مدیریت اسکودا و کانون‌ها در سه سال گذشته از جنس مدیریت بحران بود

به گزارش منیبان به نقل از روابط عمومی اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران، پنجاه و یکمین همایش هیات عمومی اسکودا از امروز چهارشنبه ۲۴ آبان ماه ۱۴۰۲ به میزبانی کانون وکلای دادگستری استان هرمزگان در جزیره کیش آغاز شد.

در مراسم افتتاحیه این همایش، دکتر جعفر کوشا طی سخنانی ضمن خیر مقدم به اعضای هیات مدیره کانون‌های وکلای دادگستری سراسر کشور و نیز مدعوین و وکلای حاضر در همایش، به جنایت‌های اخیر رژیم صهیونیستی در نوار غزه اشاره کرد و گفت: این جنایت‌ها که در سکوت کشور‌های قدرتمند و انفعال جامعه جهانی، منجر به نقض سیستماتیک حقوق بشر در فلسطین شده است، به عنوان یک لکه ننگ در صفحات تاریخ بشری ثبت خواهد شد. عادی‌انگاری جنایات جنگی و کشتار بی‌رحمانه غیرنظامیان فلسطینی در نوار غزه که می‌توان عنوان نسل‌کشی بر آن نهاد، خود گواه بسیار روشنی بر ضرورت بازنگری در سازوکار‌های سیاسی و حقوقی بین‌المللی برای ایجاد صلح و صیانت از حقوق ملت‌هاست.

وی افزود: مادامی که جامعه جهانی نتواند بازدارندگی لازم را ایجاد کند، آنچه امروز بر مردم مظلوم فلسطین می‌رود، قابل تکرار خواهد بود. رویکرد مزورانه و استاندارد‌های دوگانه عمده دولت‌های غربی در مواجهه با اشغالگری و جنایات صهیونیست‌ها نیز در حافظه جمعی جهانیان ماندگار خواهد بود.

دکتر کوشا در ادامه ضمن گرامیداشت روز بیستم آبان ماه سالروز تاسیس کانون وکلای دادگستری گفت: کانون وکلا، نهادی است که برای پاسداری از حق مردم و تحقق دادرسی عادلانه، مطابق موازین جهان‌شمول حقوق بشر و آموزه‌های اسلامی شکل گرفت و تا به امروز، با وجود فرازونشیب‌ها و مانع‌تراشی‌ها به فعالیت اثربخش خود ادامه داده است. در اینجا همچنین باید گرامیداشت یاد و خاطره همه معمرین و پیشکسوتان نهاد وکالت و جامعه حقوقی کشور که از ابتدای تاسیس کانون وکلا تا به امروز برای اعتلای این نهاد کوشیده‌اند، نهادی که نه فقط خانه صنفی وکلا که به دلیل پاسداری از حاکمیت قانون و حقوق مردم، به تعبیری خانه امید مردم بوده است.

رئیس اسکودا افزود: همچنین باید گرامی داشت یاد و خاطره بزرگان و دوراندیشانی که با نگاهی مبتکرانه زمینه تاسیس اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران را فراهم کردند. اسکودا سازوکار بدیع و ایده نوآورانه‌ای برای انسجام‌بخشی و ایجاد وحدت و همگرایی در نهاد وکالت بود که در سال‌های گذشته اثربخشی و کارآمدی آن در مقاطع مختلف به اثبات رسیده است.

دکتر کوشا در ادامه ضمن مرور فلسفه شکل‌گیری اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران، تصریح کرد: اسکودا ابتکار کانون‌های وکلای دادگستری ایران برای اتحاد، همدلی، همبستگی و مدیریت مسائل کلان نهاد وکالت است. اسکودا به همت کانون‌های وکلای سراسر کشور و عزم و اراده آن‌ها برای نقش آفرینی مسئولانه و فعالانه در حوزه وکالت به وجود آمد تا رؤیای بدخواهان و معارضان نهاد وکالت برای ایجاد انشقاق و تشتت در نهاد وکالت تعبیر نشود.

این حقوقدان و وکیل دادگستری افزود: حالا که یک دوره دیگر در عمر اتحادیه به سر آمده، فرصت خوبی برای برای بازخوانی عملکرد و مرور کارنامه این نهاد برآمده از تدبیر جمعی و دوراندیشی مدیران و کنشگران نهاد وکالت است. در تبیین، تدقیق و تامل در کارنامه و گزارش عملکرد اسکودا، این مهم است که فراموش نکنیم که این کارنامه به طور اعم در چه شرایط اجتماعی – سیاسی و به طور اخص در چه شرایط بیرونی برای نهاد وکالت حاصل شده است.

