11 باور اشتباه درباره بیماری هپاتیت

به گزارش منیبان؛ هپاتیت پنج نوع اصلی دارد: هپاتیت A، هپاتیت B، هپاتیت C، هپاتیت D و هپاتیت E. هپاتیت B و هپاتیت C شایع‌ترین انواع هپاتیت هستند.

در این مطلب به 11 باور اشتباه درباره هپاتیت می‌پردازیم:

باور اشتباه 1: همه‌ی هپاتیت‌ها به یک اندازه خطرناک‌اند

برخی از انواع هپاتیت خود به خود برطرف می‌شوند؛ اما انواعی دیگر می‌توانند سبب سرطان کبد یا آسیب دائمی کبد شوند.

ویروس‌های هپاتیت در واقع بسیار متفاوت‌اند:

. هپاتیت A: اغلب فرد برای مدت کوتاهی بسیار احساس ناخوشی می‌کند؛ اما به ندرت پیش می‌آید که عارضه‌ی خطرناکی ایجاد شود یا بیماری خیلی طول بکشد.

. هپاتیت B: در صورتی که عفونت ویروسی اولیه فرد تبدیل به یک عفونت مزمن شود می‌تواند خیلی خطرناک باشد؛ اما این اتفاق تنها برای 2 تا 6 درصد از بزرگسالان می‌افتد و برخی افراد طی عفونت اولیه هرگز علامتی ندارند.

. هپاتیت C: این نوع هپاتیت اغلب در ابتدا علامتی ندارد؛ اما تقریبا 60 تا 80 درصد از افرادی که به هپاتیت C‌ مبتلا می‌شوند، دچار عفونت مزمن نیز می‌شوند که در نهایت می‌تواند سبب سرطان کبد، سیروز کبد و در صورت عدم درمان منجر به مرگ شود.

به همین دلیل مهم است که برای هپاتیت A و B واکسیناسیون انجام شده و دست کم یک بار از جهت هپاتیت C غربالگری صورت بگیرد، حتی اگر احساس می‌کنید حالتان خوب است.

باور اشتباه 2: هپاتیت C‌ نادر است

طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، 325 میلیون نفر مبتلا به هپاتیت B‌، C‌ و یا هردواند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها می‌گوید در سال 2019، 115900 مورد هپاتیت حاد A، B‌ و یا C در آمریکا وجود داشته است.

تقریبا نیمی از افرادی که با هپاتیت C زندگی می‌کنند حتی شاید تا دهه‌ها هیچ علامتی نداشته باشند؛ اما وقتی ویروس به جایی می‌رسد که به کبد آسیب جدی می‌زند، یرقان یا دیگر علائم ظاهر می‌شوند

سازمان بهداشت جهانی در سال 2016 تخمین زده بود که 399000 نفر در تمام دنیا در اثر هپاتیت C‌ جان خود را از دست داده‌ بودند. هپاتیت B‌ و C شایع‌ترین علت‌های سیروز و سرطان کبد هستند که ضمنا موجب بیشتر مرگ‌های ناشی از هپاتیت ویروسی نیز می‌شوند.

از سال 2013 تا پیش از ظاهر شدن SARS-CoV-2 که عامل کووید – 19 است، هپاتیت C‌ اولین عامل مرگ و میر ناشی از یک بیماری عفونی در آمریکا بوده است. طبق تخمین‌ها، 71 میلیون نفر در سراسر دنیا و 2.4 میلیون نفر در آمریکا با هپاتیت C زندگی می‌کنند که این تعداد، دو برابر تعداد افرادی است که در آمریکا با HIV‌ زندگی می‌کنند، هر چند هپاتیت C کاملا قابل درمان است.

باور اشتباه 3: زنانی که هپاتیت C دارند نمی‌توانند به کودک شیر بدهند

ویروس هپاتیت C از طریق شیر مادر منتقل نمی‌شود؛ اما افرادی که نوک سینه‌شان ترک خورده یا خونریزی دارد باید موقتا شیردهی را متوقف نمایند تا زخم التیام پیدا کند.

باور اشتباه 4: هپاتیت از طریق بوسیدن و دست دادن منتقل می‌شود

هر چند این باور بسیار گسترده است اما واقعیت ندارد. افراد نمی‌توانند با بوسیدن، دست دادن، استفاده از ظروف مشترک، نیش پشه، سرفه و عطسه به ویروس هپاتیت C مبتلا شوند.

