این در حالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد رکود ساخت و ساز در چند ماه گذشته باعث شده قیمت مصالح ساختمانی در بیشتر مقاطع سیر نزولی داشته باشد.در این میان مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی، هم بورس کالا را عامل گرانی مصالح ساختمانی می‌داند. او همچنین گفته که عرضه سیمان و فولاد در بورس کار غلطی است و برخی بورسی‌ها دراین‌باره اصرار نکنند، چراکه در غیر این صورت باید قیمت پایه عرضه تغییر کند.
از طرف دیگر بر اساس اظهارات کارشناسان این حوزه، سهم سیمان و فولاد از قیمت تمام‌شده مسکن بسیار ناچیزتر از آن است که بتواند تاثیری چشمگیر بر قیمت تمام‌شده بگذارد و این قیمت زمین، عوارض و پروانه ساخت است که بسته به مکان ساخت، بین ۷۰ تا ۹۰ درصد هزینه ساخت را به خود اختصاص می‌دهد و به طور کلی تامین زمین مورد نیاز برای ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن از ابتدا از اصلی‌ترین مشکلات دولت در این زمینه بوده است.در مقابل این تصمیم در بین بورسی‌ها بازخورد خوبی نداشته و حتی اخیرا همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، به ایسنا گفت که طرح خروج سیمان و فولاد از بورس، خواست رانت‌خواران است، چراکه آن‌ها تمایل زیادی به بازگشت سیستم حواله‌ای برای تامین منافع خودشان دارند.رئیس هیات مدیره انجمن سیمان نیز معتقد است عرضه سیمان در بورس کالا به نفع کارخانه‌ها، مصرف‌کننده نهایی و دولت تمام می‌شود و با خروج آن ممکن است هم کارخانه‌ها و هم مصرف‌کننده متضرر شوند و این تصمیم تبدیل به یک بازی دو سر باخت شود.در اصل فرمانی هشدار داد که در صورت اجرای طرح وزیر راه و شهرسازی، صنعت سیمان کشور دچار مشکل خواهد شد و این دلال‌ها هستند که قیمت نهایی را مشخص خواهند کرد.
به طور کلی محیط شفاف بورس، نسبت به گذشته دست دلالان را از بورس کوتاه کرده است. طوری‌که پیش از ورود سیمان به بورس، دلالان این محصول را به قیمت پایین از تولیدکننده می‌خریدند و با سود بالا به مصرف‌کننده می‌فروختند و در مقاطعی هم شاهد کمبود سیمان در بازار بودیم. اما آغاز عرضه سیمان در بورس کالا منجر به کاهش قیمت این محصول شد.البته به نظر می‌رسد حداقل فعلا پرونده توقف عرضه سیمان در بورس بسته شده است. چراکه در نهایت احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، گفت که بورس کالا به عنوان بستر شفاف نظام توزیع کالاهای اساسی یا کالاهای پایه قرار گرفته و در پایان دهه‌های ۸۰ و ۹۰ برای عبور از مسیر پر از رانت و فسادی که پیش از آن وجود داشت به نظام بورس کالا منتقل شدیم. بنابراین دولت فعلا هیچ تصمیمی در این زمینه ندارد و اگر هم رویه موجود نیاز به اصلاحی دارد، در چهارچوب بورس کالا اصلاحات صورت می‌گیرد.مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، نیز چند روز پیش تاکید کرد که خروج سیمان و فولاد از بورس کالا منتفی شده و قرار است با نهادهایی که به این دو صنعت انتقاد دارند، جلساتی برای رفع این ابهامات برگزار شود.
روند تغییرات قیمت سیمان در ماه‌های گذشته
قیمت سیمان در تیر ماه روند صعودی داشت؛ موضوعی که با توجه به آغاز قطعی برق در فصل گرما و افزایش قیمت سوخت سیمان دور از انتظار نبود. اما در مرداد این روند نزولی بود که به نظر می‌رسد دلیل اصلی آن، رکود حاکم بر بازار ساخت و ساز باشد.البته برخی از فروشندگان به تجارت‌نیوز گفتند که در ماه‌های قبل عرضه سیمان در بورس کالا نوسان داشته، اما اخیرا وزارت صمت به این موضوع ورود کرده و حالا عرضه، مدیریت شده و همین موضوع باعث ایجاد روند کاهشی در بازار سیمان شده است.در این میان تولیدکنندگان روایت دیگری در این رابطه دارند و معتقدند ثبات قیمت سیمان با وجود محدودیت برق در ماه گذشته به دلیل تجربه صنعت و پیش‌بینی وضعیت و استفاده از ذخایر کلینکر بود و آمار نشان می‌دهد میزان تحویل سیمان در پنج ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است.