رئیس اسکودا یادآور شد: همگی استحضار دارید که در سه سال گذشته، سطح هجمه‌ها برای تحدید استقلال و ایجاد محدودیت برای فعالیت‌های نهاد وکالت، تقریبا در عمر طولانی فعالیت این نهاد، کم‌سابقه و حتی بی‌سابقه بوده است؛ از یک سو با تبعات یک آئین‌نامه اجرایی مواجه بودیم که عملا شأن تقنینی داشت و ناقض استقلال وکالت بود. در میدان‌های دیگر عده‌ای با شعار توسعه بازار خدمات حقوقی، عملا معیار علمی در سنجش صلاحیت متقاضیان وکالت را تضعیف کردند.

دکتر کوشا ادامه داد: قانون موسوم به تسهیل البته تنها چالش به وجود آمده برای نهاد وکالت از ناحیه مجلس نبود، موضوعات دیگری همچون توسعه صلاحیت کارشناسان حقوقی، درگاه ملی مجوز‌های کسب‌وکار، تحقیق و تفحص و … نیز در همین دوره مطرح شد و هر ک دام از آن‌ها تا مدت‌ها تمرکز و انرژی ما را در نهاد وکالت می‌گرفت.

وی در ادامه با بیان اینکه مدیریت اسکودا و البته کانون‌های وکلای سراسر کشور در سه سال گذشته، از جنس مدیریت بحران بود، گفت: حتی امور بسیار معمول و روتین مثل برگزاری آزمون وکالت که همه‌ساله بدون مشکل برگزار می‌شد در این دوره با مشکلات مواجه شد. چه بسا اگر نبود این همه هجمه و چالش، شرایط کار در اتحادیه و برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌ها به کلی متفاوت می‌بود. هر چند که البته در همین شرایط نیز تلاش‌های بسیاری شد تا از برنامه‌ریزی بلندمدت و میان‌مدت غافل نشویم و صرفا مشغول امور جاری و روزمره نباشیم.

رئیس اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران در ادامه به کارنامه اسکودا در طول سه سال گذشته اشاره کرد و گفت: گزارش عملکرد اسکودا در سه سال گذشته، به صورت کتاب در آمده و امروز نزد شماست. من معتقدم که این کتاب صرفا عملکرد شخص بنده (جعفر کوشا) یا سایر کادر مدیریتی فعلی اسکودا اعم از نواب رئیس، بازرس و کارکنان اتحادیه نیست؛ آنچه در اثر فعالیت‌ها و اقدامات اسکودا در این دوره مدیریتی حاصل شده، جملگی نتیجه اهتمام و کوشش هیات مدیره همه کانون‌های وکلای دادگستری است. چه عزیزانی که امروز در جمع ما هستند و چه عزیزان دیگری که در دوره قبلی هیات‌مدیره کانون‌های مختلف عضویت داشتند و امروز جای خود را به همکاران دیگر داده‌اند.

وی تصریح کرد: این کتاب حدیث نفس نیست؛ در کشوری که معمولا از انقطاع تجارب مدیریتی، عدم مستندسازی فعالیت‌ها و تکرار‌های بی‌ثمر رنج می‌بریم، انتشار گزارش عملکرد مکتوب و مدون، پایه‌گذاری یک سنت برای ارتقای مدیریت در این نهاد برآمده از عقلانیت جمعی وکلاست. اشاره تفصیلی به عملکرد و فعالیت‌ها و دستاورد‌های اسکودا در سه سال گذشته سخن را به درازا می‌کشاند و در این مقال نمی‌گنجد. چه آنکه این موارد در کتابی که در دست دارید، تشریح شده است؛ این کتاب در حقیقت نشان می‌دهد اسکودا در این سه سال دقیقا از چه نقطه‌ای به چه نقطه‌ای رسیده است.