ویروس هپاتیت C زمانی منتشر می‌شود که فرد با خون فرد مبتلا به این ویروس از طریق وسایل تزریقی، وسایل استریل نشده تتو، زایمان و به ندرت رابطه جنسی، تماس پیدا کند.

باور اشتباه 5: کسانی که هپاتیت C دارند نمی‌توانند رابطه جنسی داشته باشند

مطمئنا این باور درست نیست اما مواردی را باید مد نظر داشت. ویروس هپاتیت C‌ از طریق تماس با خون فرد مبتلا به ویروس منتقل می‌شود. فعالیت‌های جنسی که ریسک قرار گرفتن در معرض خون را افزایش می‌دهند (مثلا رابطه جنسی مقعدی یا رابطه جنسی طی قاعدگی)، پُرخطر هستند.

باور اشتباه 6: همه‌ی افرادی که هپاتیت دارند، یرقان دارند

یرقان علامتی از مشکلات کبد است؛ اما همه‌ی ویروس‌های هپاتیت فورا موجب مشکلات کبدی نمی‌شوند. تقریبا نیمی از افرادی که با هپاتیت C زندگی می‌کنند حتی شاید تا دهه‌ها هیچ علامتی نداشته باشند؛ اما وقتی ویروس به جایی می‌رسد که به کبد آسیب جدی می‌زند، یرقان یا دیگر علائم ظاهر می‌شوند.

باور اشتباه 7: هپاتیت ژنتیکی است

این تصور نادرست وجود دارد که هپاتیت ژنتیکی است و به همین دلیل می‌تواند از نسلی به نسل دیگر منتقل شود، اما این واقعیت ندارد. هپاتیت C یک ویروس است و از والدین به ارث برده نمی‌شود. در موارد نادر، هپاتیت می‌تواند حین زایمان از مادر به فرزند انتقال داده شود اما احتمال چنین رویدادی تقریبا 2 تا 8 درصد است.

باور اشتباه 8: برای تمام انواع هپاتیت، واکسن وجود دارد

این هم صحت ندارد. در حال حاضر برای هپاتیت‌های A و B‌ واکسن‌هایی وجود دارد و هر دوی آن‌ها نیاز به چند دوز تزریق دارند تا واکسیناسیون کامل شود.

باور اشتباه 9: هپاتیت C نمی‌تواند در خارج از بدن انسان دوام بیاورد

محققان دانشگاه Yale در سال 2014 دریافتند هپاتیت C تا شش هفته بعد از خشک شدن روی یک سطح می‌تواند زنده بماند و آن‌قدر قابلیت ایجاد عفونت دارد که بتواند کسی را دچار عفونت کند. تا پیش از آن این تصور وجود داشت که هپاتیت C در خارج از بدن انسان فقط تا چهار روز می‌تواند زنده بماند. متاسفانه ویروس هپاتیت C یک ویروس بسیار قوی است.

باور اشتباه 10: کسی نمی‌تواند دو بار به هپاتیت C‌ مبتلا شود

این هم نادرست است. فرد پس از درمان هپاتیت C می‌تواند دوباره به آن مبتلا شود. در واقع آنتی‌بادی‌های عفونت اولیه نمی‌توانند مثل واکسن از شما محافظت کنند. یعنی ابتلا به ویروس هپاتیت C‌، شما را در برابر ابتلای مجدد به این ویروس ایمن نمی‌کند و بعد از پاکسازی بدن از ویروس هپاتیت C‌ به صورت طبیعی یا با کمک دارو، باز هم ممکن است به این ویروس دچار شوید.

باور اشتباه 11: داروهای هپاتیت C عوارض جانبی بدی دارند

این هم درست نیست. داروهای فعلی برای درمان هپاتیت C معمولا شامل یک دوره هشت تا دوازده هفته‌ای درمان با قرص می‌شوند. نرخ درمان اکنون بالای 90 درصد می‌باشد. این داروهای جدید عوارض جانبی بسیار کمی دارند و خیلی خوب تحمل می‌شوند.

خلاصه

هپاتیت یک بیماری است که در تمام دنیا وجود دارد و دانستن نحوه انتشار و انتقال آن و چگونگی کاهش این احتمال، اولین قدم برای کاهش اثر ویروس هپاتیت است. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها توصیه می‌کند همه‌ی افراد بالای 18 سال باید دست کم یک بار در طول عمر خود تست غربالگری هپاتیت را انجام دهند یا اگر ریسک فاکتور این بیماری عفونی را دارند، به دفعات بیشتری از این جهت چکاپ شوند.