دکتر کوشا با بیان اینکه مرور عملکرد اسکودا در سه سال گذشته به هیچ عنوان به معنای نفی یا تخطئه تلاش‌های عزیزان مدیر در ادوار پیشین اتحادیه نیست، خاطرنشان کرد: همه کسانی که در این خانه صنفی کوشش و فعالیت کردند ماجورند و حتما در جایگاه فعلی اتحادیه نقش داشته‌اند. نفی کارنامه پیشینیان سنت نامیمون رایج در عرصه سیاسی کشور ماست که نباید اجازه دهیم به جامعه حقوقی تسری پیدا کند.

رئیس اسکودا در ادامه «شفافیت»، «نهادسازی و ساختارسازی» و «بسط کنشگری اتحادیه در حوزه عمومی» را از مهم‌ترین رویکرد‌ها در اداره اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری در سه سال گذشته توصیف کرد و گفت: ما در تمام این مدت، هرگز پشت در‌های بسته تصمیم نگرفتیم و همواره حق وکلا، داوطلبان وکالت، سایر منتسبان به جامعه حقوقی و مردم را بر دانستن ارج نهادیم و تلاش کردیم مستمرا به صورت شفاف اطلاع‌رسانی کنیم.

وی افزود: در طول این مدت، تلاش شد ساختار‌های لازم برای ارتقای نقش‌آفرینی و حرکت اتحادیه به سوی اهداف تعیین شده را ایجاد کنیم. کارگروه‌های متعددی که در این مدت ایجاد شد، صرفا زینت‌المجالس نبود و هر یک بسته به یک نیاز برای ارتقای کنشگری اسکودا ایجاد شد. گزارش عملکرد تک تک این کارگروه‌ها در کتاب گزارش عملکرد آمده است. بدون این ساختارسازی مبتنی بر تخصص‌گرایی، اتحادیه توان لازم برای ایفای وظایف و مسئولیت‌های خود را نمی‌داشت.

دکتر کوشا در ادامه، تلاش برای بسط کنشگری اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری در حوزه عمومی از طریق ارتقای سازوکار‌های رسانه‌ای و روابط عمومی را از مهم‌ترین رویکرد‌های اسکودا در سه سال گذشته عنوان کرد و گفت: در شرایطی که هجمه‌ای مستمر برای تخریب انگاره عمومی صنف وکالت از تریبون‌های رسانه‌ای مختلف در جریان بود، این مهم بود که با راهبرد‌های رسانه‌ای اثربخش، اجازه ندهیم میان مردم و وکلا فاصله بیفتد. با همین نگاه بود که مشاور رسانه‌ای به ما اضافه شد و در گام بعدی واحد روابط عمومی اتحادیه راه‌اندازی شد. با تشکیل شورای سیاست‌گذاری روابط عمومی در اتحادیه، تلاش کردیم در راستای توانمندسازی روابط عمومی کانون‌ها نیز گام برداریم. جلسات منظم شورای استانی روابط عمومی‌ها به همراه ارائه آموزش‌های حرفه‌ای چه به صورت حضوری و چه به صورت برخط با همین هدف انجام شد.

وی افزود: اقداماتی نظیر امضای تفاهمنامه با انجمن صنفی روزنامه‌نگاران، واکنش به موضوعات روز در قالب جلسات کمیته حقوق بشر، ارائه معاضدت به ایرانیان خارج از کشور و امضای تفاهم‌نامه با نهاد‌های حمایتی مثل کمیته امداد و بهزیستی نیز نقش مهمی در مقابله با انگاره‌سازی مغرضانه معارضان علیه نهاد وکالت داشت. این مهم بود که افکار عمومی بداند، کانون‌های وکلا به عنوان تنها متولی قانونی خدمات حقوقی در کشور، توسعه دسترسی مردم، به خصوص اقشار محروم به خدمات حقوقی را جزء وظایف ذاتی خود می‌دانند و در راستای ایفای این وظیفه مهم تلاش می‌کنند.

آسیب‌شناسی رویه‌های موجود در نهاد وکالت

عضو هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی در ادامه ضمن آسیب‌شناسی رویه‌های موجود در نهاد وکالت، خاطرنشان کرد: در میان کوهنوردان رسم است که در هر ایستگاه یا توقف‌گاه، چند دقیقه‌ای را صرف نگاه به مسیر طی شده و مرور چشم‌انداز آینده می‌کنند. اینکه از کجا آمده‌اند و مقصد نهایی کجاست. انتخابات در نهاد‌های دموکراتیک هم چنین شأنی دارد. ایستگاهی است که باید در آن مسیر طی شده را مطالعه و برای آینده برنامه‌ریزی کرد. نهاد وکالت اعم از اسکودا و کانون‌های وکلا، برای ارتقای عملکرد، کارآمدی بیشتر و بهبود کارکردی نیاز به بازخوانی گذشته و تجدیدنظر در سیاست‌ها و برنامه‌ها دارند.

دکتر کوشا با بیان اینکه نهاد وکالت سه ساحت تعاملاتی مهم اعم از مردم، وکلا و حاکمیت دارد، تصریح کرد: به عنوان عضوی از جامعه حقوقی کشور که سابقه فعالیت قضایی، دانشگاهی، وکالتی و صنفی دارم معتقدم که در هر سه ساحت، نیازمند بازخوانی و تجدیدنظر هستیم. ما باید نسبت خود با مردم را دقیقا تعریف کنیم؛ نهاد وکالت نگاهبان قانون، دیده‌بان مردم‌سالاری و حقوق بشر و مرزدار حقوق عامه است؛ افکار عمومی نباید این نهاد را به یک نهاد صرفا صنفی فرو بکاهد. این البته ریشه در عملکرد و نگاه ما دارد. مردم باید ما را از خودشان و در کنار خودشان بدانند و این فقط به گفتن نیست.

رئیس اسکودا افزود: در تعامل با حاکمیت نیز، باید این اقناع را به وجود بیاوریم که ما معارض یا رقیب او نیستیم، ما یکی از دو رکن اصلی تحقق دادرسی منصفانه‌ایم که خود یکی از مهم‌ترین پایه‌های مشروعیت هر نظم سیاسی مردم‌سالارانه است. نفی و تخطئه نهاد وکالت، نه فقط گامی علیه منافع و حقوق مردم، بلکه اقدامی در راستای تضعیف مشروعیت نظام است و حتی به زعم ما اقدام علیه مصالح و امنیت ملی است.

وی ادامه داد: در مواجهه با وکلا نیز معتقدم، هر چقدر حمیت و اهتمام جمعی وکلا برای صیانت خانه صنفی بیشتر شود، تضعیف این نهاد برای عناصر بیرونی دشوارتر خواهد بود. حرمت در درجه اول به عهده متولی است. لازم است با اتخاذ راهبرد‌های اثربخش، سرمایه صنفی نهاد وکالت را تقویت کنیم. بسیاری تلاش می‌کنند به انحاء مختلف در نهاد وکالت تشتت ایجاد کنند. بین اسکودا و کانون‌ها، بین کانون‌ها با یکدیگر، بین راس و بدنه کانون‌ها و …. این نقشه راه شیطانی برای تضعیف و فروپاشی نهاد وکالت است و باید نسبت به آن هوشیار و حساس بود. تک تک همکاران وکیل در سراسر کشور، باید به سرنوشت خانه صنفی خود حساس باشند. مدیران کانون‌ها و اسکودا نیز البته با پاسخگویی، شفافیت و اطلاع‌رسانی مستمر، نقش مهمی در افزایش مشارکت وکلا در امور صنف دارند.

دکتر کوشا در پایان سخنان خود تاکید کرد: تعیین دقیق اهداف، ترسیم روشن استراتژی‌های مورد نیاز برای تحقق اهداف و در نظرگرفتن ساختار‌های بیرونی و شرایط اجتماعی و سیاسی کشور، گام‌های ضروری برای دستیابی به یک نقشه راه جامع و به تعبیری چشم‌انداز برای تعیین روند حرکتی نهاد وکالت در سال‌های آتی است.

جندقی کرمانی‌پور: استقلال نهاد وکالت ناموس ماست و از آن عدول نخواهیم کرد

در ادامه این همایش نیز سید محمد جندقی کرمانی‌پور، رئیس اسبق اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران در سخنانی، برگزاری این همایش را نشانه مدیریت خوب در کانون وکلای هرمزگان عنوان و اظهار امیدواری کرد که این رویه در آینده نیز تداوم داشته باشد.

وی با تاکید بر اینکه اگر کانون‌های وکلای دادگستری قوی باشند، اتحادیه کانون‌های وکلا نیز قوی خواهد بود، گفت: این کانون‌های وکلای دادگستری هستند که با مردم ارتباط مستقیم دارند.

رئیس اسبق اسکودا در ادامه ضمن تاکید بر اهمیت حفظ استقلال نهاد وکالت گفت: نمی‌توانیم استقلالی که مرحوم سید هاشم وکیل و تلاشگران این عرصه به دست آورده‌اند را از دست دهیم، به همین دلیل معتقدم که استقلال کانون وکلا ناموس ما است و به هیچ وجه نباید مورد خدشه واقع شود و از آن عدول نخواهیم کرد.

علی قاسمی: تضعیف نهاد وکالت چیزی جز آسیب نصیب کشور نخواهد کرد

علی قاسمی، رئیس کانون وکلای دادگستری استان هرمزگان نیز در ادامه این همایش ضمن عرض خیرمقدم به حاضران در مراسم گفت: کانون‌های وکلای کشور تا به امروز در مسئولیت‌های اجتماعی به خوبی نقش‌آفرینی کرده و منشاء خدمات بسیاری برای عموم مردم و جامعه بوده‌اند.

قاسمی یکی از عرصه‌های مهم ایفای مسئولیت اجتماعی از سوی کانون‌های وکلا را بحث معاضدت‌های قضایی دانست و افزود: کانون وکلای هرمزگان در همین مدت کوتاهی که از تاسیس و استقلال آن گذشته، حدود ۸۵۰ پرونده تسخیری داشته است و همین مسئله، نقش مهم آن‌ها را در تحقق خیر عمومی را به تصویر می‌کشد. این مباحث از این جهت اهمیت دارد که بدانیم، استقلال کانون‌های وکلا اهمیت دارد و ایجاد خلل دراین خصوص می‌تواند جریان تحقق خیر عمومی را با لطمه روبرو کند.

رئیس کانون وکلای هرمزگان گفت: نهاد‌های مدنی همچون کانون‌های وکلا، مانند درختان ریشه‌داری هستند که منافع و آثار مثبت بسیاری دارند و به هیچ بهانه‌ای نباید به دنبال قطع این درختان بود. کانون‌های وکلا و نهاد‌های مدنی باید هر روز تقویت شوند، نه اینکه روز به روز کمر به تضعیف آن‌ها ببندند.

قاسمی با بیان اینکه امیدواریم به جای رفتار‌های هیجانی عقلانیت در رفتار‌های مرتبط با نهاد وکالت حکمفرما شود، افزود: تضعیف نهاد‌های مدنی مثل کانون‌های وکلا سبب سرخوردگی در جامعه می‌شود و سرخوردگی نیز به نوبه خود باعث ناامیدی می‌شود. ما باید امید را به جامعه تزریق کنیم و این با دادرسی عادلانه محقق می‌شود.

رئیس کانون وکلای هرمزگان در ادامه از ضرورت روزآمدسازی دانش و توانمندی‌های وکلا در کشور سخن گفت و تاکید کرد: با پیشرفت‌های فناورانه از جمله در حوزه هوش مصنوعی، چالش‌هایی در مسیر شغلی وکلا به وجود خواهد آمد و غلبه بر این چالش‌ها جز با تخصص‌گرایی و روزآمدسازی دانش و توانمندی حرفه‌ای وکلا ممکن نخواهد بود.

قاسمی، در پایان ضرورت انسجام و هماهنگی در نهاد وکالت را مورد تاکید قرار داد و خاطرنشان کرد: توقعی که از جامعه وکلا داریم این است که در هر شرایطی باید به صورت هماهنگ و جمعی برای حفظ کیان و استقلال نهاد وکالت گام بردارند که این مهم باید در کنار قانون‌مداری پیگیری و اجرا شود.

پنجاه و یکمین همایش هیئت عمومی اسکودا: مقابله با هجمه‌های روزافزون به نهاد وکالت، مستلزم اتحاد و همگرایی است

محمودرضا حیدری‌پور، عضو هیئت مدیره کانون وکلای دادگستری استان هرمزگان و دبیر پنجاه و یکمین همایش هیئت عمومی اسکودا نیز طی سخنانی در این همایش با اشاره به هجمه‌های وارد شده به نهاد وکالت گفت: فائق آمدن بر مشکلات جز با اتحاد و همدلی میسر نخواهد شد و در این میان باید به تأسی از تجربه گذشتگان، این مهم را محقق کنیم تا مایه پیشرفت نهاد وکالت باشیم.

وی تاکید کرد: مقابله با هجمه‌های روزافزون به نهاد وکالت، مستلزم اتحاد، همگرایی و همدلی است.